واکسیناسیون

واکسن‌ها از جمله فرآورده‌های ایمنی هستند که تقریباً عموم مردم در مدت عمر خود به آنها احتیاج پیدا می‌کنند زیرا علی‌رغم کشف داروهای جدید مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و سولفامیدها جهت مبارزه با انواع بیماری‌های واگیر لازم است هر انسانی با واکسیناسیون‌های مرتب، خود را در مقابل بیماری‌ها مصون سازد.
امروزه با واکسیناسیون‌های منظم، بسیاری از امراض تحت کنترل درآمده و حتی بعضی از آنها در برخی از نقاط دنیا ریشه‌کن شده‌اند.
● تعریف واکسن‌ها
واکسن‌ها مجموعه فرآورده‌های مصونیتی هستند که از عوامل میکربی مرده یا ضعیف شده‌اند که پس از استعمال باعث تحریک سیستم‌های دفاعی بدن برای تولید آنتی‌کور می‌گردند یا به‌ عبارت دیگر واکسن‌ها سوسپانسیونی از میکروب‌ها، ویروس‌ها، ریکتزیاها و توکسوئیدهای زنده، مرده یا تغییر داده شده می‌باشند که سبب به‌وجود آمدن ایمنی فعال در بدن می‌گردند.
● عوارض جانبی واکسیناسیون
بسیاری از واکسن‌ها مثل داروها برای خود عوارض جانبی خاصی دارند که شامل عوارض موضعی یا عمومی می‌باشند که غالباً قابل پیش‌بینی است و عوارض حاد و شدید غیرقابل پیش‌بینی شده آن نادر است. قبل از تجویز واکسن لازم است پزشک فواید و عوارض احتمالی آن را در مورد شخص تلقیح شونده را مقایسه نماید. این عوارض دو دسته هستند:
الف - واکنش‌های موضعی: محل تزریق واکسن کزاز، کزاز دیفتری و سه‌گانه (DPR) واکسن تیفوئید ممکن است شدیداً قرمز بوده و حالت تورم داشته باشد و در صورت بروز واکنش‌های شدید باید از تکرار تلقیحات مشابه خودداری گردد و بهتر است در صورت تکرار آن واکسن را در دوزهای کوچک‌تر (کم) و در چند بار تزریق شود.
ب - واکنش‌های عمومی: عموماً به‌صورت تب، بثوارت جلدی، غش و واکنش‌های آلرژیک است که در فرم خفیف آن حالت تب شایع است و در فرم شدید آن همراه با سردرد، لرز و خستگی که ممکن است بعد از تلقیح واکسن‌های غیرفعال ظاهر شود. غالب اینکه واکنش‌ها ظرف ۴۸ ساعت فروکش می‌کند و می‌توان آنها را با مصرف داروهای ضد تب کنترل نمود.
- واکسن ب - ث ژ (ضد سل): این واکسن به‌منظور جلوگیری از ابتلاء انسان و بعضی از حیوانات به بیماری سل به‌کار می‌رود.
- واکسن پولیومیلیت (ضد فلج اطفال): بیماری فلج به‌وسیله ویروس‌هائی که به‌نام پولیو (polio) معروف هستند عارض می‌گردند و این بیماری بر خلاف نام آن مختص به اطفال نبوده بلکه اشخاص بالغ و بزرگسال در معرض خطر ابتلاء می‌باشند.
- واکسن ضد سیاه‌سرفه: واکسن ضد سیاه سرفه سوسپانسیونی است استریل از میکروب‌های کشته شده بوردتلاپرتوسیس در محلول سرم فیزیولوژیک که به‌اندازه یک درصد تیومرسال به‌عنوان ماده نگهدارنده اضافه کرده‌اند. هر میلی‌لیتر واکسن محتوی ۵ میلیارد میکروب کشته شده می‌باشند.

منبع : مطالب ارسال شده