پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

بازی تمام شد - Les Jeux Sont Faits


بازی تمام شد - Les Jeux Sont Faits
سال تولید : ۱۹۴۷
کشور تولیدکننده : فرانسه
محصول : فیلم‌ژیبه
کارگردان : ژان دلانوآ.
فیلمنامه‌نویس : ژان پل سارتر، ژاک لوران بوست و دلانوآ.
فیلمبردار : کریستیان ماتراس.
آهنگساز(موسیقی متن) : ژرژ اوریک.
هنرپیشگان : میشلین پرل، مارچلو پالی‌یرو، شارل دولن، ژاک اورین، ادمون بوشان، مارسل مولوجی و هوارد ورنون.
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۹۱ دقیقه.


"پی‌یر" (پالی‌یرو)، کمونیست انقلابی، در یک درگیری به قتل می‌رسد. "ایو" (پرل) نیز به دست شوهرش (ورنون)، افسری که هیچ‌گاه او را دوست نداشته، کشته می‌شود"پی‌یر" و "ایو" در آخرت با هم آشنا می‌شوند و فرصتی می‌یابند تا دوباره به زندگی بازگردند. اما شرط گذاشته می‌شود که آن دو در صورتی می‌توانند به زندگی ادامه بدهند که طی ۲۴ ساعت به یکدیگر دل ببندند. فرصت کوتاه است و "پی‌یر" و "ایو" هر یک تعلقات اجتماعی / سیاسی متفاوتی دارند.
٭ در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، روشن‌فکران اروپائی به‌دنبال پایه‌هائی می‌گشتند تا بنای جامعه‌های جدید را بر آن‌ها بنا کنند. یکی از این پایه‌ها که خیلی زود پیدا شد، مکتب اگزیستانسیالیسم بود. اگزیستانسیالیست‌ها، به رهبری سارتر، طبیعی بود که بلافاصله به فکر ارائه مانیفستی سینمائی از آرای مکتب‌شان بیفتند و نیز نامنتظر نبود که کار را به ژان دلانوآی کار چرخان بسپارند. اما سارتر، مثل ژان کوکتو، هنرمند نبود و سینما نیز سینما بود و نه مثلاً تآتر! پس بازی تمام شد آن مانیفستی نشد که اگزیستانسیالیست‌ها انتظار داشتند. سارتر در نظر داشت که بی‌اختیاری انسان را در اوضاع و احوالی نابه‌سامان به نمایش بگذارد و سبک دلانوآ در کار چرخانی (همان سبک با کیفیت و جدی) بههر مضمونی، لایه‌ای از رمانتیسم آمیخته به فانتزی می‌پوشاند. بدین ترتیب در فیلم، هرگونه نمودی از واقعیت‌های اجتماعی ناپدید می‌شود. رابطه "پی‌یر"
و "ایو" نیز به رابطه عاشقانه‌ای تبدیل می‌شود که بی‌سرانجام ماندنش فقط جذاب‌تر است (به سیاق اغلب فیلم‌های واقع‌گرای شاعرانه ده ۱۹۳۰ سینمای فرانسه). "پی‌یر" و "ایو" نیز به رابطقه عاشقانه‌ای تبدیل می‌شود که بی‌سرانجام ماندنش فقط جذاب‌تر است (به سایق اغلب فیلم‌ەای واقع‌گرای شاعرانه دهه ۱۹۳۰ سینمای فرانسه). "پی‌یر" و "ایو" به یکدیگر نمی‌رسند، نه به این دلیل که تعلقات در اجتماعی / سیاسی‌شان اجازه نمی‌دهد (مگر نه این است که در دنیای آخرت درمی‌یابند که برای هم آفریده شده‌اند؟)، بلکه چون سلیقه تماشاگر آن سال‌ها این‌طور می‌پسندد. در مجموع، مسئولیت شکست بازی تمام شد تنها به‌عهده دلانوآ نیست. سارتر گذشته از این‌که هنرمند نبود، ادیب نیز نبود. او فیلسوف بود و متأسفانه (برای فیلسوفان) سینما با فلسفه ساخته نمی‌شود. سینما حکایت تصویر و صداست و این قضیه مانند حکایت آن نقاش مشهوری است که روزی به شاعر مشهورتری گفت: "اندیشه‌های بسیار دارم که نمی‌توانم آن‌ها را به شعر بنویسم". شاعر مشهورتر نیز جواب داد: "عزیز من، شعر را با کلمات می‌نویسند، نه با اندیشه‌ها".


همچنین مشاهده کنید