دستیابی به والیبال مدرن

والیبال همواره تغییراتی را در خود جای د اده كه به پیشرفت آن كمك كرده اند. این ورزش ساده حالا به شكلی مدرن ارائه می شود و طرفداران بسیاری پیدا كرده است. اگر همراه با ماشین زمان به سال های میانی دهه ۶۰ میلادی باز گردیم شاهد والیبالی كاملاً متفاوت با آنچه اكنون برگزار می شود خواهیم بود.
یكی از مشخصه هایی كه fivb به آن مفتخر است انقلاب های پی در پی در این رشته است. چیزی كه در سایر رشته ها كمتر دیده شده است. به جرأت می توان گفت به غیر از تغییرات در لباس ها و مواد به كار رفته در وسایل ورزشی، تفاوت چشمگیری در سایر رشته ها به وقوع نپیوسته است.
با توجه به ذات ورزش، هنگام مدرنیزه كردن آن به ذهن می رسد كه هر گونه تغییراتی در قوانین آن بازتاب های زنجیرواری به دنبال خواهد داشت كه این تحول حتی بازیها را تحت تأثیر قرار می دهد. مقایسه كیفیت بازی های كنونی والیبال با گذشته به خوبی بیانگر همه چیز است با این حال بسیاری از شرایط كماكان به مانند قبل هستند و تغییراتی در آن مشاهده نشده است.
براساس اظهارات كمیسیون قوانین بازی های والیبال، بدون در نظر گرفتن زمان، مشخصه اصلی والیبال از این قرار است : بازی گروهی با یك تور در وسط زمین، دو تیم در طرفین زمین بازی با توازن اسپك و دفاع. در واقع این تعریفی ساده و عمومی از والیبال است.
اما كافی است به لیبرو هم توجه شود. كاری كه فدراسیون جهانی والیبال با قرار دادن لیبرو در تیم ها انجام داد بسیارساده بود اما در عین حال هیجان را بیشتر كرد. تقریباً از سال ۱۹۹۱ بود كه لیبرو در تیم های والیبال ظهور كرد . همان طور كه به نقش لیبروها اهمیت لازم داده شد. قوانین جدید به مدافعان نیز این امكان را داد تا مدت طولانی تری بازی كنند. همه این قوانین در نهایت منجر شد تا بازی والیبال مؤثرتر و تهاجمی تر پی گرفته بشود. فدراسیون جهانی والیبال همواره در تلاش بوده فرمول های مؤثری برای لذت بردن و تشویق تماشاچیانش به كار برد و با این ایده روز به روز به تماشاچیان مشوق والیبال اضافه می شود.
● یك مثال دیگر
اگر به نحوه پیشرفت تیم ها و بازیكنان شان در بخش سرویس توجه كنیم متوجه موفقیت اعجاب انگیز fivb در این بخش می شویم. پیش تر به هنگام اصابت توپ به تور در هنگام نواختن سرویس داور آن را مردود یا دستور به تكرار سرویس می داد.
حتی اگر بازیكنی از روی ضربه مستقیم سرویس امتیازی كسب می كرد در صورت برخورد توپ به تور ناامیدانه در پی نواختن سرویس دیگر بود اما اكنون تغییر قوانین این اجازه را به بازیكنان می دهد تا آن طور كه می خواهند سرویس خود را روانه زمین حریف كنند.
این آزادی عمل قدرت و سرعت سرویس ها را به طرز چشمگیری افزایش داده است. حتی كار داوران نیز با این تحول آسان تر شده است. آنها كه با قرار دادن دست خود روی كابل تور از كوچكترین سایش توپ به تور هنگام سرویس آگاه می شدند در برخی مواقع دچار سردرگمی هایی شدند. اما حالا این تردیدها از بین رفته است. دیگر برخورد ضربات سرویس با تور خطا محسوب نمی شود. قوانین دیگری كه وضع شده اند و به جذابیت های بازی افزوده اند آزادی عمل بازیكن ها هنگام لمس توپ هستند.
این مهم جزو توصیه های اصلی توسعه والیبال مدرن است كه در اواسط دهه ۹۰ میلادی آغاز شد و هر روز طرفدار بیشتری هم پیدا كرد. زمانی كه دفع توپ به هر شكلی ممكن شد بازیكن ها از استرس خارج شدند. آنها می دانستند حتی در صورت خروج توپ از زمین فرصت برای دفع آن و ادامه رالی وجود دارد. استفاده از ضربات پا در شرایط خاص شاید برای آنها كه چندان والیبال را به صورت حرفه ای تعقیب نمی كردند جای تعجب داشت اما این قانون ویژه به بازیكنان فرصت می دهد تا به صورت ناگهانی از ضربات پا بهره بگیرند. البته دفع توپ در خارج زمین مثل تكل زدن فوتبالیست ها هم با تشخیص داوران مجاز است زیرا شعار fivb، نگه داشتن توپ در هوا تحت هر شرایطی است.
ناگفته نماند در كنار قوانین جدید والیبال، فیزیك و قد بلند بازیكنان نیز برای مردم جالب بود و این موضوع در جذب تماشاچی بی اثر نبوده است. در واقع مجموع این علت هاست كه در مقایسه با ورزش های دیگر شركت كننده در المپیك، والیبال ساحلی و سالنی بیشترین تماشاچی را دارد. به یاد داشته باشیم تغییرات در روش بازی والیبال تا آنجا پیش نرفته كه بازیكنان و مربیان را سردرگم كند. با این حال كارشناسان فدراسیون بین المللی تلاش فراوانی به خرج می دهند تا با اصلاح قوانین بر جذابیت های كنونی بیفزایند.
آنها همواره با مربیان در تعامل هستند تا از نقطه نظرات كارشناسانه كسانی كه زندگی خود را در والیبال سپری می كنند، باخبر بشوند. چند سال پیش قانون چرخش بازیكن ها درون زمین اعمال شد. عده ای نسبت به موفقیت آن تردید داشتند ولی این قانون خیلی سریع جای خود را باز كرد و حالا طرفداران هم از آن لذت می برند. قوانین جدید والیبال همچنان در جذب علاقه مندان مؤثر هستند.

مهستی وهاب زاده

منبع : روزنامه ایران