گیاهان داروئی

● چرا یک شخص باید بمیرد وقتی که در خانه مریم گلی پرورش می‌دهد؟!Salvia Splendens
مریم گلی گیاهی است از تیره Labiatae و از نوع علفی یک‌ساله می‌باشد. مریم گلی حدود ۷۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر طول دارد. در این گیاه برگ‌ها نسبتاً عریض و نوک تیز بوده و گل‌های قرمز آن در انتهای دمگل به‌صورت خوشه‌ای قرار دارد.
مریم گلی از اواسط بهار گلدهی را آغاز می‌کند و در گونه‌های هیبرید آن گل‌ها به رنگ صورتی، زرد و شیری نیز دیده می‌شوند. این گیاه در گلخانه به‌صورت دائمی رشد می‌کند. از مریم گلی برای کاشت در حاشیه‌ها و کنار راهروها استفاده می‌شود. تکثیر از طریق کاشت بذر و تهیه قلمه امکان‌پذیر است. از مریم گلی به‌عنوان داروی گیاهی استفاده می‌شود، چون برگ‌های آن شدیداً آنتی‌اکسیدان بوده و می‌تواند علائم و مشکلات پیری را کاهش دهد. از عصارهٔ مریم گلی در درمان آلزایمر استفاده می‌شود. از برگ‌های مریم گلی می‌توان محلول دهان‌شویه‌ای تهیه کرد که در درمان بیماری‌های دهان و گلو مفید است. هم‌چنین از این برگ‌ها در درمان مشکلات قاعدگی بانوان استفاده می‌گردد. به‌طور سنتی گیاه مریم‌ گلی را مرتبط با افزایش عمر و مفید در تقویت حافظه سالمندان می‌دانند. حتی ضرب‌المثلی قدیمی می‌گوید: چرا یک شخص باید بمیرد وقتی که در خانه مریم گلی پرورش می‌دهد؟!
از ریشهٔ مریم گلی به‌عنوان تقویت‌ کنندهٔ عمومی بدن استفاده می‌شود. هم‌چنین در منظم نمودن گردش خون و تسکین دردهای قاعدگی و بیماری‌های قلبی مثل آنژین صدری مفید است.
مریم گلی اثرات مفیدی بر بدن دارد از جمله افزایش‌دهنده صفراوی، آرامبخش، کم‌ کنندهٔ بزاق، محرک رحم، کم‌ کنندهٔ قند خون، تقویت‌ کنندهٔ گردش خون.
توجه: از مصرف مریم گلی در دوران بارداری خوددرای نمائید.
اگر صرع دارید نیز مریم گلی استفاده نکنید چون حاوی ماده‌ای است که باعث تشنج می‌شود.
● بابا آدم، داروی پوست شما (Arctium Lappa (Burdoc
بابا آدم (اراقیطون شکل جالبی دارد و به آسانی به لباس افراد می‌چسبد. گیاهی است مُسهل، مُدِر (ادرار آور)، ضد روماتیسم، آنتی‌بیوتیک، ضد باکتری، ضد التهاب، ضد تب، افزایش‌دهندهٔ تعریق بدن و پائین‌آورندهٔ قند خون که دارای طبیعت تلخ، سرد و خشک می‌باشد.
ریشهٔ بابا آدم مهمترین قسمت این گیاه می‌باشد که در درمان مشکلات پوستی، گوارشی و دردهای التهاب مفاصل مؤثر می‌باشد.
برای بهبود زخم‌ها و عفونت‌های پوستی نیز می‌توان ریشهٔ بابا آدم را بر محل زخم مالید.
برای درمان مشکلات گوارشی مثل سوءِ هاضمه از برگ‌های بابا آدم استفاده می‌شود.
از تخم گیاه بابا آدم برای درمان بیماری‌های پوستی و نیز به‌عنوان ادرار آور استفاده می‌شود. ضمناً در درمان گلو درد و سرفه‌های خشک سرماخوردگی نیز مفید است.
● پنج‌ انگشت، گیاه افراد مجرّد! (Vitex agnus - castus (Chast berry
گیاه پنج‌انگشت کم ‌کنندهٔ میل جنسی است از این گیاه برای درمان بیماری‌های زنان نیز استفاده می‌شود. زنان رومی که شوهرانشان برای جنگ به خارج از کشور می‌رفتند از گیاه پنج‌ انگشت برای کم کردن میل جنسی بهره می‌بردند. هم‌چنین از آن برای تنظیم عادت ماهانه استفاده می‌شود. میوهٔ پنج انگشت در درمان بیماری‌های زنان مثل بیماری‌ فیبرو کیستیک پستان، نازائی، خونریزی قاعدگی و یائسگی مفید است. به‌طور کلی پنج انگشت گیاهی است کم‌ کنندهٔ میل جنسی، پائین‌آورندهٔ تب، محرک انقباضات رحم.
● رزماری، گیاهی انرژی‌زا (Rosmarinus officinalis (Rosemary
در قرن ۱۴ میلادی همسر ادوارد سوم پادشاه انگلستان اولین بار گیاه اکلیل کوهی را که در واقع گیاهی مدیترانه‌ای است در انگلستان کاشت و از آن پس این گیاه رزماری نام گرفت. اکلیل کوهی یک تقویت ‌کنندهٔ عمومی بدن است و همیشه به‌عنوان یک گیاه انرژی‌زا استفاده می‌گردد. قسمت‌های بیرون از خاک این گیاه در درمان خستگی، افسردگی و ضعف تأثیری فوق‌العاده دارد. ضمناً جریان گردش خون را تقویت نموده و در درمان روماتیسم و انوع سردردها مفید است.
مالیدن روغن اکلیل کوهی یا رزماری باعث تسکین دردهای آرتروز می‌شود. هم‌چنین از این روغن برای تقویت موها نیز استفاده می‌کنند.
رزماری گیاهی است ضد افسردگی، ضد اسپاسم (گرفتگی عضلات)، تقویت ‌کنندهٔ قلب، ضد روماتیسم، ضد عفونی‌ کننده، تقویت ‌کنندهٔ گردش خون بدن، درمان‌ کنندهٔ اسهال، محرک دستگاه گوارش، ادرار آور.
این گیاه دارای طبیعت تلخ، خشک، تند و گرم می‌باشد.
● شیرین بیان، پدربزرگ گیاهان (Glycyrrhiza glabra (Liquovice
ریشهٔ گیاه شیرین بیان حاوی گلیسیریزین می‌باشد که ۵۰ بار شیرین‌تر از قند سوکروز است و شربت آن را پدربزرگ گیاهان می‌نامند. شیرین بیان را داروی زخم معده گفته‌اند چون ریشهٔ آن در بهبود این زخم‌ها فوق‌العاده مؤثر است. هم‌چنین به‌عنوان یک خلط‌ آور قوی از این ریشه استفاده می‌شود. شیرین‌ بیان سموم بدن را جمع‌آوری و دفع می‌کند. به همین دلیل به آن سم‌زدای بزرگ می‌گویند. اگر دارای فشار خون بالا هستید شیرین بیان نخورید چون باعث احتباس آب در بدن می‌گردد. مصرف داروی دیگوکسین نیز با شیرین‌ بیان مناسب نیست. ضمناً مصرف زیاد این گیاه باعث بالا رفتن فشار خون و اختلال در میزان پتاسیم خون می‌شود. این گیاه که دارای طبیعت شیرین و مرطوب است اثرات مفیدی بر بدن دارد از جمله ضد التهاب، خنک کننده، پائین آورنده کلسترول خون، ضد حساسیت و خلط‌ آور ضد آرتروز، تقویت‌ کننده هورمون‌های غده فوق کلیوی.
● نیلوفر آبی، گیاه مقدس (Nelumbo Nucifera (Lotus
گیاه نیلوفر آبی را مقدس‌ترین گیاه نامیده‌اند. این گیاه سمبل رشد آگاهی روحی در افراد است. از گل نیلوفر آبی برای جلوگیری از خونریزی زخم معده و خونریزی‌های شدید قاعدگی استفاده می‌شود. در بیخوابی و طپش قلب از دانه‌های نیلوفر آبی به‌عنوان یک آرام‌بخش می‌توان استفاده نمود. ضمناً این دانه‌ها جلوی اسهال را گرفته و اشتها آور می‌باشد. از برگ و دم این گیاه برای پائین آوردن تب، تقویت طحال و جلوگیری از اسهال و استفراغ استفاده می‌شود. در هنگام یبوست نباید از این گیاه استفاده شود.
نیلوفر آبی دارای طبیعت خنک و شیرین است و دارای اثرات مفیدی بر بدن می‌باشد از جمله: آرام‌بخش، شهوت‌زا، قابض، جلوگیری کنندهٔ خونریزی و داروی تقویت کننده.
● سیب‌زمینی هندی، قرص ضد بارداری (Dioscora Spp (Yam
زمانی‌که هنوز قرص‌های ضد بارداری ساخته نشده بود از سیب‌زمینی هندی به‌جای آن استفاده می‌کردند. از ساقه این گیاه برای درمان بیماری‌های کلیه، ریه و معده استفاده می‌شود. این گیاه در درمان بیماری‌های مجاری ادرار، معده و طحال مفید است. از مصرف آن در دوران بارداری باید خودداری شود.
سیب‌زمینی هندی اثرات مفیدی بر بدن دارد از جمله افزایش دهندهٔ تعریق بدن، خلط آور، تقویت کننده کلیه، شُل کنندهٔ عضلات، ضد التهاب، محرک دستگاه گوارش، برطرف کنندهٔ عفونت‌های مجاری ادرار...
● دم اسب، تقویت کنندهٔ موهای شما (Equisetum Spp (Horse Tail
دم اسب گیاهی قدیمی است که دارای مقادیر زیادی سیلیکا می‌باشد. از این گیاه برای التیام زخم‌ها استفاده می‌شود. قسمت‌های خارج از خاک دم اسب در درمان خونریزی بینی، خونریزی شدید قائدگی، به کار می‌رود. دم اسب ادرار آوری قوی است و در اختلالات مجاری ادرار و پروستات مصرف می‌شود. اثرات مفید گیاه دم اسب بر بدن عبارتند از: ضد التهاب، ترمیم کنندهٔ بافت‌ها، قابض، بند آورندهٔ خونریزی‌ها، ادرار آور ...
عصارهٔ طبیعی گیاه دم اسب همراه با گزنه، بابونه، آویشن، رازیانه حاوی مواد مؤثر طبیعی جهت جلوگیری از ریزش مو، کمک به رویش مجدّد مو، ترمیم ساقه و پیاز موی آسیب دیده می‌باشد.
● سیر، محافظ قلب شما (Allium Sativum (Garlic
سیر باعث پائین آمدن چربی (کلسترول) خون شده و از قلب محافظت می‌کند. هم‌چنین باعث پائین آمدن فشار خون می‌گردد. این گیاه برای بیماران دیابتی بسیار مفید است و به تنظیم قند خون بدن کمک می‌کند. ضمناً از آن به‌‌طور گسترده‌ای در درمان عفونت‌ها، عفونت‌های ریه، اختلالات گوارشی و عفونت‌های قارچی مثل برفک استفاده می‌شود. سیر هم‌چنین دارای اثر تقویت کنندگی سیستم ایمنی بوده و یک آنتی‌بیوتیک می‌باشد. بوی قوی سیر به‌ خاطر ترکیبات گوگردی آن است و خواص پزشکی آن نیز مربوط به همین ترکیبات است برای رفع بوی بد سیر می‌توان از جعفری تازه استفاده نمود. خوردن جعفری پس از استفاده از سیر تا حدود از خارج شدن بوی تند آن از دهان و پوست بدن جلوگیری می‌کند. در بارداری و شیردهی بهتر است از این گیاه استفاده نکنید. چون دارای طبیعت گرمی است و ممکن است باعث سوزش سر معده شود. برخی کودکان نیز از مزه سیر در شیر مادر خوششان نمی‌آید. سیر گیاهی است خلط آور، آنتی‌بیوتیک، آنتی‌هیستامین، ضد انگل ... که دارای طبیعت بسیار داغ، خشک و تند می‌باشد.
● هلیله، سلطان داروها (Terminalia Spp (Myrobalan
در طب آیورودیک گیاه هلیله بیشترین مصرف را دارد و در تبت به آن سلطان داروها می‌گویند. از پوسته ساقه هلیله در درمان مشکلات قلبی استفاده می‌شود. این دارو می‌تواند باعث کاهش خطر بروز سکته قلبی شود. چون کلسترول خون را کاهش داده و عضلات قلب را تقویت می‌نماید.
میوه هلیله باعث افزایش طول عمر می‌گردد. و هم‌چنین ضد عفونی کنندهٔ دستگاه گوارش می‌باشد. این گیاه در دوران بارداری نباید مصرف شود.
هلیله گیاهی است خلط آور، ضد عفونی کننده، تقویت کنندهٔ قلب و کبد، دفع کنندهٔ کرم‌ها، ادرار آور ... و دارای طبیعت گرم، ترش و شیرین است.
● بومادران، داروی سرماخوردگی (Achillea millefo lium (Yarrow
بومادران گیاه علفی چند ساله‌ای است که نام لاتین آن از نام قهرمان یونانی آشیل گرفته شده است. سر شاخه‌های گلدار، بخش داروئی این گیاه را تشکیل می‌دهد که دارای بوئی معطر، نافذ، تلخ مزه و به رنگ سبز روشن است. بومادران از خانواده Asteraceae می‌باشد. گل‌های بومادران سفید متمایل به زرد یا ارغوانی است. زمان گلدهی گیاه اواخر اردیبهشت تا پایان تیر ماه و بهترین زمان برداشت نیمهٔ اول تیر ماه است. امروزه از بومادران در درمان سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده می‌شود. گل‌های بومادران برای درمان انواع آلرژی‌ها استفاده می‌شود. برگ‌های بومادران برای لخته‌ شدن خون در درمان خونریزی از بینی بسیار مفید است.
روغن بومادران به‌عنوان ضد التهاب به کار می‌رود. مالیدن روغن بومادران بر روی سینه در هنگام سرماخوردگی و آنفولانزا بسیار مؤثر می‌باشد. از قسمت‌های خارج از خاک گیاه در درمان آبریزش بینی، تقویت گردش خون و تحریک ترشح صفرا استفاده می‌گردد.
به‌طور کلی بومادران گیاهی است ضد تب، افزایش دهنده تعریق دهنده بدن، ضد التهاب، ضد حساسیت، ضد اسپاسم، محرک دستگاه گوارش، تقویت کنندهٔ گردش خون ...
توجه: در حاملگی و شیر دهی استفاده ممنوع است.
● گل همیشه بهار، گل خانم‌ها Calendula officinalis
همیشه بهار از تیرهٔ Compsitae از نوع علفی یک‌ساله می‌باشد. ارتفاع همیشه بهار ۱۵ الی ۳۵ سانتی‌متر است. این گیاه برای رشد به خاک متوسط یا حاصلخیز نیاز دارد و مکان‌های آفتابی و نیمه سایه را ترجیح می‌دهد.
همیشه بهار ذاتاً سرما دوست دارد و در آب و هوای خنک بهتر رشد کرده و گل‌های قوی پرپشت تولید می‌کند. از این گیاه در تزئینات بهاره و از ارقام پا بلند آن به‌عنوان گل شاخه بریده استفاده می‌گردد. تکثیر همیشه بهار از طریق کشت بذر امکان‌پذیر است.
برگ‌های همیشه بهار خاصیت داروئی داشته و گلبرگ‌های همیشه بهار برای درمان بیماری‌های زنان اثری ایده‌آل دارد. از گل همیشه بهار برای تقویت بینائی چشم‌ها و افزایش حالت شادی و سر خوشی استفاده می‌شود. هم‌چنین برای تقویت قلب و درمان سرخک نیز مفید است. گلبرگ این گیاه تب را کاهش می‌دهد و در درمان بیماری‌های کبد و مسمومیت‌ها مفید است. روغن همیشه بهار برای درمان بیماری‌های قارچی زنان استفاده می‌گردد. همیشه بهار گیاهی است ضد عفونی کننده، ضد قارچ، ضد التهاب، التیام دهنده زخم‌ها و تنظیم کننده عادت ماهانه خانم‌ها، تقویت‌ کننده کبد، درمان بیماری‌های پوستی و دارای طبیعت تلخ، تند، خشک و خنک است. از کرم گل همیشه بهار برای درمان سوزش و ترک پستان مادران شیرده می‌توان استفاده کرد.

منبع : فصلنامه جهان گل