لاگان: روزی روزگاری در هند - LAGAAN: ONCE UPON A TIME IN INDIA

سال تولید : ۲۰۰۱
کشور تولیدکننده : هند
محصول : عامرخان
کارگردان : آشوتوش گوواریکر
فیلمنامه‌نویس : کومار دیو، سانجی دایما و گوواریکر، بر مبنای داستانی نوشتهٔ گوواریکر
فیلمبردار : آنیل مهتا
آهنگساز(موسیقی متن) : ا. ر. رحمان
هنرپیشگان : عامرخان، پل بلکتورن، ریچل شلی، گریس سینگ، راگوویر یاداو و راجندرا گوپتا
نوع فیلم : رنگی، ۲۲۴ دقیقه


در سال ۱۸۹۳، هنگامی که هند هنوز مستعمرهٔ بریتانیا بود، اهالی دهکدهٔ ̎چامپانر̎ به دلیل خشک‌سالی تصمیم می‌گیرند از مقامات محلی تقاضا کنند که موقتاً آنان را از پرداخت مالیات ـ همان ̎لاگان̎ نفرت‌انگیز ـ معاف دارند. آنان به رهبری بووانِ قهرمان (عامرخان) تقاضای خود را تقدیم حاکم نظامی منطقه، ̎سروان راسل̎ (بلکتورن) می‌کنند. اما ̎راسلِ̎ قسی‌القلب شرط می‌گذارد که اگر اهالی دهکده بتوانند مردانش را در بازی کریکت شکست دهند، کل ایالت را برای مدت سه سال از پرداخت مالیات معاف خواهد کرد وگرنه، ̎لاگان̎ را سه برابر می‌کند. ̎بووان̎ این چالش را می‌پذیرد ولی مشکلی سر راه‌شان وجود دارد: هیچ‌کس در ̎چامپانر̎ راه و رسم بازی کریکت را نمی‌داند. دسته‌ای ناجور با مربی‌گری ̎الیزابت̎ (شلی)، خواهر دلسوز و مهربان ̎راسل̎، سعی می‌کنند تیمی را سه ماهه آمادهٔ رویاروئی با انگلیسی‌ها کنند.
● ملودرامی الگو گرفته از فیلم‌های بیس‌بالی آمریکائی‌ با مایه‌های ناسیونالیستی که در دست گوواریکر تبدیل به اتفاق سینمای هند در سال ۲۰۰۱ می‌شود. فیلم ۲۲۴ دقیقه‌ای گوواریکر با این‌که عمدهٔ زمانش را صرف تمرین و بازی کریکت می‌کند، اصلاً خسته‌کننده نیست و چنان از ابزارهای سینما برای هم‌راه کردن تماشاگرش بهره می‌گیرد که گذشت زمان در این فیلم طولانی حس نمی‌شود. نکتهٔ مهم دربارهٔ فیلم همین پیچیدگی‌های فنی و بهره گرفتن از تصویر و موسیقی به شکل درست آن است. نکته‌ای که قصهٔ کلیشه‌ای و پایان پیش‌بینی‌شدنی فیلم را کم‌رنگ می‌کند و شکل پیش‌برد قصه برای تماشاگر در درجهٔ اول اهمیت قرار می‌گیرد. عامرخان این توانائی را دارد که مخاطب را در زمانی بیش از سه ساعت و نیم روی صندلی نگه دارد. لاگان در سال ۲۰۰۲ نامزد اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان شد.