سرقت بزرگ قطار - THE GREAT TRAIN ROBBERY

سال تولید : ۱۹۰۳
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : ادیسن
کارگردان : ادوین س. پورتر
فیلمنامه‌نویس : ادوین س. پورتر
فیلمبردار : ادوین س. پورتر
هنرپیشگان : مری مورای، جرج بارنز، فرانک هاناوی و ویلیام آرونسن (برانکو بیلی آندرسن)
نوع فیلم : سیاه و سفید، حدود ۷۰۳ فوت. صامت.


گروهی دزد به تلگرافخانه‌ها در ایستگاه قطاری وارد می‌شوند. تلگرافچی را وادار می‌کنند تا قطار را در ایستگاه متوقف کند. با نزدیک شدن قطار دست و پای تلگرافچی را می‌بندند و به‌سوی آن می‌شتابند. در واگن پست، محافظی را می‌کشند. گاوصندوق را با دینامیت منفجر می‌کنند و محتویاتش را به تاراج می‌برند. یکی از دزدان در درگیری، بر روی سقف قطار، مردی را به کناری پرت می‌کند و لوکوموتیو را در اختیار می‌گیرد. قطار به محل معهود دزدان می‌رسد. آنان سوار بر اسب‌هایشان می‌گریزند. در اینجا داستان از تلگرافخانه پی گرفته می‌شود. دختر کوچک تلگرافچی به سراغ پدرش می‌آید تا غذایش را بدهد. با مشاهده پدر گرفتار، از بند رهایش می‌سازد. پدر از مردمی که به رقص مشغول هستند استمداد می‌طلبد. به زودی عده‌ای به تعقیب دزدان می‌‌روند. با آنان در جنگلی روبه‌رو می‌شوند و با کشته شدن یکی، بقیه گرفتار می‌آیند.
ـ در سال ۱۹۰۳، دیگر مدتی بود که برادران لومیر تصاویر زندگی روزمره را جاودانه ساخته بودند و ژرژ ملی‌یس مزهٔ جادوی سینما را به کام تماشاگران سراسر دنیا شیرین کرده بود. حالا نوبت پورتر بود که به سینما تشخص هنری مستقل را ببخشد. او سرقت بزرگ قطار را خلق کرد، که نخستین فیلم سینمائی با معیارهای امروزین است. البته، اغلب، این فیلم به دلایلی مهم انگاشته می‌شود که در واقع مهم نیستند. مثلاً نخستین فیلم بلند شمرده می‌شود؛ در حالی‌که مدت نمایش آن با زحمت به ۱۲ دقیقه می‌رسد؛ یا نخستین فیلم داستانی تلقی می‌شود؛ در صورتی که نیست؛ یا پدر سینمای وسترن شناخته می‌شود؛ که شاید باشد اهمیت سرقت بزرگ قطار در این "نخستین بودن"ها برای سینمای بلند داستانی و سرچشمه بودن‌ها برای قالب نوعی مشهور نیست. این فیلم "سینما" را آن‌طور که بعدها تکوین می‌یابد معرفی و پابرجا می‌کند. اما به این دلیل فیلم خوبی نیست. بلکه خود فیلم بدون این پیش‌زمینه‌های بااهمیت نیز فیلم خوبی است. و به همین جهت از همان نخستین سال نمایش چنین نقش مهمی را به‌عهده می‌گیرد. سرقت بزرگ قطار همچنین شهرت یک شبه برای پورتر به ارمغان آورد (فیلم تا به روی پرده آمدن تولد یک ملت، ساخته دیوید وارک گریفیث، در سال ۱۹۱۵، موفق‌ترین فیلم سینمای آمریکا به‌شمار می‌آمد). پورتر، کارگردانی بود که او را باید نخستین فیلمساز خلاق سینمای آمریکا نامید.