چند کلمه با داریوش خان

آخرین بار ده سال پیش بود كه همدیگر را دیدیم. من نتایج آخرین تحقیقات پروفسور بنگز بو را با خودم به ایران آورده بودم و در دیداری كه در فدراسیون فوتبال داشتیم قرار شد تا این گزارش در اختیار مربیان ایرانی قرار بگیرد.
مدتی گذشت. هیچ خبری نشد و تحقیقات پروفسور بنگز بو- مثل خیلی از كتاب ها، مقالات و تحقیقات علمی دیگر- در گوشه ای از كمیته آموزش فدراسیون فوتبال خاك خورد.
در آن گزارش آمده بود كه تست كوپه ملاك قابل اطمینانی برای سنجش توانایی های بدنی بازیكنان فوتبال نیست. پروفسور بنگز بو- پدر علم فوتبال و استاد دانشگاه كپنهاگ دانمارك- نوع جدیدی از تست های قدرتی بدنی متكی بر رفت و برگشت های متوالی را به دنیا معرفی كرد كه امروزه مورد استفاده بیشترین تیم های دنیا قرار می گیرد. داریوش خان آیا می دانید تیم های فوتبال ایران و مربیان ما امروزه از بازیكنان خود چه نوع تستی می گیرند؟
یك سال بعد از آن ملاقات از من- و به پیشنهاد اردشیر لارودی- خواستید تا دكتر بیلاردو را متقاعد كنم رهبری تیم ملی ایران در جام جهانی ۹۸ فرانسه را برعهده بگیرد.
صحبت های تلفنی شما با بوئنوس آیرس نتیجه داد. دكتر بیلاردو قبول كرد مربی ایران شود اما به یك باره همه چیز عوض شد. شما رفتید و دكتر بیلاردو هرگز به ایران نیامد.
داریوش خان آن روزها دوست داشتید همه امور جاری فوتبال ایران را یك تنه انجام دهید. می خواستید حرف اول و آخر را خودتان بزنید. چوبش را هم خوردید. اما امروز می شنوم كه در گفتمان تان سخن از (خرد جمعی) به میان می آورید.
اگر آنچه می گویید نشانی از دگراندیشی داریوش مصطفوی دهه ۸۰ دارد، كه بسم الله این گوی و این میدان وگرنه قصه آن سا ل ها دوباره تكرار می شود اما این بار كوتاه تر.
داریوش خان مربی تیم ملی را نباید شما انتخاب كنید و نه سازمان تربیت بدنی.
مربی تیم ملی هر كشوری- كشور صاحب سبك فوتبال- را كمیته فنی فوتبال آن كشور انتخاب می كند. كمیته ای كه تشكیل شده از زبده ترین، متخصص ترین و آگاه ترین مردان فوتبال یك كشور. این كمیته وظیفه دارد ضمن نظارت جامع بر كلیه امور فنی فوتبال، مربیان تیم های ملی را انتخاب و بر عملكرد آنها نظارت كند.
آیا در فوتبال ایران چنین كمیته ای وجود دارد؟ آیا برای انتخاب مردان این كمیته نهایت سلیقه و سختگیری را به خرج می دهید؟
داریوش خان بعد از بازی با مكزیك در مركز خبرنگاران ورزشگاه نورنبرگ با مایكل چرچ نویسنده مشهور فوتبال آسیا گپ می زدم.
مایكل چرچ اعتقاد داشت و دارد كه كمتر كشوری مانند ایران در دنیا وجود دارد كه اینچنین استعدادهای نابی در فوتبال داشته باشد. او می گفت اگر فوتبال ایران بتواند از سیستم آموزش مربیان فوتبال در ژاپن كپی برداری كند، ایران در ۱۰ سال آینده به یكی از قدرت های برتر جهان بدل می شود.
داریوش خان مایكل چرچ نان قرض نمی داد، واقعیت را می گفت. فوتبال ما در همه سال های گذشته كمترین توجه را به فوتبال بومی و پرورش مربیان كارآزموده ایرانی داشته است. این كمبود- نداشتن مردان متخصص برای آموزش دادن به یكی از ناب ترین گنجینه های استعداد فوتبال جهان یعنی ایران- حركت رو به رشد فوتبال این مرز و بوم را كند كرده است.
داریوش خان اگر حضور بازیكنان درجه دهم آمریكای جنوبی و پس مانده های فوتبال آفریقا در لیگ ایران و نقل و انتقالات اخیر دو تیم پرسپولیس و استقلال فاجعه نیست، پس چیست؟
حالا كه اقتصاد فوتبال ایران مجال به خدمت گرفتن مردان زبده فوتبال جهان را نمی دهد، چه اصراری داریم از بازیكنان درجه چندم خارجی استفاده كنیم؟ بازیكنانی كه اگر تا بیست سال دیگر همه را روی هم بگذاریم از توی شان یك آندرانیك تیموریان در نمی آید.
آیا این چند میلیون دلاری كه هر سال باشگاه های ایران به پای بازیكنان خارجی می ریزند، نمی تواند خرج تاسیس مدارس و آكادمی های حرفه ای فوتبال شود تا پای باشگاه هایی چون منچستریونایتد، آژاكس و رئال مادرید به فوتبال ایران باز شود؟
اگر ورود بازیكنان خارجی به لیگ ایران ممنوع شود چه زیانی- به جز پورسانت نگرفتن عده ای محدود- به فوتبال ایران وارد می شود؟
داریوش خان دو روز قبل از دیدار آرژانتین- آلمان، كلینزمن تمرین تیم ملی آلمان را تعطیل كرد و از سرمربی تیم ملی تیراندازی كشورش دعوت كرد تا چند ساعت و به طور جدی با ملی پوشان فوتبال آلمان تیراندازی با كمان را تمرین كند.
كلینزمن می خواست قدرت تمركز بازیكنانش و در نهایت آمادگی روحی آنان را برای دیدار مهم با آرژانتین بالا ببرد.
حربه كلینزمن شاید سهم اندكی در پیروزی آلمان ها داشت. در همین جام جهانی پاول بالسوم فیزیولوژیست تیم ملی سوئد تمام بازی های این تیم را بعد از فیلمبرداری به كامپیوتر می داد تا بتواند با لا رس لا گربك سرمربی سوئدی ها دقیقه به دقیقه بازی را آنالیز كنند و نتیجه هر آنالیز سپس بر روی DVD كپی شده و به تك تك بازیكنان داده می شد. بالسوم همچنین به هر یك از بازیكنان یك دستگاه كوچك GPS وصل می كرد تا مسافت طی شده توسط هر بازیكن در هر تمرین را ثبت و بررسی كنند.
داریوش خان فوتبال ایران برای به روز شدن چه باید بكند؟ آیا كسی صدای وحید هاشمیان در آلمان را نشنید كه می گفت پزشك یك تیم باید متخصص ارتوپد ورزشی باشد نه پزشك داخلی؟!
داریوش خان حتماً گتوزو را دیدید. همان مرد خستگی ناپذیر شماره ۸ ایتالیا. گتوزو ۵۵۲ دقیقه در جام جهانی ۲۰۰۶ بازی كرد. ۴۷ تكل زد و دو بار كارت زرد گرفت. در همین جام آلمان ها ۲۳۹۲ پاس كوتاه دادند و پرتغالی ها ۱۶۶بار سانتر كردند. (تیم ایران در سه مسابقه۷۴۱ پاس داد و ۶۹ بار سانتر كرد.)در دهه ۹۰ كه شما رئیس فدراسیون فوتبال بودید این آمار و ارقام فرق می كرد. فوتبال امروز حتی با جام جهانی ۲۰۰۲ تفاوت های بارزی دارد. برای آن كه از این قافله عقب نمانیم، چه برنامه ای داریم؟
داریوش خان در روز بازی با آنگولا در هتل محل اقامت تیم ملی ایران در شهر لا یپزیك پدری را دیدم كه با فرزند ده ساله خود از جنوبی ترین نقطه آلمان آمده بود تا دیداری با بچه های ملی پوش كشورمان داشته باشد. پدر می گفت می خواسته پسرش را برای دو بازی اول و دوم هم به ورزشگاه بیاورد اما صاحب كار آلمانی اش اجازه نداده؛ او نگران بود ممكن است به خاطر همین سفر كارش را از دست بدهد اما به عشق ایران و به خاطر پسرش دل را به دریا زده بود.
در همان روز و در همان شهر و با حضور همان پدر و پسر در دقیقه ۶۵ دیدار ایران و آنگولا از علی كریمی خواسته شد كه به بازی بیاید. كریمی به خواسته مربی اش و شاید هفتاد میلیون ایرانی دیگر اعتنایی نكرد و به بازی نیامد. داریوش خان جواب آن پدر و پسر را چه كسی باید بدهد؟!

پژمان نوزاد - آمریكا

منبع : روزنامه شرق