پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

ورزش های نوین، الهام گرفته از ورزش های سنتی ایرانیان هستند


ورزش های نوین، الهام گرفته از ورزش  های سنتی ایرانیان هستند
دو تن از کارشناسان ارشد تربیت بدنی در تازه ترین کار پژوهشی خود به اثبات این ادعا پرداخته اند که ورزش های نوین امروزی وام گرفته از ورزش های سنتی و صددر صد ایرانی هستند.
به گزارش سایت خبری سازمان، مصطفی علی یاری و مهناز غیورفر در این پژوهش معتقدند: تاریخ کشور ما، تاریخ پهلوانی ها و دلاوری ها و افتخارات پرشکوه انسانی است. در کنار تمدن چند هزار ساله سرزمین ما، آیین و ویژگی های یک ملت بزرگ و زنده جهانی می درخشد، علاقه مندی فطری ایرانیان به پهلوانی و نیرومندی و پیروی از آیین جوانمردی و فداکاری و نوعدوستی و راستی و امانت که نشانه خصال ابدی یک ملت جاویدان است، موجب دوام یکی از آثار درخشان باستانی ایران یعنی زورخانه و ورزش باستانی شده است.
ورزشی که بصورت گروهی تمامی فاکتورهای آمادگی جسمانی را در بردارد و مضاعف بر آن روحیه جوانمردی، پهلوانی، فروتنی و گذشت را در شخص می پروراند و تقویت می کند (وجه تمایز با کلیه رشته های ورزشی) حال با کمی تأمل و کنکاش در ورزش پهلوانی و ورزش ایروبیک (ورزشی که کمترازنیم قرن ازعمرآن می گذرد) متوجه خواهیم شد که کشورهای پیشرفته جهت ابداع ورزش های جدید حرکتی جز الهام گرفتن از پیشینه ایرانیان و استخراج از سنت کهن ما انجام نداده اند و برگ برنده آنان فقط تبلیغات گسترده ای است که انجام می دهند و خود را به جهانیان می شناسانند.
اما آنچه در پی می آید متن کامل این تحقیق است:
● مقدمه:
از آنجایی که انجام حرکات ورزشی عمدتا از سوخت چربی بهره می گیرد و با انجام آن، چربی های اضافی بدن کاهش می یابند و با ادامه این حرکات به تدریج سیستم قلبی عروقی و تنفسی در فعالیت های حرکتی از کارآیی بالاتری برخوردار می شوند. یکی از انواع فعالیت های ورزشی، اجرای حرکات هوازی، موزون و هماهنگ که با موزیک و ریتم خاصی همراه است، وسیله ای بسیار مؤثر برای جلوگیری از افسردگی، رفع بی حوصلگی و بی تابی است و به دلیل این که فرد تمرین کننده این ورزش را به شکل گروهی و در قالب حرکاتی موزون و از قبل تعیین شده دنبال می کند، تأثیر بسزایی در تقویت رفتارهای گروهی دارد و امروزه نام بدنسازی یا ایروبیک را به خود اختصاص داده است.
این نوع روش تمرین به فرد فرصت می دهد که ناخودآگاه از خلاقیت های ذهنی و هنری در وجودش بیشتر استفاده کند و برخی از استعدادهای نهفته خود را آشکار سازد.
● تاریخچه موسیقی
یکی از هنرهای زیبا که از ابتدای خلقت در نهاد طبیعت مستور بوده، موسیقی است. به نحوی که این نهاد طبیعی اولین آموزگار انسان ها در آموختن هنرهای بسیار زیبا بوده است اما به تدریج، بر اثر میل به تقلید، انسان اولیه شروع به تقلید نغمه ها و صداهایی نمود که در طبیعت وجود داشت و به گوش او می رسید. لذا با گذشت زمان و با تلاش صنعتگران از برخی از آثار طبیعت استفاده نمود و آلات گوناگون موسیقی را به وجود آورد.
انسان ها در ابتدا از موسیقی جهت زنده ماندن، دوام آوردن و پیروزی در شکار استفاده می کردند ولی تکامل تدریجی ساز ها و کشف کشاورزی و زراعت و نیاز به عوامل طبیعی چون باد، باران، خورشید و... موجب گشت تا برای دستیابی به محصولات بیشتر، به جلب این نیرو ها بپردازد. لذا برای هر یک از این نیرو ها خدایانی را خلق نمود و برای خشنود ساختن این خدایان، آنها را با موسیقی و آواز، ستایش می نمود. این مسأله می تواند نقطه اولیه پیدایش موسیقی مذهبی قلمداد گردد اما آنچه که به شرح آن می پردازیم تأثیر این هنر زیبا بر سلامت روح و روان و جسم آدمی است.
در دورانی که به ذکر آن پرداختیم و به عصر نو سنگی مشهور است، به منظور خشنود ساختن خدایان و دفع ارواح خبیثه از موسیقی استفاده می شده است و این در حالی بود که سیر تکامل سازها همچنان در حال پیشرفت بود، به نحوی که با تکامل تیر و کمان، که ساز اولیه او محسوب می گشت، مایه اولیه ساز چنگ نهاده شد و با تکامل شاخ حیوانات انواع مختلف سازهای بادی پدیدار شد.
انسان اولیه موسیقی را تنها راه درمان بیماری ها می دانست و از همان ابتدا به قدرت شفابخش موسیقی اعتقاد داشت. زیرا جادو خصیصه اصلی درمان پزشکی ابتدایی او محسوب می گشت که به آن «شامان» می گفتند.
ولی در اواخر دوران نوسنگی طبقات و تمدن بشری در شرق پدیدار گشت که در طی هزار سال شکل گرفت و از دلایل پیدایش آن در شرق می توان به شرایط طبیعی و گستردگی و وجود دره های پر آب در آن، اشاره نمود که موجب اجتماعی شدن انسان اولیه گردید. این تمدن در کنار چهار دره حاصل خیز شکل گرفت که عبارت بودند از:
۱) دره نیل (در مصر)
۲) دره دجله و فرات (در بین النهرین)
۳) دره سند و گنگ (در هندوستان)
۴) دره هوانگ هو (در چین)
اما نخستین نشانه های مشخص رشد و توسعه موسیقی در شرق را در بین النهرین و نزد اقوام و جوامع سومری، آشوری، بابلی و کلدانی می دانند. موسیقی در میان این اقوام بازتاب اعتقادات مذهبی آنان است که در طی مراسمی خاص و به خاطر پرستش خدایان در محلی به نام «زیگوارت» اجرا می شد به طوری که موسیقی و درمان با معبد و مراسم مذهبی گره خورده بود و فرهنگ و مذهب و مراسم و آداب و آیین های آنان با موسیقی توأم شده بود. آنها از زنگوله ها در موسیقی تشریفاتی مذهبی برای تسخیر روح شیطانی استفاده می نمودند.
اما در مصر باستان نیز پزشکی پیوند نزدیکی با جادو و دین داشته و درمان ها غالبا جنبه سحر و افسون داشت. آنان موسیقی را دارای نیرویی جادویی و شفابخش می دانستند و از آن در درمان بیماری ها استفاده می کردند. آنها با به صدا درآوردن سازها، ارواح خدایان را احضار می نمودند و هنگام نوازندگی شروع به رقص و آواز در معابد می کردند البته ورود تمدن بین النهرین به این کشور موجب ارتباط و تماس دو فرهنگ شد و چون موسیقی بین النهرین و نقش آن در درمان به رشد و تکامل خود رسیده بود مورد توجه مصریان قرار گرفت و اما در مغرب زمین به یونان برمی خوریم که پیشگام موسیقی بوده و علم موسیقی درمانی بسیار در آن رواج داشت. در یونان باستان«آپولون» الهه موسیقی و طب بوده و از نظر درمان همیشه مورد پرستش واقع می شده است به نحوی که آنان موسیقی را برای سلامت روان مفید می دانستند و ورزش را در سلامت جسم لازم می شمردند. یونانیان عقیده داشتند که علت بیماری به دلیل عدم هماهنگی و هارمونی در اعضای بدن است و عامل درمان و ایجاد هماهنگی و هارمونی را در موسیقی می دانستند و برای درمان بیماری ها از سازهای گوناگونی استفاده می کردند که هر کدام اثرات متفاوتی بر احساسات و عواطف انسانی داشت. آنها معتقد بودند که نغمه و وزن در موسیقی تأثیر فوق العاده ای بر روح انسان دارد و برای ادامه حیات بشری ضروری است. حتی فیلسوفان و پزشکان از موسیقی استفاده بسیاری برای نظم و هماهنگی و شفای بیماران کردند به نحوی که امروزه می توان افلاطون و ارسطو را که از فیلسوفان یونان بودند از پیشروان موسیقی درمانی به حساب آورد اما آخرین تمدن باستانی تا قبل از قرون وسطی، تمدن روم بود. رومی ها در حقیقت وارث فرهنگ های یونان، ایران، بابل و مصر هستند و در آغاز در هنر های والای تمدن از منابع گوناگون هنری یونان وام گرفتند و برای خود ذوق هنری ایجاد کردند آنان حتی از عقاید یونانیان در زمینه قدرت شفابخشی موسیقی بسیار استفاده کردند چنانکه، زمانی طاعون روم را فرا گرفت، آنها بر این باور بودند که با موسیقی می توانند به مبارزه آن بپردازند.
یکی از پزشکان رومی به نام «سلپیاس۲» با اصوات هارمونیک به درمان بیمارانی می پرداخت که به نوعی دارای ناهنجاری های اجتماعی بودند و با آهنگ های مخصوص این افراد متمرد و سرکش را رام می نمود و در خدمت خود می گرفت و به درمان آنها می پرداخت.
در خاتمه با مواردی که در این زمینه به شرح آن پرداختیم می توان چنین برداشت نمود که موسیقی علاوه بر یک علم مستقل و هنر عالی دارای شاخه های فراوانی است که یکی از مهم ترین این شاخه ها که از ابتدای خلقت آن مورد توجه آدمی قرار داشت، علم موسیقی درمانی بود و این علم به ما که طالب و جویای سلامتی هستیم می آ موزد که چگونه یک نغمه یا آهنگ می تواند تأثیر فراوانی از لحاظ روانشناسی بر روح و روان آدمی داشته و به سلامتی جسم و روان او بینجامد.● تاریخچه ورزش پهلوانی و زورخانه ای
تاریخ کشور ما، تاریخ پهلوانی ها و دلاوری ها و افتخارات پرشکوه انسانی است. در کنار تمدن چند هزار ساله سرزمین ما، آیین و ویژگی های یک ملت بزرگ و زنده جهانی می درخشد، علاقه مندی فطری ایرانیان به پهلوانی و نیرومندی و پیروی از آیین جوانمردی و فداکاری و نوعدوستی و راستی و امانت که نشانه خصال ابدی یک ملت جاویدان است، موجب دوام یکی از آثار درخشان باستانی ایران یعنی زورخانه و ورزش باستانی شده است.
زورخانه در مدت دویست سال استیلای بنی امیه و بنی عباس بر کشور ایران سازمان یافت. در زمان سلطه مغول بر ایران، از آنجایی که تمرین حرکات رزمی شیعیان و به کار بردن اسلحه در این دوره ها بصورت آشکار، با مشکلاتی همراه بود، لذا لازم بود که به جای گرز، از میل و به جای سپر، از سنگ یا تخته و به جای تیر و کمان، ازکباده استفاده کنند تا در مواقع ضروری از آمادگی لازم برخوردار باشند. طبل زورخانه به مفهوم طبل میدان جنگ نواخته می شد. در زورخانه برای از بین بردن غرور، کبر و خودخواهی کوتاه انتخاب شده بود، و گود زورخانه به یاد مقبره شش گوشه حضرت سیدالشهدا شش ضلعی بود دعا و مصیبت خواندن، شعار معنوی ورزشکاران و پهلوانان بود. خواندن برخی از دعاها مثل جوشن کبیر یا دعای توسل در زورخانه ها متداول بوده است و میاندار هنگام برشمردن شنا و سایر عملیات کلمات آن را بر زبان می راند و ورزشکاران با هر حرکت شنا رفتن با کلماتی نظیر »یا الله«، »یا رحمن«، »یا رحیم«، »یا کریم«، »یا حکیم«، »یا سید السادات«، »یا رافع الدرجات« به وی پاسخ می دادند.
صفویان جهت مقابله با دولت عثمانی روح ملی گرایی را به نام تشیع و ولایت علی (ع) در مردم اشاعه دادند و در هر جا و هر محل نام و یاد علی (ع) برده می شد. در زورخانه ها نیز چنین فرهنگی حاکم شد و علی (ع) سمبل و اسوه پهلوانان گشت.
به طوری که در تواریخ نقل است زورخانه در هفتصد سال پیش به وسیله پوریای ولی (محمود بن ولی الدین خوارزمی) تاسیس وبه صورت امروزی تجدید سازمان یافته و بدون شک با توجه به آنچه پیش از آن بوده می توانسته تاریخی بسیار کهن داشته باشد. بدین ترتیب عجیب نیست اگر مبدا تاریخ پیدایش زورخانه با وسایل ابتدایی از دوران باستان نیز انگاشته شود.
امروزه زورخانه جایی است که مردان در آن ورزش می کنند و بیشتر در کوچه پس کوچه های شهر ساخته شده است. بام آن به شکل گنبدی و کف آن گودتر از کف کوچه است. در آن کوتاه و هر که بخواهد از آن بگذرد و داخل زورخانه بشود باید خم شود. می گویند در زورخانه را از این رو کوتاه می سازند که ورزشکاران و کسانی که برای تماشا به آنجا می روند به احترام ورزش و ورزشکاران و آن مکان خم شوند. این در به یک راهروی باریک با سقف کوتاه باز می شود و آن راهرو به »سَردَمِ« زورخانه می رسد (سردم زورخانه سکویی است چوبی که از کف زورخانه یک متر تا یک متر و نیم بلندتر است. مرشد یا گرداننده زورخانه که آوازی خوش دارد روی سردم می نشیند و با آهنگ های گوناگون که هر کدام ویژه یکی از حرکات ورزشی است ضرب می گیرد و شعرهای رزمی می خواند که بیشتر از شاهنامه فردوسی برگزیده می شود می خواند و صدای ضرب و آواز خود را با حرکات ورزشکاران هماهنگ می کند و آنان را به ورزش بر می انگیزد. در میان زورخانه گودالی هشت ضلعی و گاهی شش ضلعی به درازای ۴ یا ۵ متر و پهنای ۴ متر و ژرفای تا یک متر کنده شده که گود نامیده می شود. مرشد زورخانه موظف است به تناسب اهمیت و مقام ورزشکاران به آنها خوشآمد بگوید و با زنگ زدن، همه را از ورود وی و لزوم احترام به او با خبر سازد. هر پهلوانی که می خواهد وارد گود شود، خاک گود را به رسم زمین ادب می بوسد.
● آداب ورود به زورخانه
۱) ورزشکار زورخانه ای بنا به دستورات مربی خود باید همواره طاهر، سحرخیز، پاک نظر، خوش خلق و فروتن باشد. مرتکب حرام نگردد، از رذایل بپرهیزد.
۲) ورزش باید بعد از نماز صبح شروع و بعد از چاشتگاه خاتمه یابد، ورزش شبانه، سابقا به لیالی قدر و ماه رمضان، بدون ضرب و آواز، محدود بود.
۳) ورزش با لباس در زورخانه ممنوع است و ورزشکار فقط باید با شلوار مخصوص وارد گود شود و لنگی بر روی آن ببندد.
۴) یکی از شرایط مهم ورود به جرگه جوانمردان و ورزشکاران، بلوغ است.
۵) خوردن، آشامیدن، سیگار کشیدن، صحبت و خنده بیجا، در گود زورخانه ممنوع است.
● حرکات زورخانه ای
حرکات، یا در واقع برنامه ورزش در زورخانه عبارت است از: سنگ گرفتن، شنا کردن، میل گرفتن، میل بازی، چرخ زدن، پای زدن، کباده زدن، کشتی و بالاخره مشتمال.
۱) پهلوان سنگباز ابتدا به پشت می خوابد و دو قطعه سنگ را به دست های چپ و راست می گیرد و با غلتیدن به چپ و راست، ورزش می کند، شنا کردن با استفاده از تخته شنا یا بدون آن انجام می شود، هنگام شنا، مرشد اشعار حماسی خاصی را از شاهنامه فردوسی با ریتم دلپذیری می خواند.
۲) میل گرفتن: در واقع دو نوع است: بازی با نوع سنگین (هرجفت از ۱۲ تا ۳۰ کیلو) و شیرینکاری با نوع سبک (از ۳ تا ۶ کیلو). برای میل گرفتن مرشد با آهنگ ضرب و خواندن اشعار مناسب، صحنه بازی را گرم نگاه می دارد.
۳) چرخ زدن: پس از میل گرفتن، در ورزش زورخانه ای، برنامه چرخ زدن آغاز می شود پهلوانان در این حرکت روی یک یا دو پا به سرعت عجیبی دور خود می چرخند و گاه نیز با پرش روی یک پا یا دو پا در حال چرخ تماشاچیان را از لحاظ قدرت جسمی خود در حفظ تعادل، به حیرت و تحسین وا می دارند.
۴) پای زدن: بعد از چرخ زدن می اندار به وسط گود می آید و سایرین گرد او حلقه می زنند و مرشد با ضرب خود آهنگ و ریتمی را تکرار می کند تا ورزشکاران، حرکات خود را با حرکات می اندار تطبیق دهند.
۵) کباده کشیدن: کشیدن کباده نیز به این ترتیب است که ورزشکار، تنه کباده را به دست چپ و زنجیر آن را به دست راست گرفته و بالای سر می برد و طوری حرکت می دهد که دست ها از آرنج تا مچ به طور افقی روی سر قرار می گیرد.
۶) شیرینکاری: این ورزش بستگی به استعداد و علاقه شخصی ورزشکاران و پهلوانان دارد مانند: پشتک و وارو زدن در کف گود، روی دست بلند شدن، راه رفتن با دو دست و یک دست، پرتاب میل و باز گرفتن آن از هوا، بازی با سه میل ضمن پرتاب و دوباره گرفتن آنها و غیره.
۷) مشتمال: در هر زورخانه ای یک نفر مشتمالچی وجود دارد، مشتمال در حقیقت یک نوع ماساژ کامل بدن برای رفع کوفتگی و خستگی عضلات و اندام هاست.
● تاریخچه ایروبیک
دکترکنت اچ کوپر یکی از پزشکان بیمارستان نیروی هوایی سن آنتونیوز در تکزاس، یک سری تمرینات ورزشی برای پیشگیری از بیماری های شریان قلبی ارایه نمود که آنها را تمرینات ایروبیک نامید. این تمرینات در ابتدا برای فضانوردان به کار می رفت و به دقت ضربان قلب و اکسیژن مصرفی را اندازه گیری می کرد. بعدها مشخص شد که این نوع از تمرینات برای افراد عادی نیز مفید هستند و به این ترتیب گونه های مختلفی از تمرینات ایروبیک از جمله، ایروبیک رقص، ایروبیک پله، ایروبیک آب و غیره پدید آمد.
کوپرکتابی به نام ایروبیک در سال ۱۹۶۸ نوشت که برنامه های تمرینی علمی را از قبیل دیدن، راه رفتن، شناکردن و دوچرخه سواری را شامل می شد. این کتاب بلافاصله با موفقیت زیادی مواجه شد زیرا زمانی این کتاب عرضه گردید که مردم آمریکا در آغاز رویارویی با اثرات زندگی بدون تحرک بودند و به سوی زندگی کم تحرکی که پیشرفت تکنولوژی سبب شد. بود حرکت می کردند.
در چند دهه اخیر ایروبیک رقص و تمرینات ایروبیک در شکل های گوناگون در سراسر آمریکا و کشورهای دیگر رایج شده. تعداد شرکت کنندگان در تمرینات ایروبیک به تنهایی در کشور آمریکا در ۱۹۷۹ حدود ۶ میلیون نفر تخمین زده شد و در سال ۱۹۷۸ به ۲۲ میلیون نفر رسید.
در سال ۱۹۸۳ هوارد و کارن شواتر، تست آمادگی جسمانی بین المللی در ورزش را (SFI) طراحی وتهیه کردند تا یک رقابت جدید ورزشی را به عنوان ورزش ایروبیک مطرح کنند.
اولین مسابقه ایروبیک جهان در سن دیه گو در ماه مارس ۱۹۹۰ با ورزشکارانی از ۱۵ کشور دنیا برگزار گردید.
مسابقات ورزشی ایروبیک در چهار رشته بود مردان، زنان، جفت ( زن و مرد ) و سه تایی.
در سال ۲۰۰۲ مسابقات ایروبیک به ۶ ورزشکار در یک گروه افزایش یافت مسابقه دهندگان با انجام ۴۵ ثانیه تا یک دقیقه به طور عادی حرکات ایروبیک با موزیک را انجام داده و داوری می شدند. داوران از دو اصل پیروی می کردند ۱- اصول نمایشی ۲- اصول فنی و با حداکثر ۱۰ امتیاز برای هر یک.
بعد از مسابقات قهرمانی ورزش ایروبیک در سال ۱۹۹۵ فدراسیون بین المللی ژیمناستیک رسما رشته ورزشی ایروبیک را در سال ۱۹۹۶ به عنوان یکی از رشته های (زیر مجموعه) خود پذیرفت.
ایروبیک یک ورزش گروهی است که با یک سری تمرینات هوازی انجام می شوند به طوری که باعث توسعه بسیاری از فاکتورهای آمادگی جسمانی مثل قدرت، استقامت، انعطاف پذیری، هماهنگی، چابکی، تعادل، توازن، عکس العمل و غیره می شود فردی که درصد بالایی از این فاکتورها را برخوردار باشد می توانیم بگوییم از آمادگی جسمانی مطلوبی برخوردار است. زمانی که این ورزش به صورت گروهی انجام شود به غیر از افزایش فاکتورهای مذکور از افسردگی نیز جلوگیری می کند و سبب ترشح هورمون های انکفالین اندروفین که هورمون های نشاط آور در مغز است می شوند. در این ورزش ذهن نیز تقویت می شود تا روحیه خیلی خوبی بعد از انجام این ورزش پیدا کنیم.
● بحث و نتیجه گیری:
حال با چنین تفسیر و تعبیری از موارد فوق باید نتیجه گرفت این ورزش که چند صد سال از عمر آن می گذرد (ورزش پهلوانی و زورخانه ای)، تمامی علوم روز دنیا ( طب، پزشکی ورزشی، روانشناسی ورزشی، فیزیولوژی ورزشی و...)در آن نهفته است، ورزشی که حرکات موزون با ریتم خاص و ضرب آهنگ مرشد که سبب شادابی و رفع افسردگی ( به علت ترشح اندروفین ) و همچنین هماهنگی عصب و عضله در حرکات ترکیبی آن می شود (علم نوین امروز با سال ها تجربه و تحقیق به این نتایج دست یافته است).
حرکات زورخانه ای که هر کدام بر یکی از فاکتور های آمادگی جسمانی دلالت دارد:
ـ سنگ گرفتن: قدرت عضلانی
ـ شنا رفتن: انعطاف پذیری و استقامت عمومی عضلانی
ـ میل گرفتن: استقامت عضلانی و هماهنگی عصبی و عضلانی
ـ میل بازی: هماهنگی، عکس العمل و تعادل
ـ چرخ زدن: تعادل و چابکی
ـ پای زدن: هماهنگی عصبی عضلانی، تعادل، استقامت قلبی و تنفسی و چابکی
ـ کباده زدن: انعطاف پذیری، هماهنگی، قدرت در استقامت و تعادل
ـ مشتمال: ماساژ (جهت رفع اسید لاکتیک و ریکاوری مناسب)
ورزشی که به صورت گروهی تمامی فاکتور های آمادگی جسمانی را در بردارد و مضاعف بر آن روحیه جوانمردی، پهلوانی، فروتنی و گذشت را در شخص می پروراند و تقویت می کند (وجه تمایز با کلیه رشته های ورزشی) حال با کمی تأمل و کنکاش در ورزش پهلوانی و ورزش ایروبیک (ورزشی که کمترازنیم قرن ازعمرآن می گذرد) متوجه خواهیم شد که کشور های پیشرفته جهت ابداع ورزش های جدید حرکتی جز الهام گرفتن از پیشینه ایرانیان و استخراج از سنت کهن ما انجام نداده اند و برگ برنده آنان فقط تبلیغات گسترده ای است که انجام می دهند و خود را به جهانیان می شناسانند. به امید روزی که پرچمدار غرورآفرین ورزش های جوانمردانه و حافظان سنن کهن خویش باشیم.
{«شامان» به معنای طبیب جادوگر است که رهبر موسیقی و طبیب روحانی قبیله بود. شامان ها از موسیقی به منظور خروج امراض از جسم بیماران استفاده می کردند و از ساز هایی چون طبل ها، زنگ ها و حتی رقص در مراسم شفابخشی جادوگران استفاده می نمودند. آنان با علایم مخصوص طبل ها، با خدایان تماس برقرار می کردند و با رقص و خواندن سرود به خودآگاهی جادویی می رسیدند و موجب شفابخشی بیماران می شدند.}
منابع:
۱- تأثیر متقابل فرهنگ و ورزش (حجت الاسلام محمد خزایی)
۲- ورزش و تفریح (علی استادی)
۳- سایت فدراسیون ورزش باستانی و پهلوانی
۴- سایت اختصاصی ورزش ایروبیک
۵- In dianetzone
۶- History of Aerobics
منبع : روزنامه ایران ورزشی


همچنین مشاهده کنید