دانشگاه چه تاثیری بر دانشجویان می گذارد

کنفسیوس می گوید؛ برای ادامه حکومت خود اگر برنامه کوتاه مدت دارید برنج بکارید اگر میان مدت دارید درخت و اگر برنامه ۱۰۰ ساله دارید آدم تربیت کنید.در همه کشورها، در جهان امروز حتی کشورهای جهان سوم آموزش و پرورش به صورت یک حوزه عمده سرمایه گذاری در آمده است.
اما اختلاف های زیادی در شیوه اداره و برنامه ریزی نهادهای آموزشی وجود دارد. در گذشته در اکثر کشورها نهاد آموزشی و نهاد مذهبی در هم آمیخته بود؛ مسوولیت مدارس و معلمان را شخصیت های مذهبی به عهده داشتند. با فرارسیدن مدرنیته و تخصصی شدن وظایف نهادها، تفکیک بین آنها بیشتر و بیشتر وآموزش علم نیز از سیطره مذاهب رها شد. دیگر مربیان دانشجویان رشته های مختلف علوم علمای مذهبی نبودند و آموزش علوم خود دارای اصول و جایگاه مستقلی شد.
با جدا شدن حکومت ها از نهاد مذهب تلاش برای به کنترل در آوردن نظام آموزش و پرورش از دست مقامات مذهبی بیشتر شد؛ اما سازمان های مذهبی تلاش می کنند که دست کم برخی از حقوق سنتی خود را در آموزش و پرورش حفظ کنند و بر این نهاد نظارت داشته باشند.در کشور ما نیز با ظهور نوسازی و تجدد اولین تغییر در نهاد آموزشی و پرورش به وجود آمد. با احداث دارالفنون و در ادامه آن در دوران پهلوی نظام آموزش از نهاد مذهب جدا شد.
این امر در همان دوران نیز اعتراضات عمده هایی را از طرف روحانیون به همراه داشت.
بعد از انقلاب اسلامی، با ایجاد انقلاب فرهنگی در دانشگاه ها تلاش شد فاصله به وجود آمده کاهش یابد. در این راستا روزی را هم به نام روز حوزه و دانشگاه نامگذاری کردند.نظام آموزش و پرورش ما بر اساس تفکیک جنسیتی از همان سال اول آموزش شروع می شود ؛ این تفکیک به نوعی در جامعه و حتی در درون خانواده ها و فامیل نیز وجود دارد. کودکان و نوجوانان ما در طول رشد و پرورش خود کمتر اتفاق می افتد رابطه بین دو جنس را تجربه کنند. این ارتباط همواره به عنوان عملی ممنوع که هدفی جز تماس جنسی را تعقیب نمی کند معرفی می شود. جوانان ما با این سابقه آموزشی و فرهنگی وارد دانشگاه می شوند.
در محیط دانشگاه به واسطه حضور ناگهانی دو جنس در کنار هم دانشجویان باید سریع یاد بگیرند که چگونه در قالب یک رابطه سالم درسی با جنس مخالف خود ارتباط برقرار کنند. رابطه یی که تا کنون نه تجربه آن را داشته اند و نه در رابطه با آن آموزشی دیده اند، با این وجود جو علمی و محیط فرهنگی حاکم بر دانشگاه این ظرفیت را بعد از مدت زمان کوتاهی (عموماً در طول یک ترم) برای آنها فراهم می آورد که درک کنند می توان با جنس مخالف خود صحبت و همکاری کرد اما بدون در نظر گرفتن خواسته های جنسیتی.
مطمئناً ظرفیت افراد در یادگیری و درک شرایط یکسان نیست و ممکن است این شرایط موجب آسیب های روحی و روانی برای دانشجویان شود که عمدتاً در ماه های اولیه ورود به تحصیل بیشتر مشاهده می شود اما اگر دانشجویان نتوانند در این محیط این توانایی ارتباطی را یاد بگیرند چگونه می توانند در فردای زندگی اجتماعی خود در محیط کار و عرصه عمومی جامعه این کنش ارتباطی بین دو جنس را جدای از مسائل انحرافی تجربه کنند. وجود انحرافات جنسی و فساد اخلاقی در بین جوانان وابسته به پدیده های کلان دیگری است نه وجود دانشگاه ؛اگر قرار بر این بود خانواده های دانشجویان که دلسوزتر و نگران تر از هر کس دیگری نسبت به آینده فرزندان خود هستند اینقدر مشتاق فرستادن فرزندان خود به دانشگاه ها
برنمی آمدند.اما تاثیر مهمتری که دانشگاه بر رشد شخصیتی و علمی دانشجویان می گذارد تقویت روحیه پرسشگری و انتقادی آنها است. دانشگاه محل برخورد افکار و فرهنگ های مختلف است. دانش آموزان تا قبل از ورود به دانشگاه عموماً در محیط هایی آموزش دیده اند که از همگونی یکسانی چه از لحاظ طبقه یی، قومیتی و فرهنگی بر خوردار بوده است.
اما در دانشگاه به واسطه حضور دانشجویان از شهرها و فرهنگ های مختلف آنها یاد می گیرند چطور به فرهنگ های یکدیگر احترام بگذارند و دست از پیش داوری و تعصبات فکری بردارند و خود را در معرض اندیشه های متفاوت و جدید قراردهند . این امر باعث روشنفکری و کنجکاوی فکری آنها می شود. البته این اتفاق در دانشگاه هایی می افتد که از حداقل استانداردهای آموزشی و خوابگاهی
برخوردار باشند که متاسفانه در کشور ما از تعداد بالایی برخوردار نیستند.
پس در مورد انحرافات اخلاقی این دانشگاه نیست که مقصر است بلکه نظام اجتماعی و تربیتی ما است که هیچ گونه آمادگی و آموزشی به جوانان نداده است.

فرید میرموسوی

منبع : روزنامه اعتماد