چهارشنبه, ۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 24 April, 2024
مجله ویستا

سیره پیامبر اعظم و اهمیت پیمودن آن


سیره پیامبر اعظم و اهمیت پیمودن آن
● اهمیت استفاده از سیره پیامبر اعظم
سیره پیامبر نشأت گرفته از کلام وحی است و همین طورکه پیامبر به مصداق لاینطق عن الهوی سخنی از روی هوی و هوس نگفته است عملی را غیر از آنچه خداوند آن را به او فرمان داده انجام نداده است. از اینرو سیرت پیامبر اعظم به صورتی مضبوط است که در اجزاء آن هرگز ناهماهنگی راه ندارد و سیرت او مانند قرآن مجید است که خداوند درباره آن می فرماید و لوکان من عند غیرالله لو جدوافیه اختلافا کثیرا یعنی اگر جزء از نزد خدا می بود هر آینه در آن دگرگونی بسیار یافته بودند سیرت پیغمبر اکرم در همه گفتار و کردار و سکوتش اجزاء متناسب و هماهنگ یک کل اند و سازنده آن کل اند در حالی که آن کل مصدر ومنبع آنهاست کلی که خاتم الانبیاء است و برای هدایت خلق تا پایان جهان خودکفا است و بزرگترین دلیل خاتمیت او خودکفا بودن اجزاء همین کل اند، آری سیرت پیامبر اسلام جهان روشن و ملموس وهماهنگ است گویی نه در چهارده قرن قبل بلکه در همین قرن واقع شده است با این همه فهم سیرت او سهل و آسان نیست بلکه سهل و ممتنع است زیرا دارای همه ابعادی است که در انسان بودن انسان دخالت ندارد.سرلشکر بودلی انگلیسی در کتاب الرسول می گوید اگر محمد در قرن بیستم بود نظرات او به شکل عالی ترین نظرات منطق بر مصالح بشریت پذیرفته می شد و به تحقیق پیشوای متفکران قرن بود و اگر برای فخر و غرور و مال اندوزی تلاش کند از راه شیطان است.
● سیره و سیمای پیامبر اعظم سیره شناسی چیست؟
سیره شناسی به معنای رفتارشناسی است و در واقع شناخت اصول و روش هایی است که یک فرد (صاحب اصول و روش) دررفتار وکردار خود دارد و سیره شناسی در حقیقت امر سبک شناسی است. بدین معنا است که آن حضرت دروجوه مختلف زندگی خود دارای اصول و قواعد ثابت، محکم ،روشن و قابل پیروی است.
● سیره پیامبر اکرم
بهترین سیره برای پیروی و دستیابی به زندگی نیک این جهانی و آن جهانی است زیرا پیامبر خدا برای مسلمانان منبع و معدن ومرکزی است که مردم می توانند کلیه اعمال و وظایف خود را از این منبع و معدن استخراج کنند و کارهای خود را در همه امور با آن حضرت منطبق نمایند و البته فلسفه رسالت آن حضرت در این است که مسلمانان در کلیه شئونات زندگی به گفتار و رفتار او تأسی کنند. بدین ترتیب خداوند به ارائه یک نمونه جامع و کامل در همه وجوه برای بشریت جهت نیل به سعادت واقعی مسلمانان را موظف به اقتدای مطلق از آن وجود گرامی نموده است. تعریف سیره با توجه به آنچه راغب اصفهانی در معنای سیره آورده است، می توان گفت واژه سیره اسم مصدر از «سیر» است.
سیر یعنی حرکت در روی زمین، در زمین راه رفتن وگذشتن و عبور نمودن است تربیت نیز از ماده ربو به معنای افزودن و رشد و نمو کردن است اما در تعلیم و تربیت هر متفکری از زاویه ای به آن نگریسته و تعریفی خاص نموده است اما سیره تربیتی عبارت است از رفتارهایی که پیامبر و سایر ائمه هدی در مقام تربیت دیگران انجام داده اند بنابراین هر رفتاری که آنان به منظور اثرگذاری بر شناخت ها باورها و احساسات،عواطف یا رفتارهای دیگران انجام داده اند سیره تربیتی آنان را تشکیل می دهد البته شاید سیره پیامبر اسلام در مقایسه با سایر ائمه از ژرفای بیشتری برخوردار باشد زیرا پیامبر مستقیماً از طریق وحی با ذات اقدس الهی مرتبط بوده بنابراین گرچه تمام ائمه و پیامبران الهی یک هدف واحد را برای هدایت بشر دنبال می کردند اما سیره هر یک از لحاظ محتوا و موقعیت زمان و مکان در موارد جزئی با هم تفاوت داشته و این تفاوت برای نوع بشر در ادوار مختلف با توجه به مقتضیات زمان قابل اجرا بوده است ولی با تمام این احوال باید گفت همه انبیا و اوصیا به دنبال یک هدف بودند و به قول حضرت امام(ره) اگر همه انبیا از اولین تا آخرین در یک مقطع زمانی حضور داشتند بین آنها هیچ اختلافی وجود نداشت از این رو ما شاهد تلاش معصومین (ع) در طول تاریخ برای توصیف سیره پیامبر اعظم بوده ایم.
● توجه به سیره پیامبر و توصیف آن چه آثاری به همراه دارد؟
به نظر می رسد توصیف سیره پیامبر هم در آشنا شدن مخاطبان پیامبر مؤثر است هم در ایجاد و اعتقاد به او. تأثیر آن در آشنا شدن مخاطب با پیامبر روشن است زیرا مخاطب با نوع و نحوه رفتار و نیز منطق حاکم بر آن در ابعاد گوناگون آشنا می شود. بعلاوه مخاطب می تواند بادقت در سیره پیامبر شخصیت او را دقیق تر بشناسد و با شخصیت دیگر انسانها مقایسه نماید و با درک برتری شخصیت وی به او ایمان آورد و یا ایمان خویش را تقویت کند از این رو سایر ائمه نیز برای معرفی سیره واقعی پیامبر به ویژگیهای اخلاقی و رفتاری آن بزرگوار اشاره نموده و مردم را دعوت به تبعیت از او نموده اند.
● سیره فردی و اخلاقی پیامبر اعظم
دوست داریم زندگی هایمان سرشار از صمیمیت و خونگرمی و صفا باشد حریم انسانها و حرمت همگان محفوظ بماند و معاشرت هایمان نشأت گرفته از «فرهنگ قرآنی» و تعالیم مکتب باشد و این یعنی «زندگی مکتبی» پایداری و استحکام رابطه های مردمی. زندگی در سایه رعایت نکاتی است که برگرفته از «حقوق متقابل» افراد جامعه باشد. در اینکه چگونه باید زیست و چه سان با دیگران باید رابطه داشت نکته ای است که در به «آداب معاشرت» می گنجد. برخلاف فرهنگ غربی روح و محتوای فرهنگ دینی ما برپایه «ارتباط» «صمیمیت» ،«تعاون»، «همدردی» و «عاطفه» استوار است. جلوه های این فرهنگ بالنده نیز در دستورالعملهای اخلاقی اسلام دیده می شود.
«زندگی مکتبی» در سایه شناخت این رهنمودها و به کار بستن آنها در صحنه های مختلف زندگی است نه با شعار و ادعا. به هر میزان که معیشت و معاشرت ما با اینگونه هدایت های دینی در مقوله رفتار هماهنگ باشد به همان اندازه زندگی هایمان «مکتبی» است. مسلمان باید به گونه ای در چارچوب اصول سنن فرهنگ دینی خودش زندگی کند که شهامت و افتخار بتواند «امضای دین» را پای همه رفتارش بگذارد و زندگیش «برحسب اسلام» داشته باشد و الگوی اسلامی را بر زندگی خویش در خانه و جامعه سایه افکن سازد.
● جایگاه و اهمیت عدالت اجتماعی
رسول خدا جلوه کامل کلمه الله و اسوه عالی رتبه قرآن و مظهر عدالت بود و خود می فرماید اوصانی ربی بتسع... والعدل فی الرضا والغضب پروردگارم مرا به نه چیز سفارش کرد و عدالت در خرسندی و خشم. تمام دوران رسالت پیامبر در تلاش برای برپایی عدالت و گسترش آن گذشت توجه پیامبر بر برپایی عدالت چنان بود که می فرماید: مردم به خدا سوگند که بی گمان کسی از شما نزد من قوی تر از ضعیف نیست تا حقش را بگیرم و کسی نزد من ضعیف تر از قوی نیست تا حق دیگران را از او بستانم.
● رعایت حقوق اجتماعی در معاشرت
اهل بیت پیامبر و خود حضرت رسول گرامی اسلام نه تنها بر حسن معاشرت و اظهار دوستی با مردم سفارش و تشویق می نماید، بلکه بر حفظ حقوق و عدم کوتاهی در ادای آن نیز تأکید دارد. پیامبر خدا فرموده است رفتار خود را با کسی که با تومعاشرت دارد نیکو کن تا مسلمان باشی و نیز فرموده است پروردگارم مرا با مدارا با مردم امر کرده همان گونه که به ادای واجبات مأمور فرموده است بوده است و اگر سرزمینی را مانند اندلس بروز از سایه پرچم مقدس و پرجلالش بیرون برده اند سرزمینهای بزرگ تر و پرجمعیت تری مانند اندونزی و چین وغیره افتخار پیرویش را پذیرفته اند.
http://www.infolib.blogsky.com/?Cat=۱


همچنین مشاهده کنید