گزارش سزامی؛ فرار از محرومیت

رئیس «سزامی» چندی پیش طی نامه‌ای به نماینده ایران در پروژه سزامی، از احتمال محرومیت محققان ایرانی از برنامه‌های علمی و آموزشی سزامی به علت عدم عضویت در این طرح و عدم پرداخت بدهی‌های معوقه خبر داده بود. پس از این اخطار وزارت علوم ایران با شدت عمل بیشتری نسبت به رفع مشكلات عضویت ایران در پروژه سزامی اقدام كرد كه خوشبختانه قبل از موعد تعیین شده از سوی شورای سزامی، لایحه عضویت ایران در این شورا كه توسط دولت تدوین شده بود، توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی به تصویب نهایی رسید. گزارشی از روند تصویب این مصوبه ارائه می‌شود.
طرح استفاده از تابش سینكروترون برای علوم و كاربردهای تجربی در خاورمیانه یا همان «سزامی» ایده‌ای بین‌المللی است كه برای نخستین بار در سال ۱۹۹۷ و از سوی هرمان وینیك از مركز شتابده خطی الكترون در دانشگاه استنفورد آمریكا و گوستاف آدولف ووس از مركز سینكروترون آلمان با هدف استفاده از تحقیقات علمی و پژوهشی برای همگرایی بیشتر ملت‌ها و گسترش صلح ارائه شد.
این طرح با مشاركت نزدیك ۸ كشور خاورمیانه به نام‌های اردن، رژیم اشغالگر قدس، تركیه، قبرس، مصر، بحرین، پاكستان و فلسطین در نهایت راه‌اندازی مركزی بین‌المللی موسوم به تابش «سینكروترون» در منطقه خاورمیانه مربوط می‌شود كه از چندین سال پیش و تحت نظارت دقیق یونسكو آغاز شده است.
دستگاه سینكروترون الكترون‌ها را با سرعت نور به حركت درمی‌آورد كه پرتو نوری كه از آنها ساطع می‌شود زمینه بررسی ذرات بنیادی را فراهم می‌كند. از این پرتو علاوه بر تحقیقات بنیادی در پژوهش‌های كاربردی محیط زیست، شیمی، فیزیك، داروسازی، زمین شناسی، زیست شناسی، ‌نانومكانیك و حتی در بخش‌های مختلف پزشكی نظیر آنژیوگرافی استفاده می‌شود.
ایران نیز از كشورهایی است كه از ابتدا با این شورا همكاری داشت اما در روند پرداخت حق عضویت به گونه‌ای عمل كرده بود كه باعث شد این شورا عضویت ایران را معلق كند. پس از اولتیماتوم شورای مركزی سزامی در حالی كه اكثر نمایندگان كمیسیون آموزش و حتی امنیت ملی از جزئیات این پروژه اطلاعی نداشتند و حتی برخی از آنها نام سزامی نیز به گوششان خطور نكرده بود، دكتر علی عباسپور تهرانی فرد از تلاش مجلس برای بازگشت ایران به پروژه سزامی خبر داد.
علی عباسپور علت معطل ماندن پروژه سزامی را متوجه دولت دانست و گفت: دولت چندین توافقنامه همكاری با مجامع بین‌المللی را در قالب یك لایحه به مجلس ارائه كرده است و كوچك‌ترین مشكل در این لایحه تمامی توافقنامه‌ها را مجددا به دولت بازمی‌گرداند. با این وجود، كمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی تلاش می‌كند باوجود پاره‌ای از مشكلات، موضوع عضویت ایران در سزامی و پرداخت حق عضویت را از حالت لایحه خارج و به صورت طرح در مجلس ارائه كند تا وضعیت بحرانی ایران در این پروژه بهبود یابد.
وی اضافه كرد: قوانین بین‌المللی در مجامع بین‌المللی تابع مقرراتی مانند پرداخت حق عضویت هستند كه در صورت عدم پرداخت، عضویت به حالت تعلیق درمی‌آید یا لغو می‌شود. پروژه سزامی نیز پروژه‌ای علمی است كه در منطقه باید انجام شود. ایران در ابتدا حضور فعالی در این پروژه داشت و مسوول یكی از كمیته‌های این پروژه بود. در ابتدای مجلس هفتم دولت لایحه‌ای را به مجلس آورد كه در آن ۳۰ تا ۴۰ ارگان از مجلس مجوز پرداخت حق عضویت می‌خواستند در حالی كه این درخواست‌ها باید به صورت مستقل مطرح می‌شد. مجلس نمی‌تواند در آن واحد ۳۰ تا ۴۰ قرارداد را بررسی كند و پاسخ دهد.
پس از اینكه خطر از دست دادن یك پروژه عظیم علمی توسط خبرگزاری مهر مورد پیگیری قرار گرفت، مدیر ارشد كمیته ‌مهندسی ‌سزامی در یونسكو در گفت‌وگو با این خبرگزاری تاكید كرد هیچ درخواستی از تهران به یونسكو برای عضویت دائمی ایران در سزامی ارسال نشده است كه بخواهیم به ایران در سزامی بیندیشیم.
● ما منتظر ایرانیم اما خبری از ایرانی‌ها نیست
رئیس شورای داخلی سزامی نیز با بیان اینكه «دو سال است منتظر تصمیم نهایی ایران برای عضویت در پروژه سزامی هستیم»، گفت: هر چند محدودیت زمانی برای عضویت ایران تعیین نشده است اما ایران باید هرچه سریع‌تر تصمیم خود را اعلام كند. تمامی اعضای سزامی به عضویت ایران علاقه‌مند هستند و امیدواریم كه ایران هرچه سریع‌تر تصمیم خود را بگیرد و به عضویت سزامی درآید.
هروینگ شاپر، رئیس شورای سزامی افزود: ما در سازمان بزرگ سزامی و همچنین یونسكو مدت‌هاست كه منتظر تمایل ایران برای نهایی كردن عضویتش در این پروژه مهم بین‌المللی هستیم و اگر هرچه زودتر چنین تصمیمی عملی شود بسیار خوشحال خواهیم شد.
وی در ادامه گفت: ایران از جمله اعضای قدیمی سزامی در شورا بوده است و در این خصوص بارها از هیات‌ها و نمایندگان ایرانی دعوت به عمل آورده‌ایم تا در نشست‌های شورای سزامی شركت كنند. البته مساله عضویت ایران باید پیش از هر مرحله‌ای از سوی پارلمان و نمایندگان این كشور مورد تایید قرار گیرد.
پروفسور شاپر در خصوص جایگاه ایران در سزامی گفت: ایران از گذشته به عنوان یكی از اعضای فعال شورای داخلی سزامی كه از سوی یونسكو و در سال ۲۰۰۰ تاسیس شد، بوده است. هنگامی كه سزامی به صورت رسمی به عنوان یك نهاد و سازمان بین‌المللی مستقل از سوی مجمع عمومی و شورای اجرایی یونسكو در سال ۲۰۰۴ تاسیس شد، از كشورهای عضو شورای داخلی خواسته شد تا با ارسال نامه‌ای به دبیركل یونسكو و بیان اینكه خواستار عضویت در سزامی و پذیرش جایگاه یونسكو در آن هستند، تصمیم خود را به تایید برسانند. این نامه بر اساس قوانین بین‌المللی باید از سوی وزیر امور خارجه یا رئیس دولت به امضا برسد.
وی گفت: من به عنوان رئیس شورای سزامی از هرگونه تصمیم مثبت ایران برای روشن شدن تكلیف عضویتش استقبال می‌كنم و باید تاكید كنم گرچه هیچ ضرب‌الاجلی برای ایران اعلام نشده است اما انتظار داریم كه حداقل تصمیمی از ایران یا اطلاعات مثبتی از سوی این كشور برای نشست بعدی شورای داخلی سزامی كه در ۳۰ و ۳۱ جولای ۲۰۰۷ برگزار می‌شود، دریافت كنیم.
حذف از سزامی و بی‌اعتباری سیاستگذاری علمی در ایران
دكتر رضا منصوری، نماینده ایران در سزامی نیز در خصوص عواقب ادامه معلق ماندن ایران در پروژه بین‌المللی سزامی گفت: به دنبال مشخص نشدن وضعیت ایران در پروژه سزامی، سیاستگذاران علمی كشور بی‌اعتبار خواهند شد و از حمایت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محروم خواهیم شد، ضمن اینكه امكان حضور محققان ایرانی در مجامع بین‌المللی مرتبط با سزامی در هاله‌ای از ابهام قرار خواهد گرفت.
دكتر رضا منصوری افزود: از ۷ سال گذشته پروژه سزامی مطرح بوده است، در ابتدا این پروژه سزامی نام نداشت و صحبت از دستگاه تابش سینكروترون بود كه از طرف كشور آلمان به خاورمیانه داده شده بود.
وی ادامه داد: فعالیت كشور ایران در ابتدا قابل توجه بود و نیروهای جوان بسیاری را در زمینه ساخت و طراحی دستگاه تابش سینكروترون تربیت كرد. این پروژه تا سه سال گذشته به خوبی پیش می‌رفت و ایران در برخی كمیته‌های آن نقش بسزایی را ایفا می‌كرد.
نماینده ایران در پروژه سزامی گفت: عضویت ایران از ۳ سال پیش تاكنون كه ۷ كشور عضویت خود را در سزامی به ثبت رسانده اند، معلق است. ایران نتوانسته است تصمیم قاطعی را در این زمینه اخذ كند. تمامی نهادها و ارگان‌ها از دولت گرفته تا مجلس با این پروژه موافق هستند اما اراده قاطعی این موافقت را اعلام و تصریح نمی‌كند.
وی اظهار داشت: آخرین اطلاعات موجود در این زمینه حاكی از آن است كه لیستی از عضویت‌های مختلف بین‌المللی به مجلس ارائه و در كمیسیون‌ها مطرح شده است. بحث‌های مختلفی در این زمینه صورت گرفته و در نهایت برخی ابهامات در لوایح باعث شده است كه سایر لوایح و كل لیست مجددا به دولت برگردد.
دكتر منصوری در خصوص عواقب ادامه معلق ماندن ایران در این پروژه بین‌المللی گفت: مهم‌ترین اثر این بلاتكلیفی این است كه كشور ما و سیاستگذاران علمی كشور بی‌اعتبار خواهند شد. جلسه سزامی سالی دو بار برگزار می‌شود و در این جلسات تمامی شركت‌كنندگان از ایران، تصمیم نهایی در زمینه عضویت را پرس و جو می‌كنند. بدترین عاقبتی كه در انتظار ایران است، بی‌اعتباری در میان ۱۴ كشور عضو سزامی است.
كم‌تجربگی دولت در زمینه ارائه لوایح اخذ مجوز پرداخت عضویت با توجه به اینكه پروژه سزامی می‌بایست توسط مجلس شورای اسلامی و كمیسیون امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد، یك عضو كمیسیون امنیت ملی با انتقاد از عملكرد دولت در این زمینه گفت: كم‌تجربگی دولت در ارائه لوایح اخذ مجوز پرداخت حق عضویت در مجامع بین‌المللی باعث خدشه‌دار شدن جایگاه ایران می‌شود.
رضا طلایی‌نیك با بیان اینكه تعلل و تاخیر دولت برای تعیین تكلیف پرداخت حق عضویت ایران موجب آسیب‌های حقوقی و در مواردی خسارت‌های بین‌المللی به جایگاه ایران می‌شود، گفت: ارائه فهرستی از حق عضویت‌های متعدد و ناهمگون و غیرمرتبط در یك لایحه موجب تأخیر در تصویب پروژه سزامی در مجلس بوده است و دولت در این زمینه كم‌تجربه عمل كرده است. عدم ارائه گزارش شفاف از عضویت و عملكرد ایران در سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی موجب ابهام در تصویب حق عضویت این پروژه‌ها شده است.
وی كم‌تجربگی دولت در ارائه یك لایحه برای اخذ مجوز پرداخت حق عضویت برای ده‌ها سازمان و كنوانسیون بین‌المللی را علت اصلی و مشكل تاخیر در تصویب این پروژه‌های بین‌المللی دانست و گفت: هر یك از این پرداخت‌ها و عضویت‌ها در سازمان‌های بین‌المللی، مستلزم بررسی جداگانه و یا حداقل همگن بودن موضوع عضویت‌ها است. بنابراین بهتر بود دولت برای موضوعات همگن لوایح جداگانه‌ای ارائه می‌كرد.
● وضعیت ایران در پروژه سزامی خطرناك است
معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز از در خطر بودن موقعیت ایران در پروژه سزامی خبر داد و گفت: پروژه سزامی در یكی از كمیسیون‌های هیات دولت بررسی و مقرر شده است، این پروژه در اولویت قرار گیرد اما به دلیل مشغله زیاد دولت، سزامی در نوبت بررسی قرار
نگرفته است.
معاون پژوهشی وزارت علوم در زمینه پروژه سزامی و تاخیر ایران در پرداخت حق عضویت خود گفت: وزارت علوم در خصوص موضوع سزامی در كمیسیون‌های مرتبط، دفاعیات خود را اعلام كرده است. این موضوع در مجلس نیز مطرح و اعضای كمیسیون آموزش نیز قانع شده‌اند. همچنین در یكی از كمیسیون‌های هیات دولت بررسی و مقرر شد این پروژه در اولویت قرار گیرد.
كبگانیان گفت: در تمام كمیته‌هایی كه از وزارت علوم و معاونت پژوهشی نظر كارشناسی خواستند، ما از پروژه سزامی و حضور ایران در این پروژه حمایت كرده‌ایم. برخی كمیته‌ها نیز كه ریاست آن بر عهده معاون اول رئیس‌جمهوری بود با توضیحات و گزارش‌های وزارت علوم سوالات رفع شد و دكتر داودی نیز بر اهمیت این موضوع تاكید كرده‌اند.
كبگانیان وضعیت كنونی ایران در پروژه سزامی را تشریح كرد و گفت: ما در خطر هستیم. حق عضویت خود را پرداخت نكرده‌ایم و برخی كشورها كه مخالف حضور ایران در پروژه‌های عظیم علمی هستند از این موضوع می‌خواهند سوءاستفاده كنند و علاقه‌مندند نام ایران از این پروژه حذف شود.
● جلسات جداگانه دولت و مجلس
پس از اینكه ژوت احتمال محرومیت ایران در پروژه سزامی بالا گرفت، دولت و مجلس ایران برای رفع این مشكل به تكاپو افتادند. در همین راستا دولت و مجلس برای بررسی وضعیت عضویت ایران در سزامی به طور جداگانه در اردیبهشت‌ماه تشكیل جلسه دادند.
پس از برگزاری این جلسه رضا منصوری نماینده ایران در سزامی گفت: در جلسه وزارت علوم در خصوص پروژه سزامی، مقرر شد موانع و مشكلات مربوط به اسناد و مدارك پروژه سزامی پیگیری شود. همچنین مقرر شد بلاتكلیف ماندن این اسناد در دولت یا مجلس پیگیری شود.
نماینده ایران در سزامی با بیان اینكه تمامی افراد و مسوولان از فرآیند مشكلات مربوط به تصویب عضویت ایران در پروژه سزامی اظهار بی‌اطلاعی می‌كردند، گفت: این پروژه در ۵ ماه گذشته معلق بوده است اما اكنون مسوولان وزارت علوم قول پیگیری داده‌اند.
معاون پژوهشی وزارت علوم نیز در این زمینه گفت: دولت ایران برای اینكه اعضای سزامی بر تمایل ایران به ادامه همكاری با این پروژه اطمینان یابند، تمایل خود را هر چه سریع‌تر به صورت مكتوب و رسمی اعلام خواهد كرد.
وی اضافه كرد: در حال حاضر وزارت علوم مصوبه دولت را در زمینه سزامی پیگیری و پیش‌بینی می‌كند این مصوبه هم اكنون در اختیار معاونت حقوقی ریاست جمهوری باشد.
كبگانیان با اشاره به فرصت كم ایران برای عضویت در سزامی گفت: این پروژه نیاز به تصحیح جدی در مجلس ندارد و تنها پرداخت حق عضویت ایران در این پروژه اهمیت دارد و پس از تصویب مجلس انجام می‌شود.● تصمیم به ارائه لایحه مجزا از سوی دولت
دكترعلی عباسپور تهرانی‌فرد، رئیس كمیسیون آموزش نیز در تشریح جلسات مجلس در زمینه سزامی گفت: كمیسیون آموزش طی نامه‌ای به وزیر علوم تسریع در ارائه لایحه‌ای دو فوریتی برای پرداخت حق عضویت ایران در سزامی را متذكر شده است. مجلس در صورت ارائه لایحه ویژه توسط دولت در اسرع وقت موضوع عضویت ایران در سزامی را به تصویب می‌رساند. همچنین كمیسیون آموزش این موضوع را با اداره قوانین مطرح كرده است تا در صورت لزوم عضویت سزامی به صورت طرح در مجلس ارائه شود.
پس از این محمدمهدی زاهدی، وزیر علوم از تصویب ادامه حضور ایران در پروژه سزامی توسط دولت و تصویب مبلغ حق عضویت ایران در سزامی از سوی دولت خبر داد.
وزیر علوم گفت: وزارت علوم در دولت تصویب كرده است كه باید پروژه سزامی ادامه داشته باشد. دولت نهم كه به تحقیقات اهمیت ویژه‌ای دارد، با اختصاص حق‌السهم ایران در پروژه سزامی كه مبلغ بالایی هم بود موافقت كرده است. بنابراین مشكلی از نظر دولت در ادامه حضور ایران در پروژه سزامی وجود ندارد و امیدواریم مجلس هم این موضوع را به تصویب برساند.
وی تاكید كرد: یقین دارم مجلس نیز نظر مثبتی در مورد این پروژه دارد و این مساله با جلسه مشترك مجلس و دولت حل می‌شود.
● پروژه سزامی در دولت
رئیس مركز مطالعات علمی بین‌المللی پس از جلسات مجلس و دولت و تصمیم بر ایجاد لایحه سزامی از سوی دولت گفت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در حال حاضر محل ریالی پرداخت حق عضویت ایران در سزامی را مشخص كرده است و با تعیین این اعتبار از محل وزارت علوم به نظر می‌رسد پروژه سزامی هم اكنون برای ارائه لایحه جداگانه در دولت به سر می‌برد.
دكتر حسین دوستدار در خصوص اقدامات صورت گرفته برای عضویت ایران در سزامی افزود: وزیر علوم در این زمینه با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیز مذاكراتی داشته و در خصوص تامین اعتبار این پروژه به توافقاتی رسیده‌اند.
رئیس مركز مطالعاتی تحقیقاتی علمی بین‌المللی (ایسمو) گفت: در صورت ارائه لایحه به مجلس با توجه به اینكه كمیسیون‌های مجلس در خصوص این پروژه اتفاق نظر دارند، تصویب این لایحه در مجلس به طول نمی‌انجامد.
● لایحه سزامی در هاله‌ای از ابهام
در حالی كه دائما از سوی دولتی‌ها عنوان می شد به زودی عضویت ایران در پروژه سزامی به صورت لایحه‌ای در دولت تنظیم می شود اما نماینده ایران در سزامی گفت: خبری از لایحه دو فوریتی سزامی نیست و دولت باید هرچه سریع تر لایحه دو فوریتی را به مجلس ارائه كند. با وجود موافقت‌های اعلام شده برای عضویت ایران در سزامی، تاكنون خبری از ارائه لایحه دو فوریتی سزامی توسط دولت به مجلس اعلام نشده است.
دكتر جواد رحیقی افزود: چندی پیش رئیس كمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از وزیر علوم درخواست كرد، موضوع حق عضویت ایران در سزامی به صورت ضرب‌الاجل مطرح و لایحه دو فوریتی برای این منظور به مجلس ارائه شود.
وی اظهار داشت: پس از آن مكاتباتی میان معاون پژوهشی و معاون حقوقی وزارت علوم صورت گرفت و طی مكاتبات صورت گرفته تامین اعتبار عضویت پروژه سزامی در صورت عدم منابع در وزارت علوم از محل اعتبارات ۳۰۰۱/۵۰ با هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی پرداخت شود.
رئیس كمیته آموزش سزامی گفت: از سوی دیگر شخص وزیر علوم نیز پیگیری عضویت ایران در سزامی را به معاون پژوهشی این وزارتخانه اعلام كرده است.
وی ادامه داد: اما تا كنون خبری مبنی بر ارائه لایحه دو فوریتی برای تصویب در مجلس اعلام نشده است.
رحیقی ابراز امیدواری كرد: این موضوع هرچه سریع تر در مجلس به تصویب برسد و ایران بتواند در مرحله اولیه بدهی‌های خود را بپردازد.
● لایحه دوفوریتی سزامی آماده شد
منصور كبگانیان پس از انتقاد برخی محققان و نمایندگان ایران در سزامی گفت: پروژه تحقیقاتی سزامی به صورت لایحه‌ای دو فوریتی به صحن علنی مجلس می‌رود. لایحه دو فوریتی عضویت ایران در پروژه تحقیقاتی سزامی كه در دولت به تصویب رسیده است امروز در صحن علنی مجلس شورای اسلامی نیز مطرح می‌شود.
معاون پژوهشی وزارت علوم اظهار داشت: وزارت علوم با مصوبه دولت موفق شد مشكل عمده این پروژه را كه شامل دو شورا بودن و همراه شدن با چندین موضوع بین‌المللی دیگر بود، برطرف كرده و به صورت لایحه دو فوریتی مجزا آن را به مجلس بیاورد.
كبگانیان گفت: امروز در انتظار نوبت سزامی برای مطرح شدن در صحن علنی هستیم كه با توجه به دو فوریتی بودن احتمال مطرح شدن آن وجود دارد.
وی اضافه كرد: شخص ریاست جمهوری بر عضویت ایران در سزامی و حل این مشكل تاكید داشت.
● لایحه در مجلس و تصویب دو فوریت
بالاخره لایحه دو فوریتی سزامی برای تصویب به مجلس ارسال شد. كبگانیان به عنوان نماینده دولت سوم تیرماه به مجلس رفت اما به دلیل بررسی طرح انتخاب رئیس بانك مركزی سزامی در سوم تیر در مجلس مطرح نشد. كبگانیان و دولت كه تعطیلات مجلس را پیش روی خود می‌دیدند بر طرح این لایحه در هفته گذشته تاكید داشتند.
كبگانیان می‌گوید: خوشبختانه دو فوریت لایحه در روز پنجم تیر ماه به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید و خطر محرومیت ایران به پایان رسید.
در آغاز جلسه علنی ۵ تیر ماه پس از ورود به دستور، دكتر منصور كبگانیان، معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در توضیح پروژه بین‌المللی سزامی گفت: ایران از موسسین پروژه سزامی بود ولی به دلیل آغاز پروژه از یونسكو، مسوولان مربوطه كشورمان معتقد بودند همكاری ایران در این زمینه نیازمند مصوبه مجلس نیست و به همین دلیل طرح عضویت ما در پروژه به تعویق افتاد.
وی افزود: در این طرح هم اكنون ۱۱ كشور جهان همكاری موثر دارند و از نظر حقوقدانان همكاری و عضویت ایران نیازمند مصوبه نهاد قانونگذاری است و آخرین فرصت برای این كار ۱۴ تیر ماه سال‌جاری اعلام شده است.
در ادامه جلسه بدون اظهار نظر مخالف با دو فوریت لایحه عضویت ایران در پروژه بین‌المللی سزامی، موضوع به رای گذاشته شد و با كسب ۱۵۸ رای موافق از مجموع آرای مأخوذه در برابر ۱۴ رای مخالف و ۱۱ رای ممتنع مورد تصویب قرار گرفت.
كبگانیان كه از تصویب دو فوریت لایحه بسیار شادمان بود، می‌گوید: پس از آنكه عضویت ایران در سزامی به خطر افتاد، لایحه دو فوریتی سزامی در دولت به تصویب رسید كه دو فوریتی این لایحه امروز در مجلس شورای اسلامی مطرح شد و با اكثریت آرا به تصویب نمایندگان مجلس رسید.
وی اضافه كرد: با توجه به اینكه تعطیلات مجلس شورای اسلامی در پیش بود، ضروری بود این دو فوریت امروز به تصویب برسد تا زمان برای عضویت ایران در پروژه سزامی از دست نرود. خوشبختانه این دو فوریت امروز در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و نگرانی‌های موجود رفع شد.
معاون پژوهشی وزارت علوم افزود: با رایزنی‌ها و
اطلاع رسانی‌های بسیار خوبی كه صورت گرفته بود، نمایندگان مجلس به اهمیت عضویت ایران در پروژه سزامی واقف بودند و همین امر موجب شد نمایندگان با رای قاطع عضویت ایران در این پروژه را تایید كنند.
كبگانیان اضافه كرد: لایحه سزامی ۶ تیر ماه در مجلس شورای اسلامی مطرح می‌شود تا در صورت تصویب وضعیت ایران در این پروژه نهایی شود.
● تصویب در خانه ملت
منصور كبگانیان، نماینده دولت در دفاع از لایحه عضویت ایران در پروژه سزامی ششم تیر ماه بار دیگر در مجلس شورای اسلامی حاضر شد تا دفاعیات خود را از سزامی ارائه كند.
كبگانیان، معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در دفاع از این لایحه گفت: عضویت ایران در پروژه بین‌المللی سزامی نمونه بارز جنبش نرم‌افزاری است كه رهبر معظم انقلاب بر آن تاكید كردند و در دستور كار وزارت علوم قرار گرفت.
وی ادامه داد: یكی از نكات مثبت در عضویت در این پروژه این است كه میدان برای فعالیت‌های علمی بین‌المللی باز می‌شود. كبگانیان اظهار داشت: برخی از كشورهای مخالف ایران محدودیت‌هایی را برای ایران در این زمینه ایجاد كرده‌اند، بویژه آنكه این همكاری بحث فناوری شتاب‌دهند ه الكترون‌هاست.
وی افزود: پروژه سزامی فعالیتی است كه در قالب یك مركز بین‌المللی برای تابش سینكروترون الكترون شتاب‌دهنده در اتم برای فعالیت‌های علوم تجربی و كاربردی در خاورمیانه است.
كبگانیان با بیان اینكه اكنون ۱۱ كشور عضو این پروژه هستند، تصریح كرد: این مركز بین‌المللی در اردن مستقر است.
وی گفت: یكی از اولویت‌های تحقیقاتی كشور می‌تواند پروژه تابش سینكروترون باشد البته باید گفت كه این پروژه هزینه سنگینی دارد.
كبگانیان خاطرنشان كرد: هزینه این پروژه نزدیك به ۲۰۰ میلیارد تومان است. طی همكاری با این مركز بین‌المللی در ۳ سال آینده نیروهای متخصص ایرانی تربیت خواهند شد.
وی همچنین مبلغ عضویت ایران در پروژه سزامی را سالانه ۷۰ تا ۱۱۰ هزار دلار عنوان كرد و گفت: مركز بین‌المللی سزامی با مصوبه سازمان یونسكو تشكیل شده است. وزارت علوم تصور نمی‌كرد عضویت در این مركز به دلیل اینكه یونسكو آن را راه‌اندازی كرده است، نیازمند مصوبه مجلس باشد.
در ادامه حسن سبحانی، نماینده دامغان در مجلس نیز در مخالفت با این لایحه دو فوریتی اظهار داشت: این لایحه دارای یك ایراد شكلی است و بر اساس اصل ۷۷
قانون اساسی، تصویب عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها و قراردادهای بین‌المللی نیازمند تصویب مجلس است.
وی تصریح كرد: نمایندگان مجلس می‌خواهند به الحاق ایران به پروژه‌ای رای دهند كه محتوای آن به صورت قانونی مشخص نشده است.
سبحانی خاطرنشان كرد: صرف رای دادن به پیوستن به یك پروژه، نمی‌تواند در توجیه قانونی باشد.
وی پیشنهاد كردکه اساسنامه پروژه سزامی به عنوان ماده واحده لایحه‌ای به مجلس تقدیم شود.
پس از ارائه نظرات مخالف و موافق نمایندگان، مجلس شورای اسلامی كلیات این لایحه را با ۱۵۲ رای موافق، ۶ رای مخالف و ۳۲ رای ممتنع از مجموع ۲۰۰ نماینده حاضر به تصویب رساند. برای جزئیات پرونده سزامی نیز رای‌گیری شد كه با ۱۲۸رای موافق، ۵ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۰۶ نماینده تصویب شد.
● سزامی در انتظار وزارت امور خارجه
پروژه عضویت ایران در سزامی به طور كامل مورد تایید نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار گرفت و به تصویب نهایی رسید. تنها نكته باقیمانده تاكید رسمی وزارت امور خارجه بر عضویت ایران در این پروژه است.
دكتر منصور كبگانیان در این زمینه می‌گوید: لایحه با اصلاح در اینكه عضویت ایران در سزامی تنها به منزله همكاری ایران در پروژه نیست بلكه عضویت در مركز بین‌المللی سزامی است به تصویب رسید.
معاون پژوهشی وزارت علوم گفت: بدین‌ترتیب اساسنامه سزامی به مجلس و نماینده شورای نگهبان كه در مجلس حضور داشت تقدیم شد و مورد موافقت نمایندگان مجلس و شورای نگهبان قرار گرفت.
وی در خصوص گام‌های بعدی ایران برای عضویت در سزامی افزود: اولین گام اعلام رسمی وزارت امور خارجه ایران برای همكاری در سزامی است.
كبگانیان با اشاره به پرداخت حق عضویت ایران در سزامی اظهار داشت: اگر چه پرداخت حق عضویت چندان برای شورای سزامی از درجه اهمیتی برخوردار نبود و بیشتر اعلام رسمی ایران به ادامه همكاری مهم بود اما سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با پرداخت حق عضویت موافقت كرده است و این هزینه از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تامین اعتبار می‌شود.

منبع : روزنامه تهران امروز