آشنائی با ارگان‌های UN

برنامه جهانی غذا World Food Program
برنامهٔ جهانی غذا، بازوی پیشتاز کمک‌رسانی غذائی ملل متحد در مبارزه برای ریشه‌کنی گرسنگی است که از هر هفت انسان در جهان یک نفر از آنها رنج می‌برد. این برنامه بزرگترین سازمان بین‌المللی کمک غذائی به‌شمار می‌آید. ادارهٔ این برنامه را هیأت اجرائی متشکل از ۲۶ عضو بر عهده دارند و چهار بار در سال تشکیل جلسه می‌دهند. مغز این سازمان شهر رم است. نخستین عملیات کمک‌رسانی اضطراری برنامهٔ جهانی غذا در دنیا برای مساعدت به قربانیان زلزلهٔ شهر بوئین‌زهرا در ایران در تابستان سال ۱۳۴۰ انجام پذیرفت. این سازمان همچنین پس از زلزلهٔ بم که در زمستان سال ۱۳۸۲ اتفاق افتاد از طریق جمعیت هلال‌احمر به ۱۰۰ هزار نفر از زلزله‌زدگان غذا رساند.
برنامهٔ جهانی غذا با کارگزاری‌های دیگر سازمان ملل متحد، دولت‌ها و سازمان‌های غیردولتی همکاری نزدیکی داشته و با بهره‌گیری از توان تخصصی و کارشناسی خود به ارزیابی مسائل مربوط به نیازهای غذائی، خرید مواد غذائی موردنیاز و تمهید تدارکات، ارتباطات و حمل و نقل مواد غذائی برای هماهنگ کردن عملیات اضطراری کمک‌رسانی غذائی در سطح جهان همت می‌گمارد. این برنامه تلاش‌های خود را به رساندن کمک‌های غذائی به شیوه‌ای سریع و کارآمد به کسانی که بیشترین نیاز را به غذا دارند به‌ویژه زنان و کودکان معطوف کرده است.
برنامهٔ جهانی غذا از طریق کمک غذائی به مردمی که در شرایط بحرانی از لحاظ غذائی تأمین نیستند، برای بهبود وضعیت سلامت و تغذیهٔ بیشتر آسیب‌پذیر و برای حمایت از دسترسی به تحصیل با ارائهٔ یک وعده غذا به کودکانی که به مدرسه می‌روند، یاری می‌رساند. در همین راستا ماهیانه یک حلب روغن به دختران برای حضور در کلاس درس تقدیم می‌کند. این حلب روغن تشویقی برای اولیاء است تا دختران خود را به مدرسه بفرستند. در سال ۲۰۰۳ میلادی بیش از ۱۱۰ میلیون نفر در ۸۲ کشور جهان از کمک‌های غذائی این سازمان بهره‌مند شدند. بودجهٔ سالانهٔ این برنامه، که تنها از طریق کمک‌های داوطلبانهٔ کشورهای اهداکننده تأمین می‌شود، به بیش از ۲۱۰۰ میلیارد تومان (۵/۲ میلیارد دلار آمریکا) رسیده است.در جمهوری اسلامی ایران، برنامهٔ جهانی غذا به آسیب‌پذیرترین قشر پناهندگان افغان، پناهندگان غرب و کرد عراقی در ۲۹ مهمان شهر مساعدت غذائی می‌کند. هدف از این مساعدت غذائی تقویت مقابلهٔ پناهندگان با مشکلاتشان و کمک به امنیت غذائی‌شان در زمان بازگشت به وطنشان است. همچنین با ارتقاء بخشیدن به وضعیت زنان پناهنده که بیش از ۸۰ درصد ذی‌نفعان این سازمان را به خود اختصاص می‌دهد، درصدد پر کردن خلاء میان جمعیت زنان و مردان پناهنده است.عملیات برنامهٔ جهانی غذا در ایران که ۱۶ میلیون دلار در طی دو سال گذشته می‌رسد، شامل کمک به آموزش پناهندگان در خارج از مهمان شهرها خصوصاً در استان سیستان و بلوچستان نیز می‌شود. به‌منظور ایجاد زمینهٔ بازگشت داوطلبانه و تسهیل استقرار در موطن اصلی، در این استان که بالاترین سطح ناامنی غذائی را دارا است و با این حال از بیشترین تعداد پناهندگان افغان به ازای هر نفر ساکن استان پذیرائی می‌کند، برنامهٔ جهانی غذا با همکاری تنگاتنگ با ادارهٔ کل امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور، نهضت سوادآموزی و کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در برابر شرکت در کلاس‌هاس سوادآموزی، مهارت‌آموزی به زنان افغان و حضور در کلاس‌های درس به دختران افغان یک جیرهٔ غذائی می‌دهد. در دو سال گذشته، برنامهٔ جهانی غذا نزدیک به ۱۶۰ هزار تن کمک غذائی از طریق ایران به افغانستان ارسال کرده است. همچنین، اخیراً برنامهٔ جهانی غذا نقش تأثیرگذار و مهمی در انتقال مواد غذائی برای کمک‌رسانی به جمعیت ۲۷ میلیون نفری عراق در طی بحران سال ۱۳۸۲ این کشور ایفا کرده و نزدیک به ۸۰ هزار تن مواد غذائی از طریق ایران به این کشور ارسال داشته است.
سازمان جهانی بهداشت WHO
سازمان جهانی بهداشت (WHO) از بدو تأسیس خود در سال ۱۳۲۷ خورشیدی به‌عنوان نهاد اصلی سازمان ملل متحد در زمینهٔ سلامتی و مرجع هدایت کننده و هماهنگ کنندهٔ سلامت جهانی فعالیت می‌کند. رسالت سازمان، دستیابی فرد فرد مردم و تمامی جوامع به بالاترین سطح ممکن سلامتی است. برای تحقیق این رسالت چهار خط اصلی راهبردی چارچوب وسیع‌تری برای تمرکز کار فنی سازمان جهانی بهداشت ارائه می‌دهد:
کاهش مرگ، بیماری و ناتوانی خارج از انتظار
ترویج شیوهٔ زندگی سالم و کاهش عوامل خطرزای سلامت انسان
تدوین یک مجوز سیاسی و ایجاد محیطی نهادینه برای بخش سلامت.
هیأت رئیسهٔ سازمان جهانی بهداشت متشکل از تمامی کشورهای عضو است که هر ساله به اتاق هیأت اجرائی، که ۳۲ عضو دارد، تشکیل جلسه می‌دهد.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همتای اصلی این سازمان در ایران است. با این وجود سازمان جهانی بهداشت با تشکل‌های مدنی، بخش خصوصی، مراکز پژوهشی و سایر وزارتخانه‌های همسو همکاری دارد. علاوه بر این سازمان با آژانس‌های مرتبط سازمان ملل و سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی نیز همکاری دارد.
یکی از زمینه‌های مهم همکاری در کشور، رویکرد ”رهنمود بر مبنای جامعه “ (CB۱) است که شامل شهرهای سالم، روستاهای سالم، نیازهای اساسی توسعه و زنان در سلامتی و توسعه است. هدف اصلی این رهنمود، دستیابی به کیفیت برتر زندگی در جامعه با ارائهٔ ساز و کار مناسب برای بسیج مؤثر سازمان‌های محلی و حمایت‌های بنیادی از همکاری‌ها بین بخشی مرتبط با سلامت است. در سازمان جهانی بهداشت کمیسیونی تحت عنوان اقتصاد کلان و سلامت ـ سرمایه‌گذاری در سلامت برای توسعهٔ اقتصادی ـ تشکیل و مقامات عالی‌رتبهٔ ایران نیز در راستای نتایج حاصل از کمیسیون تصمیم به حمایت و آزمون ارتباط سیاست‌های سلامت و اقتصاد کلان گرفته‌اند. مفهوم گزارش کمیسیون اقتصاد کلان و سلامت، سرمایه‌گذاری بر سلامت اساسی برای رشد اقتصادی است و باید مؤلفه‌ٔ کلیدی راهبرد توسعهٔ ملی به‌ویژه تمرکز بر اقشار نیازمند باشد. سازمان جهانی بهداشت با هدف کاستن از میزان بروز مرگ‌های قابل پیشگیری، کاهش بار بیماری‌ها و ناتوانی‌ها کشور را در زمان بحران‌ها و همچنین دوران انتقالی پس از بحران توسط برنامهٔ ”تأمین سلامت در بحران‌ها“ (HAC) یاری می‌رساند. سازمان به‌عنوان عضو فنی ـ تخصصی تیم کشوری سازمان ملل به‌طور مشترک در طرح‌های توسعه‌ای و نیز برنامه‌های ارتقاء سلامت فعالیت می‌کند. الویت‌های جهانی سازمان جهانی بهداشت شامل: کنترل و پیشگیری از مالاریا، سل، AlDS، سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، استعمال دخانیات و بهبود سلامت مادران، سلامت غذا، بهداشت روان، سلامت خون و نظام بهداشتی درمانی است.
هیأت ویژهٔ سازمان ملل متحد در امور افغانستان
هیأت ویژهٔ سازمان ملل متحد در امور افغانستان براساس قطعنامه‌ٔ ۱۴۰۱ شورای امنیت در سال ۲۰۰۲ تشکیل شد. این هیأت با مأموریت پیشبرد آشتی ملی، انجام وظایف و مسئولیت‌هائی که براساس ”موافقت‌نامهٔ بن“ برعهدهٔ سازمان ملل گذاشته شده از جمله مسائل مربوط به حقوق بشر، حاکمیت قانون و مسائل مربوط به حقوق بشر، حاکمیت قانون و مسائل زنان و همچنین ادارهٔ کلیهٔ امور انسان‌دوستانه، عملیات امدادرسانی، جبران صدمات و بازسازی کشور، با هماهنگی دولت افغانستان فعالیت می‌کند. یکی از جنبه‌های مهم مأموریت هیأت ویژهٔ سازمان ملل متحد در امور افغانستان حمایت از اجراء اهداف سیای ”موافقت‌نامهٔ بن“ است که مهمترین آن تشکیل ”لویه جرگه“ برای تدوین قانون اساسی افغانستان و برگزاری انتخابات عمومی آن کشور در سال ۲۰۰۴ است.
علاوه بر مقر مرکزی این دفتر که در کابل واقع شده، چندین دفتر نمایندگی در نقاط دیگر افغانستان و همچنین دو دفتر خارج کشور در اسلام‌آباد و تهران دایر و فعال هستند. دفتر نمایندگی هیأت ویژهٔ سازمان ملل متحد در امور افغانستان در جمهوری اسلامی ایران در کنار فعالیت‌های دیگر، روابط نزدیکی با دفاتر منطقه‌ای افغانستان در تهران و همچنین کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد از راه تبادل اطلاعات و رایزنی برقرار کرده است. در سال ۲۰۰۳، انتخابات یازده نمایندهٔ قانون‌ اساسی افغانستان در ”لویه جرگه“ با نظارت این دفتر نمایندگی انجام شد. در جریان این انتخابات که براساس مقررات ستاد کمیسیون قانون اساسی مستقر در کابل برگزار شد، به‌دلیل کثرت جمعیت پناهندگان افغان مقیم ایران، انتخاباتی صورت گرفت که در هر حوزه ۳۰ نفر به‌عنوان کاندیدا انتخاب شدند. مجموع ۳۳۰ نفر کاندیدای مذکور در یک همایش چهار روزه در تهران گردهم آمدند که در پایان یازده نماینده که چهار نفر از آنها زن بودند انتخاب شدند. این منتخبان که نمایندهٔ تمامی اقوام مهم افغان مقیم ایران بودند در اجلاس قانون اساسی ”لویه جرگه“ که در ۱۴ دسامبر ۲۰۰۳ در کابل تشکیل شد شرکت کرده و در تدوین قانون اساسی کشور افغانستان به‌گونه‌ای فغال مشارکت کردند.


لیلا عزالدین