تنومند - HULK

سال تولید : ۲۰۰۳
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : آوی آراد، لَری ج. فرانکو، گیل آن هرد و جیمز شیمس
کارگردان : آنگ لی
فیلمنامه‌نویس : شیمس، مایکل فرانس و جان ترمن، برمبنای داستان شیمس از داستان مصورِ استن لی و جک کربی
فیلمبردار : فردریک المز
آهنگساز(موسیقی متن) : دَنی الفمن
هنرپیشگان : اریک بانا، جنیفر کانلی، سام الیوت، جاش لوکاس، نیک نولتی، پل کرسی، لو فرینیو و کوین رنکین
نوع فیلم : رنگی، ۱۳۸ دقیقه


̎دکتر بروس بنر̎ (بانا) جزو گروه پژوهش‌گرانِ دانشگاه کالیفرنیا در برکلی است. ̎گلن تالبوت̎ (لوکاس) یکی از مدیران شارلاتانِ شرکتی بزرگ به وجود لابراتور ویژهٔ دانشگاه پی می‌برد و می‌خواهد آن را به مالکیت خود درآورد. بعداً ̎بروس̎ به‌طور تصادفی در معرض اشعه‌ای آزمایشگاهی قرار می‌گیرد و به غولی عظیم‌الجثه تبدیل می‌شود و لابراتور را ویران می‌کند. ̎دکتر دیوید بنرِ̎ مرموز (نولتی)، از پژوهش‌گران قدیمی آزمایشگاه، که مدعی است پدر واقعی ̎بروس̎ است، مخفیانه آن اشعه را روی خودش آزمایش می‌کند. او سگ‌هائی جهش‌یافته خلق می‌کند و آنها را به سراغ ̎بتی راس̎ (کانلی) هم‌کار آزمایشگاهی و محبوبهٔ سابق̎بروس̎ می‌فرستد. ̎بروس̎ با شکل و شمایل ̎تنومند̎، ̎بتی̎ را نجات می‌دهد. ̎بتی̎ به پیشنهاد پدرش، ̎ژنرال راس̎ (الیوت) ـ که رابطهٔ سردی با دخترش داشته ـ گردن می‌نهد و اجازه می‌دهد او ̎تنومند̎ را هم‌راه با خودش به یک پایگاه نظامی متروکه ببرد. اما ̎گلن تالبوت̎، رهبری عملیات را به عهده می‌گیرد و می‌خواهد از قدرت‌های مافو‌ق طبیعی ̎تنومند̎ به‌نفعِ شرکت خود استفاده کند و بنابراین ̎بروس̎ را در یک محفظهٔ ایزوله شده، بی‌هوش نگه می‌دارد. ̎بروس̎ خشمگین و به ̎تنومند̎ تبدیل می‌شود و رهسپار سن‌فرانسیسکو می‌شود و سر راه با هواپیماهای نظامی، تانک‌ها و بمب‌ها مقابله می‌کند. فقط دیدن ̎بتی̎ است که می‌تواند او را به شکل و شمایل انسانی‌اش برگرداند. وقتی در نهایت، ̎تنومند̎ را اسیر می‌کنند، ̎دکتر دیوید بنر̎ پدیدار می‌شود و برای آخرین بار پسر خود و رقیب و دشمن قدیمی‌اش، ̎ژنرال راس̎، رودررو می‌شود.
● ̎تنومند̎ از قهرمانان داستان‌های مصور مارول، در ماه مه سال ۱۹۶۲ توسط استن لی و جک کربی خلق شد. او ̎بروس بنر̎ دانشمند اتمی آرام و محبوبی بود که بروز خطائی در یکی از آزمایش‌هایش مسیر زندگی‌ او را تغییر داد و از آن پس در لحظات بروز خشم به آمیزه‌ای از هیولا و قهرمان بدل می‌شد. به گفتهٔ لی، او و کربی در خلق ̎تنومند̎ سه الگوی اصلی را مد نظر داشتند: یکی شخصیت ̎موجود̎ از کار قبلی آنان، چهار شگفت‌انگیز که با اقبال گستردهٔ مخاطبان روبه‌رو شده بود، و هم‌چون ̎تنومند̎ آدمی عادی بود که در شرایط ویژه ابعاد و خصایصی هیولاوار می‌یافت. دوم مخلوق فرانکنستاین به‌عنوان موجودی درک‌نشده در اجتماع (لی با اشاره به تجربهٔ تماشای فیلم‌های فرانکنستاین به کارگردانی جیمز ویل می‌گوید که در این آثار، مخلوقِ در اصل بی‌گناه را که تودهٔ نادان مشعل به‌دست تعقیبش می‌کنند باید طرف مثبت ماجرا دانست، نه قطب منفی آن)؛ و سوم داستان ماجرای عجیب دکتر جکیل و آقای هایدِ رابرت لوئیس استیونس در بیان چگونگی تغییر شکل دادن تدریجی ̎بروس بنر̎ به ̎تنومند̎ و وجه دوگانهٔ شخصیت او. ̎تنومند̎ هم‌چون دیگر قهرمانان مارول خیلی زود راهش را به دیگر رسانه‌ها گشود. در این زمینه باید از دو مجموعهٔ انیمیشن، یکی محصول ۱۹۶۶ و دیگری ۱۹۶۶ ـ ۱۹۹۹ یاد کرد، هم‌چنین مجموعهٔ تلویزیونی شبکه CBS با عنوان تنومند شگفت‌انگیز (۱۹۷۸ ـ ۱۹۸۲)، با حضور چهرهٔ محبوب تلویزیونی، بیل بیکسبی به نقش ̎دکتر بنر̎ (که نامش به ̎دیوید̎ تغییر یافته بود)، و فرینیو بازیگر عضلانی که در چند فیلم تاریخی ایتالیائی در نقش هرکول ظاهر شد، به نقش هم‌زاد او، ̎تنومند̎. هم‌چنین باید اشاره کرد به سه فیلم تلویزیونی بازگشت تنومند شگفت‌انگیز (نیکلاس کوری، ۱۹۸۸)، محاکمهٔ تنموند شگفت‌انگیز (بیکسی، ۱۹۸۹) و مرگ تنومند شگفت‌انگیز (بیکسی، ۱۹۹۰). از اواسط دههٔ ۱۹۹۰ تلاش‌هائی برای تهیهٔ فیلمی بزرگ برمبنای این داستان مصور صورت گرفت. کارگردان‌هائی مثل جو جانستن و فیلم‌نامه‌نویسانی مثل زوج اسکات الکساندر و لری کاراشوسکی و هم‌چنین مایکل فرانس پس از مدتی کار روی این طرح، آن را رها کردند تا این‌که در آغاز سدهٔ نو قرعه به نام آنگ لی افتاد. او به گفتهٔ خود در این اقتباس بیش از هر چیز کوشید تا عناصر بصری و شکل روائی داستان مصور را با ذهنیت مخاطبان نوجوان امروزیِ خو کرده به انیمیشن‌های کامپیوتری (عمدتاً ژاپنی) هم‌راه و هم‌ساز کند. و علت اصلی سطحی‌نگری و ابتذال نهفته در بطن این فیلم مطولو و پرگو را نیز باید در همین نگرش فیلم‌ساز به دست‌مایه‌اش جست‌وجو کرد. تنومند فیلمی است که با افراد در کاربرد جلوه‌های ویژهٔ کامپیوتری (تا حدی که گویا فیلم صرفاً به منظور نمایش آنها ساخته شده)، شخصیت‌ اصلی‌اش را تا حد یکی از قهرمانان بازی‌های ویدئویی امروزی تقلیل و تنزل می‌دهد. کوشش برای حفظ مضامین داستان مصور اصلی (مثل انتقاد از روحیهٔ توسعه‌طلبی نظامی که ریشه در وقایع زمان خلق داستان مثل جنگ سرد و رقابت اتمی دو ابرقدرت آن زمان دارد)، در کنار افزودن مضامینی تازه مثل رابطهٔ ̎بروس بنر̎ و پدرش، بی‌ آن‌که به تلفیقی مؤثر از این عناصر بینجامد، حاصلی جز تشتت و سردرگمی بیش‌تر فیلم به بار نیاورده است. نباید از یاد برد که فیلم حاصل کار فیلم‌سازی تایوانی‌الاصل است که از این شاخه به آن شاخه پریدن‌های او در هالیوود، از اقتباس رمان عاشقانهٔ جین اوستین (حس و حساسیت، ۱۹۹۵) گرفته تا ملودرام اجتماعی دههٔ هفتادی (توفان یخ، ۱۹۹۷)، از داستان‌های جنگ‌های انفصال با شیطان بران (۱۹۹۹) تا سینمای ورزش‌های رزمی شرق آسیا (ببر خیزان، اژدهای پنهان، ۲۰۰۰) و از داستان‌های مصور در این‌جا تا داستان عشقی نامتعارف در غرب میانهٔ آمریکا (کوهستان بروکبک، ۲۰۰۵)، صرف‌نظر از کیفیت متفاوت این آثار، بیش از آن‌که نشان از حرفه‌ای‌گری فیلم‌ساز داشته باشد، دال بر بی‌هویتی او است. لی و فرینیو در صحنه‌ای کوتاه کنار هم ظاهر می‌شوند.