اقامتگاه حضرت مهدی (عج)

از مسائلی كه درباره امام زمان(ع) مطرح است، مكان و محل زندگی ایشان است.
روایاتی كه دراین زمینه وجود دارد سه دسته اند:
۱) برخی ازآن ها محل خاصی را تعیین نمی كند وجایگاه حضرت را در بیابان ها وكوه ها معرفی می كند.ازآن جمله، حضرت مهدی(۱) به پسر مهزیار می فرماید: فرزند مهزیار! پدرم امام حسن(ع) از من پیمان گرفت... و فرمان داد كه برای سكونت، كوه های سخت وسرزمین های خشك ودور دست را برگزینم. (۱)
این بخش از روایات گویای آن است كه حضرت ازحوزه دسترسی مردم به دوراست و به سختی و دشواری زندگی می كند وكسی ازمحل زندگی وی آگاه نیست.
۲) برخی روایات، منطقه خاصی را به عنوان محل سكونت آن حضرت نام می برند ومحدوده آن را نیز تعیین می كنند:
الف) مدینه و پیرامون آن :
ابی بصیر می گوید از امام باقر(ع) شنیدم كه فرمود: صاحب الزمان را عزلت وغیبتی است كه درآن، نیرومنداست به سی نفری كه با حضرت هستند ووحشت وتنهایی را از وی دور می كنند، و خوب جایگاهی است مدینه(۲).
۳) روایت دیگری است كه مكان حضرت را كوه رضوی، دراطراف مدینه نام می برد
راوی می گوید: با امام صادق(ع) از مدینه خارج شدیم، به روحاء اطراف مدینه كه رسیدیم، حضرت نگاهش را به كوهی دوخت و مدت زمانی ادامه داد... و فرمود:این كوه رضوی نام دارد. خوب پناهگاهی است برای خائف امام زمان (ع) در غیبت صغری وكبری. (۳)
ب) مکه و پیرامون آن :
برخی روایات استفاده می شود كه آن حضرت در مكانی به نام ذی طوی پیرامون مكه زندگی می كند واز همان جا نیز همراه یارانش قیام خواهدكرد.
امام باقر(ع) فرمود: امام زمان(ع) را غیبتی است در بعضی از دره ها واشاره كرد به منطقه ذی طوی (۴).
درادامه این روایت و روایات دیگر، محل ظهور و خروج آن حضرت و مركز تجمع یاران و دوستان وی نیز، همین منطقه یاد شده است. (۵)
ج) دسته سوم اخباریایست كه مانند دسته اول، جایگاهی خاص را نام نمی برد، ولی از وی به عنوان فردی كه با مردم حشر و نشر دارد و به گونه ناشناس زندگی می كند، نام برده است.
امام صادق(ع) می فرماید: صاحب الامر(ع) در میان مردم رفت وآمد می كند، در بازار قدم می زند، لكن او را نمی شناسند تا زمانی كه خداوند به وی اذن دهد تا خود را معرفی كند... (۶)
بین این سه دسته از روایات، تضاد وتنافی نیست نام بردن مكانی خاص، با زندگی به شكل ناشناس قابل جمع است انتخاب کوه ها و مکانهای دست نیافتنی در حال ضرورت و نیاز نیز امری است طبیعی و موافق با اصل تقیه.(۷)

۱. غیبهٔ طوسی ص ۲۶۶
۲ . بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۱۵۳ اصول كافی، ج۱، ص ۳۴۰
۳. غیبهٔ طوسی، ص ۱۶۲
۴ . غیبت نعمانی ص ۱۸۲
۵ . همان ص ۳۱۵
۶ . همان ص ۱۶۴
۷. چشم به راه مهدی، ص ۳۵۱

منبع : شبکه امام مهدی(ع)