جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

اگر به شما خبر دهند مبتلا به سرطانید ، چه می کنید؟


اگر به شما خبر دهند مبتلا به سرطانید ، چه می کنید؟
اگر اخیراً در جریان قرار گرفته اید كه دچار سرطانید، چه انتظاری دارید؟ دكتر ادوارد گریگان متخصص سرطان در مایوكلینیك واقع در روچستر، در مینه سوتای آمریكا توصیه هایی برای ما دارد.
برای كسی كه همین الان به او گفته شده مبتلا به سرطان است، چه توصیه ای دارید؟
من به او خواهم گفت:
- از جزئیات بیماری خود آگاه شوید. نخست ببینید نام سرطان چیست، اندازه اش چقدر است ، محل آن كجاست، از كجا شروع شده و آیا تاكنون انتشار پیدا كرده یا خیر. ببینید سرطان شما از نوع بسیار مهاجم یا با رشدی آهسته است و اما در مقوله درمان های موجود، لازم است درباره میزان موفقیت و عوارض جانبی هركدام از آنها پرس وجو كنید. بدون اطلاعات، ممكن نیست درك دقیقی از مشكل داشته باشید.
- كسی را همراه خود داشته باشید. نكته دوم این است كه درك كنید، این یك موقعیت بحرانی است و ممكن است توانایی شما در حفظ و ارائه هر گونه اطلاعات معنی دار در حد صفر باشد. بنابراین همیشه كسی را - ترجیحاً فرد مورد اعتمادی كه می توانید روی وی حساب كنید - همراه خود داشته باشید؛ كسی كه مورد علاقه و محبت شماست. وجود كسی كه بتواند پیام های ضروری را حفظ كند، بسیار كمك كننده خواهد بود.
چه وقت به متخصص سرطان (انكولوژیست) مراجعه می كنید؟
بستگی دارد به نوع سرطان، مرحله پیشرفت آن و گزینه های درمانی كه در اختیار شما قرار دارند. سرطان های بسیاری هستند، كه نیاز به متخصص سرطان دارند. برای مثال، برخی از سرطان ها، مانند سرطان سلول های بازال پوست را می توان با عمل جراحی خارج كرد، طوری كه احتمال عود بیماری عملاً صفر خواهد بود. از سوی دیگر، سرطان های دیگر، چون برخی تومورهای تیروئید، بهتر است توسط متخصصین تیروئید درمان شود، چه پزشكان بیشتر نسبت به درمان این گونه سرطان ها آگاهی دارند. در مورد اكثر سرطان ها، این فكر خوبی است كه موضوع را با یك متخصص سرطان در میان گذاریم، و نظر وی را نیز جویا شویم. از پزشك تان بپرسید كه بهترین متخصص برای نوع خاص سرطان شما كیست.
فكر خوبی است كه نظر پزشك دیگری را نیز جویا شویم؟
همیشه جویا شدن نظر یك متخصص سرطان را توصیه می كنم. ممكن است این فرد، مثلاً كسی باشد كه از تخصص و تجربه در مراقبت از بیماران سرطانی برخوردار است، مانند كسانی كه در مراكز درمانی ویژه بیماران سرطانی مشغول به كارند. به طور معمول، اینگونه مراكز بخشی از دانشگاه یا یك مركز درمانی بزرگ اند. با وجود این كه جویا شدن یك نظر تخصصی دیگر معقول و منطقی به نظر می رسد، ولی وقت تان را برای یافتن شش، هفت متخصص و پزشك در مراكز مختلف تلف نكنید. اگر نظر دو تن از آنها یكسان باشد، به احتمال بسیار زیاد باقی متخصصین سرطان نیز چیزی شبیه آن به شما خواهند گفت.
در مورد انتخاب پزشك معالج تان، به چه نكاتی باید توجه داشته باشید؟
به دنبال پزشكی باشید، كه:
- خوب گوش می كند. یافتن پزشكی كه گوش به نگرانی های شما بسپارد، بسیار مهم است. با وجود چنین پزشكی یافتن پاسخ به سئوالات بسیار آسان تر خواهد بود.
- واضح توضیح می دهد. در پی پزشكی باشید كه درباره بیماری، گزینه های درمانی و آینده آن به خوبی و با زبانی قابل فهم توضیح می دهد.
- خوب می فهمد. لازم است به تفاوت درك خود به عنوان بیمار و پزشك از آن چه كه در بین ما می گذرد، توجه داشته باشید. اگر از مطالبی كه گفته می شود، سردرنمی آورید، كسی را با خود همراه داشته باشید.
سعی كنید با پزشك خود، همكار باشید. بهترین رابطه با پزشك، رابطه همكاری است.
در بحث پیرامون گزینه های درمانی، چه نكاتی را باید در نظر بگیرید؟
هنگام صحبت با پزشك پیرامون درمان، توجه داشته باشید كه:
- شیوه های درمانی همواره در حال تغییرند. از دیرباز، ستون اصلی درمان اكثر سرطان ها، جراحی بوده و هست. لیكن به خاطر داشته باشید، كه هم اكنون حركتی به سمت اعمال جراحی كمتر تهاجمی در جریان است. به عنوان مثال، یك نسل پیش، خانم های مبتلا به سرطان پستان، با اعمال جراحی اساسی و بزرگ درمان می شدند. امروز، در بیشتر موارد، این كار با برداشتن توده سرطانی و حاشیه ای از بافت سالم در اطراف آن و سپس پرتودرمانی و گاه نیز شیمی درمانی و هورمون درمانی صورت می گیرد. نتیجه آن كه سرانجام عضو بیمار حفظ خواهد شد. این رویكرد، بسی موثرتر از اعمال جراحی گسترده است.
- ممكن است گزینه های درمانی تغییر كنند. اطلاعات كافی پیرامون بیماری خود و رویكردهای رایج برای درمان آن به دست آورید. برخی از سرطان ها، به پرتو اشعه پاسخ بهتری می دهند، در حالی كه دیگران به شیمی درمانی، هورمون درمانی یا تركیبی از همه اینها بهتر جواب می دهند. بسیار پیش می آید كه منتظر ماندن و كاری صورت ندادن بهتر است. برخی از سرطان ها علائم اندكی را موجب می شوند، و هیچ درد و مشكلی ندارند حتی ممكن است مدت های طولانی غیرفعال باقی بمانند. در این گونه موارد، اقدام به درمان نقشی در بهبود كیفیت زندگی نخواهد داشت. از سوی دیگر برخی سرطان ها، برعكس، بسیار مهاجم اند احتمالاً مشكلات مهمی را موجب می شوند. طبیعی است كه در این گونه موارد، اقدام به درمان توصیه می شود. بپرسید بدون اقدام به درمان چه اتفاقی رخ خواهد داد و پاسخ را با نتایج مورد انتظار از درمان مقایسه نمایید.
- درمان عوارضی در پی خواهد داشت. دقت كنید كه هر درمانی ممكن است عوارض و مشكلاتی به دنبال داشته باشد. لازم است بین فواید و مضار هر شیوه از درمان سرطان به نوعی مقایسه صورت گیرد. این شما هستید كه سرانجام باید تصمیم بگیرید. مثلاً اگر فرد جوانی هستید كه بیماری تان علاج قطعی دارد، ممكن است مایل باشید آثار و عواقب بسیار شدید درمان را تحمل كنید تا شانس ریشه كن شدن بیماری را از دست ندهید. ولی اگر ۸۵ سال از عمرتان می گذرد و امید چندانی نیز به علاج قطعی بیماری خود ندارید، چرا باید عوارض جانبی بد درمان را تحمل كنید، آن هم تنها به امید یكی دو ماه بیشتر زنده ماندن؟
- از پزشك خود بپرسید، حاصل درمان چه خواهد بود. برای مثال، ممكن است پزشك بگوید با اقدام به درمان ۵۰ درصد به احتمال زنده ماندن شما افزوده خواهد شد. این حرف بزرگی است؛ ولی اگر این ۵۰ درصد، به معنای اضافه شدن هشت هفته به ۱۲ هفته قبلی است، آن هم سراسر توام با تهوع و استفراغ های بسیار شدید، و ضعف و خستگی فراوان، احتمالاً چیز زیادی گیرتان نخواهد آمد.
آیا همه درمان های سرطان ها عوارض جانبی وحشتناك دربر ندارند؟
نه، لزوماً. درمان های سرطان ها، البته، آثار و عوارضی را دربردارند، ولی بیشتر آنها را می توان پیش بینی و درمان نمود یا تخفیف داد. به طور كلی، اكثر قریب به اتفاق این عوارض برگشت پذیرند، و تمام هم و غم پزشك باید این باشد كه در تحمل عوارض مذكور یار و یاور شما باشد.
هنگام انتخاب درمان حتماً به فكر عوارض جانبی آن باشید، ولی این را هم بدانید كه ممكن است وضع آن طورها هم كه به شما گفته اند، بد نباشد. آن چه را كه باید از درمان انتظار داشته باشید، از پزشك خود بپرسید. این كه حال تان چقدر بد خواهد شد؟ درمان چه مدت به طول خواهد انجامید؟ چقدر زحمت دارد؟ اگر اكنون در هفته ۵۰ ساعت كار می كنید، آیا خواهید توانست پس از اقدام به درمان، نیز همین مقدار كار كنید؟ یا این كه تنها خواهید توانست مثلاً ۲۰ ساعت در هفته كار كنید؟ حتماً پاسخ این سئوالات را بیابید. انتخاب درمان بسته به تصمیم شماست.
نقش خانواده و دوستان چیست؟
آنها می توانند آرزومند بهترین نتایج از درمان شما باشند. ولی از سوی دیگر، دوستان و اعضای خانواده می توانند با ارائه اطلاعات غلط و پرس وجوهای بی مورد مشكلی را بر مشكلات شما بیفزایند. ممكن است به دلیل ناآگاهی از آثار و عواقب درمان های تهاجمی، بی وقفه بر انجام آنها اصرار بورزند. ولی دوستان و خانواده می توانند نقشی اساسی در زنده ماندن بیماران مبتلا به سرطان نیز ایفا كنند. مطالعات متعدد همبستگی روشنی را بین زمان زنده ماندن این بیماران و تماس های اجتماعی شان یافته اند. ولی از محدودیت های خویش آگاه باشید. بد نیست كه گاهی استراحتی كنید، و دوباره به جمع بپیوندید. در هیچ موردی خود را سرزنش نكنید.
و نكته آخر این كه اولویت ها و محدودیت های خود را بشناسید.
ترجمه: ع. فخریاسری
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید