پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

باد به سمت ما می وزد


باد به سمت ما می وزد
کاباسیراس با پنج هزار نفر جمعیت، روستایی است که در بخش شمالی پارا در برزیل واقع شده است. اغلب مردم با دانسته های خاص و شیوه سنتی خود که از قرن ها پیش به ارث برده اند به کشت سبزیجات اشتغال دارند اما در حال حاضر خالص بودن محصولات آنها با پیامدهای جدال برانگیز قرن ۲۱ که همان ارگانیسم تغییریافته ژنتیکی است، تهدید می شود. دولت برزیل که تا پیش از این یکی از اصلی ترین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی باقی مانده بود، تصمیم گرفت اجازه فروش محصولات تغییریافته ژنتیکی را به کشاورزان بدهد.
تعدادی از مردم پذیرفتن استفاده از دانه های گیاهی با ژن های پیوندی را آغاز یک تحول خطرناک می دانند و پیش از این تصمیم گیری دولت برزیل، این کشور بزرگ ترین صادرکننده سویای خالص در دنیا به شمار می رفت. در سال ۲۰۰۱ برزیل توانست درآمدی بالغ بر ۱/۴ میلیارد دلار امریکا را تنها از راه فروش این محصول از آن خود سازد که این میزان یک سوم مجموع درآمد صادرات محصولات کشاورزی این کشور محسوب می شود.
در واقع بازار اصلی آن اروپا بود که مصرف کنندگان آن هنوز در مورد این مساله که آیا مصرف انواع غذاهایی که در آزمایشگاه ها، مهندسی ژنتیک شده اند بر سلامتی آنها تاثیر دارد یا نه تردید داشتند. به عنوان مثال برخی از فروشگاه های زنجیره یی انگلیسی تاکید بر استفاده از سویای اصلی داشتند و از خرید از امریکا که ۶۹ درصد از دانه های سویای آنها حاوی تغییریافته های ژنتیک هستند، اجتناب می ورزیدند.
بنابر تاکید قانون اروپا، تمام محصولاتی که دارای بیش از یک درصد از ترکیبات سازنده تغییر ژنتیک یافته هستند با برچسب مشخص می شوند. زمانی که محصولات برزیل به طور کلی فاقد تغییریافته های ژنتیکی بود آدریان کامپولنی مدیر سیاسی سازمان پیشرفته Action Aid اظهار داشت؛ برزیل از طرف کشورهایی مانند امریکا و صنعت بیوتکنیک تحت فشار قرار گرفته که در گروه آنها قرار گیرد، آنها از اینکه برزیل در این رقابت پیشی گیرد واهمه دارند.
Action Aid از طرفی با نادیده گرفتن نگرانی در مورد سلامتی و امنیت محصولات GM، تلاش دارد شرکت های غیردولتی را برای قانونی جلوه دادن محصولات GMO متقاعد کند و از سوی دیگر هنوز بر تحقیقات بیشتر در این زمینه اصرار می ورزد. آنها حمایت روستاییان از جمله ساکنان کاباسیراس را از راه آموزش همگانی، محاکمه دروغین هیات داوران و دعوت دانشمندان، کشاورزان و روستاییان و رهبران شهری برای بحث کردن در مورد نفع و ضرر آن جلب کردند. در حال حاضر حتی کشاورزان خرده پایی مانند لیلیان مارکز ۳۳ ساله که ساکن کاباسیراس است نگران تاثیر تکنولوژی محصولات تغییر یافته ژنتیکی بر کسب و کارشان هستند. لیلیان به خوبی از عواقب احتمالی استفاده از غذاهای تغییریافته ژنتیکی بر سلامتی آگاه است، با این حال نگرانی دیگری هم دارد. او عقیده دارد زمانی که کشاورزان مرفه تر به کشت دانه های تغییر یافته ژنتیکی اقدام کنند و گرده این گیاهان به وسیله باد به سمت زمین زیرکشت آنها بیاید، مثل این است که آنها نیز دانه های تغییریافته ژنتیکی کاشته اند. او می گوید با وجودی که محصولات ما فقط سبزیجات طبیعی است، نمی توانیم از غذاهایی که مصرف می کنیم، مطمئن باشیم.
پیامدهای نهفته دیگری نیز برای سرزمین آمازون که دارای غنی ترین تنوع گیاهی است مشکلاتی را ایجاد کرده است و این نگرانی، وجود آلودگی های شیمیایی فرآورده هایی است که در محصول به کار می رود. یک گونه از ذرت تغییریافته ژنتیکی تولید شده است که در برابر حشرات مقاوم است و اگر یک کرم از برگ این گیاه تغذیه کند، خواهد مرد. به عقیده لیلیان محصولات GM می تواند برای جنگل ها و حیواناتی که ما از گوشت آنها مصرف می کنیم، مضر باشد چرا که حشرات از این گیاهان تغذیه می کنند، بعد حیوانات این حشرات را شکار می کنند و سپس ما از گوشت این حیوانات مصرف می کنیم.
صنعت بیوتکنولوژی نگرانی در مورد تکنولوژی محصولات تغییریافته ژنتیکی را بی مورد می داند. مونسانتو شرکت بیوتکنولوژی غذایی بین المللی با ارزشی بالغ بر دو میلیون دلار است که اطلاع رسانی همگانی در مورد تعریف محصولات ژنتیکی را در دستور کار دارد. این شرکت تاکید داشت که فرآیند نابودسازی حشرات برای انسان می تواند مضر باشد و سم علف کش هایی که روی محصولات تغییر یافته ژنتیکی مورد استفاده قرار می گیرد بیشتر از نمک خوراکی نیست. یک متخصص به نام گری برتون می گوید ما به این واقعیت علمی واقف شده ایم که محصولات تغییریافته ژنتیکی برای سلامت انسان و محیط زیست مضر نیست.
مونسانتو امریکا و آرژانتین را به عنوان بزرگ ترین صادرکنندگان سویا که نمونه هایی موفق از صادرات کشاورزی هستند و به پیشرفت زیادی در تولید محصولات تغییریافته ژنتیکی دست پیدا کرده اند، تشویق کرد.
بنابر اظهارات برتون ۵/۳ میلیون از کشاورزان جهان این پدیده بیوتکنولوژی را در مزارع خود به کار گرفته اند، گرچه از این مساله بهره یی نبرده اند.
شرکت های بیوتکنولوژی نه تنها به برداشتن ممنوعیت محصولات تغییریافته ژنتیکی در برزیل علاقه مند بودند بلکه بیشترین منافع را از این راه از آن خود ساخته اند.
فرانچسکو کمپوس که یک پروفسور زیست شناسی مولکولی گیاهی در یکی از شهرهای شمال شرقی فورتالیزا به پیشرفت علمی جدیدی دست یافته که هنوز موفق نشده است آن را به مرحله اجرا در آورد؛ برداشتن ممنوعیت تنها در مورد سویای تغییر یافته ژنتیکی صورت گرفته، نه دیگر محصولات.
او بر این عقیده است که برای تغذیه حیواناتی که از گوشت و شیر آنها استفاده می کنیم به گیاهان نیازمندیم. در این ناحیه اغلب گیاهانی که برای تغذیه حیوانات مورد استفاده قرار می گیرند، مثل گیاه کازاوا و انجیر تیغی از نظر ارزش غذایی ضعیف هستند، اما می توان با افزودن یک ژن، کیفیت این گیاه را به لحاظ غذایی بیشتر کنیم. «من گونه یی از این گیاه کازاوای تغییریافته را در آزمایشگاه پرورش داده ام، اما اجازه استفاده و توزیع آن را ندارم.»
البته روستاییان کاباسیراس هنوز متقاعد نشده اند. لیلیان نیز می گوید هنوز مردم از کم و کیف محصولات تغییریافته ژنتیکی آگاهی کامل ندارند، بنابراین من ترجیح می دهم که در این مورد ریسک نکنم.
www.csa.com
ترجمه؛ مینو دست بلارکی
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید