انجمن مخفی

تالیف: احمد شاکری
بیان داستانی و استفاده از رمان برای بررسی تاریخ، از روش‌هایی است که هر چند در ایران کم سابقه است، اما در کشورهای اروپایی، روسیه ، آمریکا و حتی کشورهای شرق آسیا، شناخته شده و متداول می‌باشد. به عبارت دیگر، رمان‌های سیاسی و اجتماعی بسیاری را پس از پیروزی انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب روسیه می‌توان برشمرد که علی‌رغم ظاهر داستانی، به علت پرداختن به مباحث عمده‌ سیاسی و بیان منسجم و کم‌نظیر از اجتماع وحوادث سیاسی ، اجتماعی ، یکی از منابع تحقیق پژوهشگران تاریخ محسوب می‌گردند. رمان «جنگ و صلح» از نمونه‌هایی است که تحلیل صرف ادبی آن، حقیقتا ظلم به نویسنده است؛ هر چند به لحاظ ادبی نیز نقاط قوت بسیاری دارد.در ایران، به موازات آنچه در تاریخ نگاری و مستندنگاری شاهدیم، به جز چند نمایشنامه و داستان کوتاه، رمان تاریخی وجود ندارد.
این در حالی است که بیان داستانی و استفاده از رمان. به جهت خصوصیات ویژه‌ آن، از جمله عامه پسندی و عامه فهمی عموم رمان‌ها و قابلیت القای برخی معنای خاص از طریق دیالوگ‌ها و فضاسازی‌های درون رمان، یکی از ابزارهای غیر قابل انکار در بیان رویدادهای تاریخی است که البته توجه به آن، در سال‌های اخیر، رشد چشمگیری داشته است.در حافظه‌ تاریخی ما، داستان مشروطه، مشروطه‌ مشروعه، ریختن خون شیخ فضل‌الله نوری با رای دادگاه رسمی، تقابل در اندیشه‌ی سیاسی - اسلامی ناب و التقاطی به وجود آورده و تجربه‌ای شد گرانسنگ برای آیندگان که تا اندیشه‌ خالص اسلامی محور قرار نگیرد این ره به جایی نخواهد رسید ؛ بلکه قربانی آن فقط پاسداران دین خواهند بود. در کنار پرداخت پژوهشی ، بیان داستانی توانمند از آن حادثه، به فهم مفاهیم ذیل آن کمک بیشتری خواهد نمود که این کتاب داستان به همین قصد نگاشته شده است.
کتاب حاضر ماجرای نهضت مشروطه و ریخته شدن خون شیخ فضل‌الله نوری با رای دادگاه رسمی، تقابل در اندیشهسیاسی- اسلامی ناب و التقاطی را در قالب بیان داستانی ترسیم نموده است.
این کتاب به عنوان رمان برگزیده پنجمین جشنواره قلم زرین و رمان برگزیده جشنواره ادبی فردا انتخاب شده است.

منبع : روزنامه رسالت