شنبه, ۲۱ مهر, ۱۴۰۳ / 12 October, 2024
مجله ویستا

آسمان زمستان : شمال غربی


آسمان زمستان : شمال غربی
●مشخصات چارت: آسمان ۲۵ آذر ، ساعت ۱۱ شب
آسمان ۲۵ دی، ساعت ۹ شب
آسمان ۲۵ بهمن ، ساعت ۷ شب
در افق پایین آسمان شمال غربی، صورت های فلکی آخر تابستان و پاییز در این ایام در حال غروب هستند. دب اصغر یا خرس کوچک تقریباً به حالت عمود، به ستاره قطبی آویزان است. این ستاره در انتهای دسته صورت فلکی دب اصغر است. ستاره دنب یعنی آلقای دجاجه، دقیقاً بالای افق است. چهارگوش بزرگ متعلق به صورت فلکی اسب بالدار در سمت غرب، با ستاره های آندرومدا به طرف بالا می رود. بین اسب بالدار و ستاره قطب شمال، صورت فلکی های قیفاووس یا پادشاه، و ذات الکرسی یا ملکه قرار دارد. در بالای آندرومدا نزدیک به سرسو بر ساووش، قهرمان حضور دارد. راه شیری به طرف بالا از صورت فلکی های دجاجه، ذات الکرسی، بر ساووش و ممسک العنان (ارابه ران) می گذرد و سپس به طرف آسمان شرقی یعنی صورت های فلکی زمستان می رود.
● آسمان زمستان : شمال شرقی
مشخصات چارت: آسمان ۲۵ آذر ، ساعت ۱۱ شب
آسمان ۲۵ دی، ساعت ۹ شب
آسمان ۲۵ بهمن ، ساعت ۷ شب
در افق پایین آسمان شمال شرقی، دب اکبر (بخشی از صورت فلکی خرس بزرگ) به صورت مستقیم بر روی دسته خود ایستاده است. دو ستاره ای که در انتهای قسمت آبگردان ( آلفا و بتای UMa) هستند به عنوان ستاره های راهنما شناخته شده اند و به سمت ستاره قطبی (آلفای UMi) یا ستاره شمال از صورت فلکی دب اصغرنشانه می روند. ستاره قطبی نشان دهنده قطب شمال سماوی است. یعنی مکان برخورد محور جنوب به شمال زمین به کره سماوی در فضا. اسد یا شیر و ستاره درخشان آن یعنی آلفا به نام قلب الاسد، دقیقاً از سمت شرق طلوع می کند. در بالای اسد صورت فلکی کم فروغ سرطان یا خرچنگ وجود دارد. در قسمت خیلی بالا، ستاره شعرای شامی ( آلفای CMi) که گاهی ستاره سگ کوچک صورت فلکی کلب اصغر خوانده می شود و ستاره کاستور (آلفای Gem) و پولوکس (بتای Gem) از دو پیکر یا جوزا وجود دارد.
● آسمان زمستان : جنوب شرقی
مشخصات چارت: آسمان ۲۵ آذر ، ساعت ۱۱ شب
آسمان ۲۵ دی، ساعت ۹ شب
آسمان ۲۵ بهمن ، ساعت ۷ شب
صورت فلکی جبار یا شکارچی در آسمان جنوب شرقی در این ایام خودنمایی می کند. سه ستاره روشن و سفید هم تراز، کمربند جبار را تشکیل می دهند. اگر خط اتصال دهنده این سه ستاره را به سمت غرب ادامه دهیم به محدوده ای می رسد که ستاره سرخ رنگ دبران ( الفای ثور) یا چشم گاو در آن مکان حضور دارد و در نزدیکی آن هم خوشه پروین مشاهده می شود. اگر همین خط را به طرف شرق ادامه دهیم به درخشان ترین ستاره آسمان یعنی ستاره شعرای یمانی( شباهنگ) و یا ستاره سگ (آلفای کلب اکبر ) می رسد. در شانه شرقی جبار ستاره ابرغول سرخ رنگ ابط الجوزا ( آلفای جبار) قرار دارد. ستاره درخشان زانوی غربی، ستاره ای غول سفید، آبی به نام رجل جبار (بتای جبار) است. خطی که رجل را به کمربند جبار و ابط العجوزا وصل می کند، اگر به سمت شمال ادامه یابد، دقیقاً در بالای صورت فلکی جوزا به دو ستاره درخشان به نام های کاستور (آلفای جوزا) و پولوکس (بتای جوزا) می رسد. بین جوزا و شعرای یمانی ستاره درخشان شعرای شامی یعنی ستاره ی الفای کلب اصغر یا سگ کوچک واقع می شود. در بالای جبار و در سمت شرق، عیوق واقع است که ستاره ی آلفا از صورت فکلی ارابه ران یا ممسک العنان است.
● آسمان زمستان : جنوب غربی
مشخصات چارت: آسمان ۲۵ آذر ، ساعت ۱۱ شب
آسمان ۲۵ دی، ساعت ۹ شب
آسمان ۲۵ بهمن ، ساعت ۷ شب
در این زمان ستاره های جنوب غربی آسمان کم هستند. صورت های کم فروغ اما وسیع حوت یا ماهی، قیطس یا نهنگ دریایی و نهر یا رودخانه ، قسمت اعظم آسمان غربی و جنوب غربی را می پوشانند. باعث تعجب است که نام گذاری این بخش از آسمان با نام های باستانی مخلوقات دریایی همراه بوده و اسامی «آب» یا «دریا» همچنان به یادگار مانده است. در افق بالا در سمت جنوب، جنوب غربی، صورت فلکی ثور یا گاو حضور دارد که ستاره درخشان آن دبران (آلقای ثور) به رنگ نارنجی، چشم گاو را می سازد و خوشه «V» شکل قلایص، چهره آن را تشکیل می دهد. در بالای سمت جنوب غربی، خوشه جذاب پروین در همین صورت فلکی است. تقریباً در بالای سر ، یکی از درخشنده ترین ستاره های آسمان یعنی عیوق یا ستاره ی آلفای ممسک العنان یا ارابه ران، واقع شده است.
منبع : واحد مرکزی خبر