پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

علما شایعه حکم جهاد را رد کردند


علما شایعه حکم جهاد را رد کردند
●چهارشنبه ۹ خرداد ۱۲۸۵
عین الدوله یك اردوی نظامی بیست هزار نفری مجهز به توپ و تفنگ در حواشی شمال تهران برپا داشت و به آنها تكلیف كرد هر روز به مشق نظامی بپردازند و از طرفی نیز در نقاط مختلف شهر تهران و در قراولخانه ها هزاران سرباز مستقر كرد.
از طرفی هم با انتشار خبری مبنی بر دستور حكم جهاد توسط علما قصد داشت از طرفی مظفرالدین شاه بیمار را نسبت به علما و سران مشروطه بدبین كند و از طرفی با كوچك ترین بلوایی هركه را كه خواست بكشد یا بگیرد و یا تبعید كند.از سوی دیگر با پرداخت پول و پست به برخی روحانیون و نزدیكانشان بین مبارزان، روحانیون و مردم تفرقه می انداخت. او برای شكست كامل جنبش اصلاحی فقط نیاز به یك بلوا داشت.
مرحوم طباطبایی كه به این نیرنگ پی برده بود در چنین روزی در مسجد سنگلج بعد از نماز مغرب و عشا به منبر رفت و خطاب به مردم چنین گفت: «از گوشه و كنار می شنوم كه می گویند ملاها خیال جهاد دارند. این شایعه دروغ است، مانه جنگی داریم و نه نزاعی؛ ما حقوق خود را توسط قرآن و دعا مطالبه می كنیم. پادشاه ما مسلمان است. با پادشاه مسلمان جهاد متصور نیست. ولیكن از شما مردم تهران خواهش و استدعا می كنیم چندی صبر و تامل كنید بلكه مظلومیت خود را به اهل عالم برسانید.» و ضمن رد هر گونه سازش با عین الدوله و دولتیان به مردم گفت: «به خدا سوگند حاضریم كه خود و فرزندانمان را در تحصیل آزادی ملت و نجات وطن فدا كنیم و تا عدالتخانه تشكیل و تاسیس نیابد، آرام نخواهیم نشست.»
او در ادامه با خنثی كردن توطئه عین الدوله و طرفداران استبداد، لزوم اتحاد و هدف مشترك خود با بهبهانی را یادآور شد و چنین گفت:« مقصود من و آقای بهبهانی این است كه تا ممكن است خون مسلمانان ریخته نشود و مال مردم به تاراج نرود.» ناظم الاسلام در تاریخ بیداری می گوید: «مستمعین عرض كردند فرمایشات حضرت عالی صحیح و مطاع است. احدی نسبت بد و سوءظنی به ساحت مقدست نداده، مقصود ما این است كه چنانكه ما در فرمایشات شما آقایان حاضر و مطیعیم آقایان هم در خیال ما باشند كه ما از دست رفته و دیگر تاب و توان در ما نیست و قوه تحمل ظلم را نداریم.» این موعظه طباطبایی به جز اینكه مردم را بیدارتر و در راهشان استوارتر كرد و اعتمادشان به رهبران خود را افزایش داد، فتنه ای را كه از طرف عین الدوله در حال اجرا بود در نطفه خفه كرد. البته بهبهانی هم در یكی از همین شب ها نطقی شبیه همین موضوع نمود و حكم جهاد را تكذیب و مردم را به آرامش و بیداری دعوت كرد.بدین وسیله توطئه ای دیگر برای سركوبی جنبش آزادیخواهانه ملت ایران با هوشیاری سران مشروطه طلب خنثی شد و خود تبدیل به یك جریان تازه در رگ های مبارزه ملت ایران شد.
منبع : ایران یکصد سال پس از مشروطیت


همچنین مشاهده کنید