پنجشنبه, ۱۹ مهر, ۱۴۰۳ / 10 October, 2024
مجله ویستا

روزی که جنگ دریایی سالامیس روی داد ـ ۲۹ سپتامبر سال ۴۸۰ پیش از میلاد


امروز ، ۲۹ سپتامبر ، سالروز جنگ دریایی سالامیس است که در سال ۴۸۰ پیش از میلاد میان ایران و اتحادیه یونانیان روی داد و ایران در آن موفق نشد . نیروی زمینی یونانیان در برابر ارتش ایران توان مقاومت نداشت و همه امید ژنرالهای یونانی به جنگ دریایی بود . مورخان تعداد کشتی های ایران را ۴۰۰ تا ۷۰۰ نوشته اند ، ولی بیشتر این کشتی ها به دست عنصر ایرانی هدایت نمی شد . این کشتی ها متعلق به وابستگان به ایران از جمله فینیقیه ، مصر و ایونی ها بودند که نسبت به ایران تا پای جان وفاداری نداشتند و فرماندهی یونانیان این را می دانست .
در آن زمان با این که آبراه دریای سرخ به رود نیل به تصمیم داریوش بزرگ ساخته شده بود ، ولی انتقال کشتی از خلیج پارس به مدیترانه از طریق آن آبراه هنوز چندان متداول نشده بود. زیراکه ، ناویان خلیج پارس با اوضاع مدیترانه آشنا نبودند . بنابراین ، فرماندهی ارتش ایران تصمیم گرفته بود که در لشکر کشی سال ۴۸۰ پیش از میلاد به یونان از کشتی های ایالات خارجی ایران استفاده کند و این کشتی ها ضمن حمل تدارکات و ملزومات نیروی زمینی ، وظیفه حمله و دفاع هم داشتند.
بامداد ۲۹ سپتامبر به خشایارشا اطلاع رسید که یونانیان که از آتن به جزیره سالامیس فرار کرده بودند قصد رفتن به منطقه « کرنت » و مقاومت از آنجا را دارند که یک فریب جنگی بود. خشایارشا به کشتی های مصری نیروی خود دستور داد که در باریکه میان دو قسمت جزیره، راه را بر آنان ببندند که این کشتی ها با حمله متقابل غیر منتظره یونانیان رو به رو شدند و چون این باریکه عرض کمی داشت و جای مانور نبود برای نجات خود با بی نظمی دست به عقب نشینی زدند. کشتی های ایونی
( مناطق یونانی نشین غرب آسیای صغیر و جزایر مجاور ـ ترکیه امروز ) نیروی ایران هم که علاقه مندی بیشتری به همنژادهای یونانی خود داشتند تا به ایران اقدام موثر نکردند ، و از کشتی های فینیقی هم در برابر سیصد کشتی سه ردیف پاروزن یونانی کاری ساخته نشد و ....
باوجود این، اگرهمه نیروی زمینی ایران که آتن را در تصرف داشت در یونان مانده بود ، اتنی ها یارای بازگشت به ساحل را نداشتند . در آن روز بعضی مشاوران به خشایارشا گفتند که اگر سریعا به وطن باز نگردد ممکن است کشتی های یونانی پل متحرک ( قایق و زنجیر ) را که میان اسیا و اروپا زده است از میان بردارند و در اروپا سرگردان شود که وی بی درنگ با دو سوم نیروهایش به اسیا باز گشت که یک اشتباه نظامی دیگر بود.
جنگ سالامیس درس بزرگی است برای قدرتهای بزرگ که در صدد استیلاء بر کشورهای کوچکتر برمی آیند. ولی ، تا این لحظه همه از آن استفاده نکرده اند از جمله فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا در قرن ۱۶ ، که ناوگان انگلستان را حقیر شمرد، آما از آن شکست خورد و دوران برتری اسپانیا پایان یافت و نوبت به انگلستان رسید.جنگ سالامیس و جنگ ماراتن که ۱۳ سپتامبر سال ۴۹۰ پیش از میلاد روی داد اهمیت ویژه نیروی دریایی به ثبوت رساند .
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز