بانکداری در چین

چندی پیش، بانک مشهور سیتی گروپ توانست خود را از رقبایش جدا ساخته و اولین بانک خارحی (و دومین سرمایه گذار خارجی) باشد که توانسته است کنترل یک بانک چینی را در دست بگیرد. این غول خدمات مالی، کنسرسیومی را رهبری می کند که با پرداخت ۲۴ میلیارد یوان معادل ۳ میلیارد دلار، توانسته است ۸۵ درصد سهام بانک توسعه گوانک دونگ(۱) (GDB) را که یک بانک متوسط فعال در جنوب چین به شمار می‌آید، در اختیار بگیرد. خود سیتی گروپ. بین ۴۰ تا ۴۵ درصد سهام GDB را خریداری نموده است و بدین وسیله، قانون قبلی نظام بانکی چین که براساس آن، یک سرمایه‌گذار خارجی واحد، نمی‌تواند بیش از ۲۰ درصد سهام یک بانک چینی را در اختیار داشته باشد، را در هم شکسته است و به عبارت روشن تر، «بی اعتبار» کرده است.
این موفقیت باعث احیای مجدد سیتی گروپ در چین، پس از دو سال معطلی و دست روی دست گذاشتن مدیران این بانک در چین، گردید. طی این دو سال، موقعیت مطلوب سیتی گروپ در بازار بانکی چین به شدت تحلیل رفت، به گونه ای که در ماه ژوئن سال ۲۰۰۵، بانک آمریکا(۲) با خریداری کردن ۹ درصد از سهام چهارمین بانک بزرگ چین، یعنی بانک سازندگی چین(۳)، مدیران سیتی گروپ را شوک زده کرد. در این زمان بود که سیتی گروپ، از خواب خرگوشی خود بیدار شد و موقعیت ممتاز خود در چین را از دست رفته دید. پس از آن بود که سیتی گروپ، عزم خود را جزم کرد و توانست تلاشهای صورت گرفته توسط بانک هلندی ای بی ان آمرو(۴) و بانک فرانسوی سوساتیه جنرال(۵) برای خریداری سهام GDB را ناکام گذاشته و خود به این کار اقدام نماید. هر چند پیش از این، یک شرکت مالی اعتباری خصوصی بنام نیو بریج کاپیتال(۶) اقدام به خریداری سهام بانک توسعه شنژن(۷) و در اختیار گرفتن کنترل آن، نموده بود، امام میزان دارایی های این دو بانک، هیچ قابل مقایسه نیست، چونکه ابعاد این بانک، نزدیک به یک دوم ابعاد بانک توسعه گوانگ دونگ می باشد، بانکی که دارایی های ثابت آن، در پایان سال ۲۰۰۴، بیش از ۳۴۵ میلیارد یوان بوده است.
با این همه، سیتی گروپ، بهای گزافی برای این خرید پرداخت کرده است: هر سهم از سهام بانک چینی به ۳/۲ برابر ارزش دفتری آن توسط سیتی گروپ خریداری شد در حالیکه بانک آمریکا برای خریداری بخشی از سهام CCB، قیمتی معادل ۱۵/۱ برابر ارزش دفتری هر سهم پرداخت نمود. اگر چه این سخن که پرداخت چنین هزینه ای به در اختیار گرفتن کنترل یک بانک چینی متوسط می ارزد، تا حد زیادی درست می تواند باشد، اما باید دانست که وضعیت مالی GDB، تعریف چندانی ندارد و به شدت متزلزل و بی ثبات است: بدهی های این بانک، در حال حاضر، بر داراییهای آن، فزونی یافته است، نسبت کفایت سرمایه این بانک نیز به پایین تر از استاندارهای بین المللی رسیده و نرخ سوددهی آن نیز به شدت نابسامان است.
در اوایل سال ۲۰۰۳، سیتی گروپ، ۶/۴ درصد از سهام بانک توسعه پادونگ(۸) را که به عقیده خود چینی ها، یک شریک پردردسر بود، خریداری نمود. در آن زمان، سیتی گروپ به چینی ها قول داد تا در هیچ بانک چینی دیگر سرمایه گذاری نکند، مگر با موافقت بانک پادونگ.
این قول تا مدتی پا بر جا بود تا اینکه سیتی گروپ توانست سهم خود از مالکیت بانک پادونگ را به ۹/۱۹ درصد افزایش داد (هرچند با قیمتی چهار برابر قیمت واقعی سهام) و وسوسه مشارکت با بانک توسعه گوانگ دونگ در زمینه کارت‌های اعتباری در ذهن مدیران ارشد سیتی گروپ، قوت گرفت، اما آنها در برابر این وسوسه مقاومت کردند.
این روند همچنان ادامه داشت تا اواخر ماه اکتبر سال ۲۰۰۵، که ۲۲ بانک خارجی فعال در چین توانستند بخش هایی از سهام ۱۷ بانک چینی به ارزش ۵/۱۶ میلیارد دلار را تصاحب کنند و زنگ خطر را در گوش مدیران سیتی گروپ به صدا درآورند. با این همه تمام این بانکهای خارجی نفوذ اندک و ناچیزی در بانکهای چینی که سهامشان را خریداری کرده بودند، داشتند. دولت چین، با استثناء دانستن بانک توسعه گوانگ دونگ (به علت وضعیت مالی وخیم و نابسامان آن) به سیتی گروپ اجازه داد تا پارا از این فراتر نهاده و بخش عمده سهام این بانک را خریداری نماید. هم اکنون مقامات بانک مرکزی چین به شدت تحت فشار هستند تا نسبت به کمتر کردن محدودیت مالکیت خارجی بر بانکهای چینی، اقدام نمایند که اگر چنین شود، فرصت مناسبی در اختیار رقبای سیتی گروپ، از جمله قوی‌ترین آنها، یعنی HSBC که ۹/۱۹ درصد از سهام بانک بزرگ بوکوم(۹) (که بانکی بزرگتر و قوی تر از GDB است) را در اختیار دارد، قرار می دهد تا نفوذ خود در میان بانکهای چینی را افزایش دهند.

منبع: مجله اکونومیست، ۵ ژانویه ۲۰۰۶ پانوشت: ۱. Guangdong Development Bank ۲. Bank of America (Bofa) ۳. china construction Bank (CCB) ۴. ABN Amro ۵. Societe General ۶. Newbridge capital ۷. Shenzhen Development Bank ۸. Pudong Development Bank ۹. Bocom
مرجع: www.modirha.com

منبع : مركز توسعه كارآفرینی