نتایج عدم نظارت بر اپراتورهای تلفن همراه

تحولات روزافزون تکنولوژی تلفن همراه آینده این وسیله ارتباطی را به سمتی سوق می دهد که گوشی تلفن همراه به ابزاری چند منظوره و بسیار حائز اهمیت در زندگی کاربران مبدل می شود .
این وسیله ارتباطی که تاچندی پیش صرفا وسیله ای برای برقراری ارتباط تلفنی بیسیم بود امروزه نقش کامپیوتر جیبی ٰ منشی همراه ٰ گیرنده تلویزیون و وسیله ای برای دسترسی به شبکه جهانی اینترنت را برای کاربران خود بازی می کند و به زودی به وسیله ای بیش از پیش حیاتی در زندگی بشر تبدیل خواهد شد.
در واقع آنچه امروز مشترکان تلفن همراه در جهان می شناسند ابزاری است که در برگیرنده تمامی موارد ذکر شده و ده‌ها مزیت و خدمات شناخته شده دیگر است. این در حالیست که مشترکان ایرانی تلفن همراه پس از حدود ۱۴ سال که از ورود این فناوری به ایران می گذرد هنوز هم با تمام مزایا و کاربردهای آن آشنا نیستند و به جز مکالمه تلفنی و ارسال و دریافت پیام کوتاه کاربرد دیگری برای آنها ندارد.
بیشترین تعداد مشترکان تلفن همراه در ایران را مشترکان اپراتور اول تشکیل می دهند که شامل جمعیتی در حدود ۲۵ میلیون نفر می شود . با این حال اپراتور اول یا شرکت دولتی ارتباطات سیار که از رهگذر ارائه این سرویس سودهای بسیار کلانی هم به جیب زده و مبدل به تامین کننده مالی مجموعه وزارت ارتباطات شده است، پس از راه اندازی اپراتور دوم و مواجهه با فضای رقابتی دست و پا شکسته بازار موبایل وعده ارائه خدمات ارزش افزوده ای را داده است که تا پیش از این هیچ حرفی از آنها به میان نیامده بود.
علت این است که به گفته مقامات این شرکت ، تمرکز اصلی وزارت ارتباطات بر توسعه ضریب نفوذ و افزایش کمی تلفن همراه در بازار بوده و خدمات ارزش افزوده به دلیل سوددهی ناچیز و دردسر های حاشیه ای آن چندان مورد توجه و نظر مسئولان این اپراتور نبوده است.
اما وجود خدمات نسبتا متنوع ایرانسل و تالیا موجب شد تا سطح توقع و سلایق مشترکان تلفن همراه در بازار ایران نسبت به یک دهه گذشته به شکل ملموسی ارتقاء یافته و تقاضای این خدمات به نارضایتی هرچه بیشتر مشترکان این اپراتور که با کیفیت پایین و پوشش آنتن دهی ضعیف دست به گریبان بوده اندٰ‌ دامن زده است.
با این وجود ، وعده ارائه خدمات اینترنت بر روی موبایل و سرویس MMS همراه اول تا کنون به مرحله عمل نرسیده و از حد حرف و سخن فراتر نرفته است. در واقع همراه اول هر روز وعده ارائه خدمات ارزش افزوده را به تعویق می اندازد و تلاش می کند تا از تنها سرویس آن یعنی سرویس پیامک که شبکه آن نیز در بسیاری از موراد دچار اختلال است، حداکثر درآمد ممکن را کسب کند.
در مقابل خبرگزاری ها گزارش دادند ؛ اپراتور Korek Telecom که سرویس RBT را به بیش از ۷۰ میلیون مشترک در سرتاسر جهان ارائه می دهد ، به تازگی اقدام به راه اندازی این سرویس در کشور عراق کرده است که به دلیل پیامدهای جنگ نفت هنوز هم روی آرامش را ندیده و در شرایط امنیتی و اقتصادی بسیار نامناسبی به سر می برد.
اما مشترکان ایرانی در کشوری که درگیر جنگ و بحران های سیاسی و نظامی نیست و به باور مسئولان در حال طی کردن فرایند رشد و توسعه در بخش ارتباطات سیار است، هنوز هم از دریافت ابتدایی ترین خدمات این وسیله ارتباطی محروم هستند.
یک مشترک همراه اول با تاکید بر تمایل زیاد به دریافت خدمات نوین و مدرن ارزش افزوده موبایل می گوید: این قبیل خدمات باعث می شوند تا بسیاری از امور روزانه زندگی مردم با سهولت و سرعت بیشتری انجام شوند.
او که دانشجوی رشته مهندسی است، معتقد است : اپراتور اول همراه با وجود اهمیتی که این خدمات برای مردم دارند از ارائه آن طفره می رود و این نشان می دهد که تقاضا و خواست مشترک برای آنها اهمیت چندانی ندارد.
سعید امانی ، یک مشترک دیگر تلفن همراه بر این باور است که مشترکان ایرانی از آنچه در جهان امروز می گذرد مطلع هستند با این حال نمی توانند سلیقه و خواست خود را به ارائه دهندگان سرویس موبایل تحمیل کنند.
وی می گوید: در تمام بازارهای جهان خواست و تقاضای مردم است که کم و کیف عرضه خدمات و محصولات را تعیین می کند اما در ایران این،‌عرضه کنندگان هستند که سطح محدودی از کیفیت و کمیت خدمات را به مشتریان خود تحمیل می کنند.
فریبرز شکرابی یک کارشناس بازار موبایل در این مورد معتقد است: بازار تلفن همراه ایران با وجودی که از انحصار کامل شرکت مخابرات دولتی خارج شده است، باز هم با سبک و سیاق انحصاری اداره می شود و ترجیح مشتری هیچ نقشی در شاخص های کیفی خدمات بازار ندارند.
وی با اشاره به وعده های عملی نشده ارتباطات سیار در مورد ارائه خدمات GPRS می گوید: اگر یک اپراتور در خارج از ایران چنین رفتاری را با مشتریان خود می کرد ، تا کنون ورشکست شده و از میدان رقابت خارج شده بود. در حالی که اپراتور اول ایران، با وحود تعداد بالای مشترکان خود هیچ نگرانی از این بابت ندارد و این نشان می دهد که رقابت به مفهوم واقعی در این بازار وجو ندارد.
سیما میدانی یک مشترک دیگر تلفن همراه معتقد است: رفتارهای دور از اصول مشتری مداری شرکت ارتباطات سیار به اپراتورهای دیگر از جمله ایرانسل هم سرایت کرده و باعث شده تا این اپراتور با وجود کیفیت پایین شبکه و اختلالات شدیدآن، به تبلیغات خود برای جذب مشترک ادامه دهد.
وی می گوید: این اپراتور هم به خوبی می داند که مشترکان ایرانی حق انتخاب بیشتری ندارند و اگر از بد قولی ها و مشکلات شبکه همراه اول به ستوه بیایند چاره ای جز خریدن سیم کارت ایرانسل ندارند و به همین دلیل هم می توان هر برخوردی را با آنها کرد.
این مشترک تلفن همراه می گوید: متاسفانه مشترکان هم برای احقاق خود هیچ تلاشی نمی کنند . به عنوان نمونه وقتی نرخ پیامک همراه اول زیاد شد انتظار می رفت تا میزان اراسل پیامک از سوی مردم به شدت کاهش یابد و مردم به این نحو نسبت به گرانفروشی مخابرات دولتی اعتراض کنند. اما چنین نکردند و حتی اعتراضی هم به این موضوع نشد.
آنچه مسلم است، رشد و توسعه شبکه تلفن همراه ایران به این دلیل متمرکز بر جنبه کمی است که اولا احساس در اختیار داشتن بازاری انحصاری در اپراتورها هنوز هم با شدت گذشته یا برجاست و از سویی فرهنگ تقاضای مبتنی بر مشتری محوری در بازار ایران شکل نگرفته است. به همین دلیل هم همراه اول بدون خدمات ارزش افزوده و با اختلالات ناگهانی فراوان و نرخ های ناعادلانه تعرفه خدمات مشتری دارد و ایرانسل نیز از این بازار ناامید نشده است.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی ITanalyze