تاریخچه فایرفاکس

روش توسعه نرم افزارهای متن باز به گونه ای است که پیشرفت آنها برای کاربران به اندازه نرم افزارهای اختصاصی(Proprietary) محسوس نیست.
مگر اینکه با این مدل توسعه آشنا باشند یا در آن شرکت کرده باشند. عموماً انتشار نسخه های جدید نرم افزارهای اختصاصی با تبلیغات گسترده شرکت های توزیع کننده همراه است. کاربران از این طریق، هم از انتشار نسخه ای از نرم افزار اختصاصی مطلع می شوند و هم با امکانات جدید آن آشنا می گردند. در مقابل یک نرم افزار بازمتن در جریانی می افتد که از ارائه یک نسخه تا یافتن اشکالات و گزارش آن توسط کاربران و توسعه دهندگان شروع می شود و با ارائه نسخه رفع اشکال شده و/یا وصله مناسب، انتشار نسخه جدید با امکانات بیشتر، یافتن اشکلات نسخه جدید و گزارش آن توسط توسعه دهندگان و کاربران و... ادامه می یابد. این روش، مسیر پیوسته ای است که لزوماً پیشرفت های عمده در آن یکباره بروز نمی کند یا اگر هم بروز کند چنان تبلیغ گسترده ای همراه ندارد که توجه رسانه های عمومی و کمتر تخصصی را به خود بکشد.
اما در چند ماه گذشته یکی از انواع نرم افزارهای آزاد توجه زیادی به خود جلب کرده است. با آشکار شدن نقایص فراوان امنیتی مرورگر اختصاصی Internet Explorer و توصیه CERT به استفاده از مرورگری جایگزین IE برای تأمین امنیت بیشتر سیستم ها، توجهی فراوان به مرورگری جلب شد که حاصل تلاش توسعه دهنگان بنیاد موزیلا و حمایت کاربران آن بود. مرورگری با نام Firefox. نسخه ۱‎/۰ مرورگر Firefox در ۲۳ سپتامبر ۲۰۰۲ با هدف در دسترس بودن رایگان محصول Netscape و همچنین آزاد ماندن کد منبع آن در قالب پروژه موزیلا منتشر شد. توسعه فایرفاکس در دو سال گذشته ادامه یافت و نسخه ۱‎/۰ در نهم نوامبر سال ۲۰۰۴ در اختیار عموم قرار گرفت.
امکانات ویژه این مرورگر، به همراه برتری هایش در ویژگی های مشترک با سایر مرورگرها و حجم کم فایل نصاب آن که برای سیستم عامل های ویندوز به ۵ مگابایت هم نمی رسد، بعلاوه این نکته که برای پلتفرم های مختلف ارائه می شود، باعث جلب نظر کاربران فراوانی در سرتاسر دنیا شد. همچنین پشتیبانی خوب از یونیکد در مسیر توسعه فایرفاکس، موجب شده تا کاربرانی با زبان های مختلف امکان استفاده از این مرورگر را داشته باشند. از زمان انتشار نسخه ۱‎/۰ در روز ۹ نوامبر تا به حال فایرفاکس ۱۳ میلیون و ۷۸ هزار و ۴۸۱ بار از سایت اصلی دریافت شده است.
تمام ویژگی های اشاره شده تنها بخشی از عواملی را تشکیل می دهند که باعث جلب نظر کاربران به این مرورگر شده است. Firefox مرورگری است که عده ای از کاربران آن چند ماه پیش شروع به جمع کردن کمک های داوطلبانه برای چاپ آگهی دو صفحه ای تبلیغ آن در روزنامه نیویورک تایمز کردند. این آگهی هنوز منتشر نشده و سامان دهندگان آن در پی اعمال آخرین تغییرات هستند تا آگهی را در اوایل سال آینده میلادی در روزنامه نیویورک تایمز منتشر کنند. همچنین عده ای از کاربران اروپایی این مرورگر محبوب در اقدامی مشابه آگهیی تمام صفحه ای در روزنامه Frankfurter Allgemeine Zeitung به چاپ رساندند. فایرفاکس مرورگری است که کاربرانش فقط به استفاده از آن فکر نمی کنند و فقط در پی امکانات خوب فنی نیستند. آنها برای تبلیغ فایرفاکس بنر و آیکون درست می کنند. برای کمک به بنیاد موزیلا و تبلیغ محصولات آن در رسانه های گروهی پول می دهند.
از انتشار هر خبر خوبی درباره آن خوشحال می شوند. تازه با انتشار نسخه اصلی اش جشن هم می گیرند. امیدوارم فراموش نکرده باشید اینها همه برای یک مرورگر است. یک نرم افزار نه چندان پیچیده رایانه که شاید مشابه های فراوانی داشته باشد. اما چه چیز عامل این همه علاقه است؟ رایگان بودن این مرورگر؟ شاید؛ پس چرا عده زیادی از این کاربران به بنیاد موزیلا یا سایر موضوعات مرتبط با فایرفاکس کمک مالی می کنند؟ برتری های فنی؟ ممکن است؛ ولی مرورگرهای دیگری هم هستند که امکانات بسیار خوبی دارند. حتی شاید در بعضی موارد بهتر از فایرفاکس. پس عامل اصلی چیست؟ چه عاملی ممکن است آنقدر شما را خوشحال کند که تصمیم بگیرید مهمانی بدهید یا بروید؟ برای کسانی که از نرم افزار آزاد و بازمتن چیزی نمی دانند و اطلاعات آنان در این زمینه محدود به خبرها، گزارش ها و تبلیغاتی است که در رسانه های عمومی منتشر می شود، فایرفاکس همچون یک نشانه است. نمادی از همه آنچه در دنیای بازمتن می گذرد.
همچون کوهی از یخ که فقط نوک آن از آب بیرون است و به چشم می آید. بد نیست بدانید که درصد کاربران مرورگر مایکروسافت در سه ماه، از ۴ ژوئن تا ۲۹ اکتبر ۶۲/۲ درصد کاهش داشته در حالی که در همین بازه زمانی کاربران مرورگرهای خانواده Netscape شامل نت اسکیپ، موزیلا و فایرفکس ۴۸/۲ درصد افزایش یافته اند و این روند همچنان ادامه دارد. منتظر باشید تا نشانه های دیگری از جهان گشایی نرم افزارهای آزاد و بازمتن را در بین کاربران عادی ببینید. برای نمونه لازم نیست چندان از بنیاد موزیلا دور شوید. Thunderbird شاید سورپرایز سال نوی بعد باشد. راستی فراموش نکنید که موزیلا یک بنیاد است. یک بنیاد غیرانتفاعی. موزیلا شرکت یا هر چیز دیگری نیست.

jonoobiha.com

منبع : روزنامه ابرار اقتصادی