پنجشنبه, ۲۲ شهریور, ۱۴۰۳ / 12 September, 2024
مجله ویستا


واج‌شناسی: نظریه بهینگی


تاریخ نشر : ۸۴۰۹۱۳
تیراژ : ۱۰۰۰
تعداد صفحه : ۲۲۸
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۴۵۹-۹۷۸-۰
رده دیویی : ۴۱۰.۱
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
قطع : وزیری
جلد : شومیز
محل نشر : تهران
نویسنده : بی‌جن‌خان - محمود

نگارنده در فصل نخست کتاب کلیات واج شناسی بهینگی در داده‌های آوایی زبان‌های مختلف معرفی کرده است. در فصل دوم، سوم و چهارم درباره‌ی مشخصه‌ها و واجگان، ساخت هجا و واج آرایی، و فرایندهای واجی زبان فارسی معیار امروز است. و در پایان هر فصل تمرین‌هایی درج گردیده است. در کتاب خاطرنشان شده است: 'نظریه‌ی بهینگی یکی از رویکردهای محدودیت بنیاد است که برینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را در چارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. برخلاف رویکرد اصول و پارامترها که روساخت مجاز به طور مستقیم از زیرساخت مشتق می‌شود، در نظریه‌ی بهینگی روساخت مجاز یکی از چند گزینه‌ای است که کمترین تخلف را از محدودیت‌های نقش‌پذیر جهانی دارد. از نظریه‌ی بهینگی، بیشتر برای توصیف نظام آوایی زبان‌ها استفاده شده است. تا توصیف نظام تکواژه‌ها و گروه‌های نحوی، بر این اساس، واج شناسی هر زبان در یک واحد ارزیاب خلاصه می‌شود که خود شامل تعدادی محدودیت جهانی قابل نقض است که دارای ترتیب مشخصی هستند. درون داد واحد ارزیاب چند گزینه آوایی است که دستگاه مولد بر اساس اصول آواشناسی عمومی از روی زیرساخت واجی می‌سازد. روساخت مجاز یکی از گزینه‌ها کمترین تخلف را از محدودیت‌ها دارد یا به عبارت دیگر. بیشترین هماهنگی را با محدودیت‌ها دارد'.