پاک کردن رد پای زمان از روی پوست

عشق و علاقه انسان‌ها به زندگی جاودانه و حفظ ظاهری جوان و زیبا در تمام مراحل زندگی یکی از آرزوهای بشر طی سال‌ها و قرن‌ها بوده و هست. آرزویی که به مدد پیشرفت علم وتکنولوژی تا حدودی می‌توان به آن دست یافت و به صورت محدود از تاثیر گذر زمان روی پوست کاست.
اگرچه شاید اهداف اصلی از این روش‌ها بیشتر توجه به بعد درمانی و ارتقای زندگی و روحیه افرادی بوده‌است که به هر دلیلی از نقصی در چهره خود رنج می‌برند اما امروزه شاهد گرایش افراد مختلفی هستیم که به بهانه‌های مختلف از جمله تنوع طلبی و زیباتر شدن به سوی این اعمال گرایش پیدا می‌کنند. در اینجا در گفت‌وگویی کوتاه با دکتر سید بهزاد پوستی جراح و متخصص گوش و حلق و بینی و سر و گردن در مورد روش‌های مختلف جوانسازی پوست خواهیم پرداخت.
▪ آقای دکتر لطفا کمی در مورد جوانسازی چهره توضیح دهید.
ـ جوانسازی چهره به مجموع روش‌هایی گفته می‌شود که با کمک آنها چهره شخص چند سال (در حدود یک دهه) جوان‌تر می‌شود، البته این موضوع به معنی متوقف شدن روند پیری در سال‌های بعدی در فرد نخواهد بود.
▪ پس لیفتینگ یکی از روش‌های جوانسازی چهره محسوب می‌شود؟
ـ بله، لیفتینگ شامل جابه‌جایی و اصلاح موقعیت چربی‌ها، عضلات و غلاف‌های پوشاننده آنها و پوست صورت است که هدف نهایی از آن جوانسازی است. ما با توجه به تمام ساختار صورت بیمار و خواسته او تصمیم می‌گیریم، چه اقداماتی برای او انجام دهیم. ممکن است برای لیفتینگ صورت یک نفر فقط کشیدن پوست کافی باشد و در مورد دیگری چربی‌ها و یا استخوان‌ها و عضلات و یا حتی همه موارد یادشده، تحت عمل قرار بگیرند.
▪ چگونه لیفتینگ در لیست اقدامات و جراحی‌های زیبایی قرار گرفت؟
ـ نخستین بار لیفتینگ در جهت کشیدن پوست در ناحیه صورت و برداشتن پوست اضافی سپس بخیه زدن آن بود، تا به این طریق نمای جدید و اصلاح شده‌ای از صورتی بدون چین و چروک به‌دست آید. بعد از مدتی ملاحظه شد که چهره جدید خیلی پایدار نخواهد بود و سریع از بین می‌رود، بنابراین پزشکان به این فکر افتادند که همزمان با پوست سطوح زیر پوست آن هم کشیده شوند تا پایایی (ماندگاری) بیشتری داشته ‌باشد و کم‌کم توجه آنها به تغییرات پوست و روند پیری آن بیشتر شد.
▪ با توجه به اینکه اغلب شروع پیری صورت بعد از ۴۰ سالگی مشهود می‌شود آیا متقاضیان جوانسازی پوست در سنین بالای ۴۰ سال هستند؟
ـ در سال‌های اخیر سن مراجعین در این مورد کاهش پیدا کرده‌است و مراجعین ما از ۳۰ سال به بالا هستند. البته اغلب ترمیم بافت‌ها در سنین پایین‌تر باعث ماندگاری بیشتری هم در آن بافت می‌شود و وسعت کارهای انجام شده برای این افراد کمتر خواهد بود.
▪ با اثر بخیه‌های حاصل از لیفتینگ چه می‌کنید؟
ـ این بخیه‌ها حداقل اثر را خواهند داشت اما نمی‌توانیم ادعا کنیم به طور کامل از بین خواهد رفت، با این‌حال سعی می‌کنیم در نواحی پنهان و با دید کمتر بخیه‌ها را داشته ‌باشیم.
▪ موفقیت و عدم بازگشت چین و چروک‌ها در این روش به چه عواملی وابسته است؟
مهارت پزشک و قدرت تجزیه و تحلیل تغییرات و تصمیم‌گیری درست در مورد اصلاحات در این زمینه نقش مهمی را ایفا می‌کند. به‌طور مثال اگر پزشکی به هر دلیلی وقتی نیاز به اقداماتی در سطوح عمیق‌تر پوست است، در لایه‌های کمتری این اصلاحات را انجام دهد، احتمال برگشت چین و چروک‌ها بیشتر است. کیفیت پوست بیمار، روند ترمیم نسوج و وضعیت بهداشت فردی هم در نتیجه کار موثر خواهد بود.
▪ چه توصیه‌هایی به بیماران قبل و بعد از انجام این جراحی‌ها دارید؟
ـ بهتر است داروهای ضدبارداری و هورمونی ده روز تا دو هفته قبل از عمل قطع شوند. از مصرف داروهای مختل کننده‌ عملکرد پلاکتی مانند آسپرین و سایر داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی، ویتامین E و مکمل‌های گیاهی هم از ده روز قبل از عمل باید خودداری کرد. بهتر است قبل از شروع و یا در حین دوران قاعدگی (به علت احتمال خونریزی) جراحی انجام نشود. در بیمارانی که فشار خون بالای ۱۰۰/۱۵۰ دارند، احتمال خونریزی و تشکیل هماتوم حدود ۲/۵ برابر افراد با فشار خون عادی است، بنابراین کنترل فشار خون بیمار قبل از عمل بسیار مهم است. در افراد سیگاری احتمال از بین رفتن پوست بعد از عمل، ۱۲ برابر افراد غیر سیگاری است، بنابراین از یک ماه قبل تا ۳ هفته بعد از جراحی، بیماران نباید از سیگار، patchهای نیکوتینی یا آدامس‌های حاوی نیکوتین استفاده کنند. برای شست‌وشو بهتر است از صابون‌های آنتی باکتریال یا شامپوهای آنتی سپتیک استفاده کنند و از اسپری‌ها و سایر محصولات مورد استفاده برای موها خودداری کنند. قبل از عمل هم بیمار باید حتما موهایش را شسته باشد. محافظت از پوست در برابر نور خورشید و استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، عدم استفاده از سیگار و اخم نکردن و خودداری از انداختن چین و چروک در ماندگاری اثر این جراحی‌ها تاثیر زیادی خواهند داشت.
▪ این جراحی‌ها برای چه افرادی ممنوع است؟
ـ کسانی که انعقاد و یا بیماری‌های بافت هم‌بند دارند و کسانی که بدنشان به هر دلیلی نمی‌تواند بیهوشی و بی‌حسی را تحمل کند. کسانی‌که بدنشان گوشت اضافه می‌سازد هم گزینه خوبی برای این عمل ها نیستند. در ضمن در جراحی آندوسکوپی لیفتینگ افرادی که در گذشته دچار شکستگی جمجمه شده‌اند، هم باید احتیاط بیشتری کرد.
یکی از روش‌هایی که به تنهایی یا در کنار سایر روش‌ها در جوانسازی چهره انجام می‌شود، تزریق بوتاکس است در این مورد توضیح دهید.
در مواقعی که فعالیت عضلات صورت باعث ایجاد چین و چروک و تغییراتی در ناحیه‌ای از آن شود، ما سعی می‌کنیم با تزریق بوتاکس و مختل کردن آن فعالیت عضلانی و تغییرات ایجاد شده را از بین ببریم و یا تعدیل کنیم.
▪ بوتاکس چیست؟
ـ بوتاکس سم بوتولینوم است که به صورت موقت باعث فلج عضلات و در نتیجه از بین رفتن و یا کاهش چین و چروک‌ها می‌شود، اما بعد از مدتی اثرات خود را از دست می‌دهد. استفاده از بوتاکس فقط محدود به رفع چین و چروک‌ها نیست و در جهان پزشکی کاربردهای درمانی فراوانی دارد.
▪ تزریق بوتاکس ممکن است چه عوارضی را برای بیماران به دنبال داشته باشد؟
ـ میزان داروی مورد مصرف برای هر بیمار باید با توجه به دوز مورد تایید و استاندارد استفاده شود، در غیر این صورت ممکن است باعث عوارض عمومی، اختلال در ریتم قلب و حتی مرگ و میر شود.
لطفاً کمی هم در مورد پرکننده‌ها توضیح دهید.
به‌طور کلی ما دو نوع ژل پرکننده داریم؛ ژل‌های موقتی و ژل‌های دائمی. ژل‌های موقتی هیالورونیک اسید هستند و بیشتر منشأ حیوانی دارند. این ژل‌ها فضای تزریق را پر می‌کنند و بعد از ۶ ماه تا یک سال اثر آن از بین می‌رود. ژل‌های دائمی مواد سنتتیک هستند که در محل تزریق باقی می‌مانند و جذب نمی‌شوند.
▪ این ژل‌ها چه عوارض احتمالی خواهند داشت؟
ـ بزرگ‌ترین خطر آنها (ژل‌های دائمی) عفونت است که مشکلات فراوانی را برای بیمار به دنبال خواهد داشت.
آیا فرایند تازه کردن پوست هم در گروه اقدامات جوانسازی است، کمی در این مورد توضیح دهید.
بله، در تازه کردن، سطح پوست مورد توجه ما قرار می‌گیرد. در تازه کردن که به شکل لایه‌برداری (پیلینگ) مکانیکی، شیمیایی و لیزر انجام می‌شود، یک لایه از سطح پوست برداشته می‌شود و پوست دوباره آن را می‌سازد. این روش برای افرادی که اختلالات بسیار سطحی و اندکی روی پوست خود دارند و کسانی که صدمات زیاد پوستی آنها با سایر روش‌ها کاهش پیدا کرده‌است، قابل اجراست.
▪ چه توصیه‌ای برای خوانندگان دارید؟
ـ در مرحله اول باید بدانند از مراجعه به پزشک چه هدفی دارند و دقیقا دنبال چه هستند، آیا می‌خواهند چروک صورتشان را برطرف کنند، یا افتادگی پلکشان را، شاید هم حالت ابروها را ... . در ضمن باید بدانند پزشک نمی‌تواند معجزه کند، پس باید واقع بین باشند و بعد از مشورت با پزشک و در نظر گرفتن محدودیت‌ها و توانایی‌های هرکدام از این روش‌ها اقدام به جوانسازی بکنند.
● اقدامات طبی برای مراقبت از پوست
محصولات ضد‌پیری و ضد‌چروک در سال‌های اخیر فروشگاه‌ها را انباشته‌اند و اغلب اطلاعات نادرستی در مورد تاثیر بخشی آنها به خریدار داده می‌شود. اغلب این محصولات نه تنها تایید اداره غذا و داروی آمریکا را ندارند بلکه هیچ مطالعه آینده‌نگری نیز در مورد مفید بودن آنها وجود ندارد.در مطالعات متعدد ثابت شده است، در میان محصولات ضد‌پیری، رتینویید‌ها که مشتقات ویتامین آ هستند و تحت عنوان تری تینوئین نسخه می‌شوند، برای درمان آسیب‌های خفیف تا متوسط پوست ناشی از نور‌ آفتاب موثر هستند. محصولات این گروه با نام‌های مختلف در دسترس است. تحقیقات نشان داده‌اند؛ استفاده روزانه از این کرم‌های موضعی، چروک‌های ظریف و خشونت پوست را در مدت ۱۲ – ۶ ماه بهبود می‌بخشد. همچنین تری تینوئین می‌تواند با کاهش تخریب کلاژن در اثر نور خورشید موجب پیشگیری از صدمه در نور آفتاب شود، البته این دارو دارای اثرات جانبی نیز هست، که از آن جمله می‌توان به خشکی پوست، صدمه پوست و حساسیت به نور خورشید را نام برد. لذا در هنگام استفاده، ازاین محصولات، پوست باید در مقابل نور آفتاب محافظت شده و با نظر پزشک استفاده شود.
اسید‌های آلفاهید روکسی که مدت‌ زیادی است در محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شوند نیز به عنوان درمان کمکی در صدمه پوستی ناشی از نور آفتاب، آکنه و پررنگ شدن پوست اثر بخش هستند. محصولات و کرم‌های ضد‌پیری متعددی تاکنون مورد تحقیق قرار گرفته‌اند، در این بین توجه زیادی به آنتی‌اکسیدان‌ها مانند ویتامین C و E شده است که به صورت موضعی و برای حفاظت در مقابل پیری ناشی از نور آفتاب و از بین بردن صدمات ایجاد شده، موثر هستند.
در پایان به نظر می‌رسد، پیشگیری از پیری پوست در اثر نور آفتاب، بهترین راه مقابل با پیری زودرس است که به بهترین وجه با استفاده از کرم‌‌های ضد‌آفتاب قابل انجام است.

شهرزاد عبدیه

منبع : روزنامه تهران امروز