پرواز در خیابان‌های آسمانی

اگرچه در چند سال اخیر اختراعات و اکتشافات گوناگونی صورت گرفته و هر کدام به نوعی توانسته است در زندگی مردم تاثیراتی برجای بگذارد اما بسیاری از کارشناسان معتقدند به خاطر انقلاب اطلاعاتی ارزشمندی که در بیشتر کشورهای جهان به وقوع پیوسته عصر حاضر را باید عصر اطلاعات نام نهاد، بنابراین هرکس که در این عصر به اطلاعات مجهز نباشد از قافله زمان عقب خواهند ماند. هر داده ای که در ذهن شنونده مفهومی را ثبت کند نوعی اطلاعات محسوب می شود، پس پایه و اساس دانش چیزی جز اطلاعات نیست.
فناوری اطلاعات شاخه ای از فناوری است که درباره کاربرد کامپیوتر در شاخه های مختلف علوم بحث و تحقیق می کند. این شاخه از علوم با طراحی ، توسعه، نصب و راه اندازی سیستم های اطلاعاتی و نرم افزارهای کامپیوتری مرتبط است. رشته های مختلف علمی با استفاده از دستاوردهای فناوری اطلاعات روزبه روز پیشرفت کرده و حوزه خدمت رسانی خود را گسترش داده اند از جمله این رشته ها می توان به هوانوردی و خدمات وابسته به آن اشاره کرد.
برخی کارشناسان بر این باورند که با ساخت خودروهای پرنده می توانند مشکل حمل و نقل عمومی را برطرف کنند اما باید توجه داشت که این قبیل وسایل نقلیه تنها مسافرت های شهری و مسافت های کوتاه را حل خواهد کرد که امروزه این فاصله ها به وسیله اتوبوس ها و قطارهای درون شهری پیموده می شود.
ناسا هم اکنون در حال آزمایش موتورهای جدید مافوق صوتی است که می توانند با سرعت هفت هزار کیلومتر در ساعت حرکت کنند. به عقیده ناسا، فناوری جدید می تواند امکان دسترسی به دورترین نقاط جهان را فقط در دو ساعت فراهم کند.
چارلز مک کلینتون مدیر فناوری اسبق برنامه «هایپر-اکس ناسا» و محقق فناوری مافوق صوت «مرکز تحقیقات لنگلی ناسا» معتقد است، فناوری مافوق صوت انقلاب در مسافرت هوایی آینده را به دنبال خواهد داشت.
مک کلینتون می گوید: «امروز می توانید صبحانه را در بوستون و ناهار را در لس آنجلس صرف کنید. حالا صرف ناهار در بوستون و صبحانه در توکیو را تصور کنید. شما امروز می توانید بسته ای که دیروز از بیشتر نقاط جهان ارسال شده را دریافت کنید. تصور کنید که بسته را در روز ارسال آن دریافت کنید. امروز شما شاهد سفرهای خطرناک فضانوردان به فضا هستید. حال روزی را تصور کنید که می توانید به فضاپیمایی رفته و با همان ایمنی فعلی مسافرت به دیگر سوی کشور، به فضا سفر کنید. فناوری مافوق صوت می تواند این تصورات را به حقیقت نزدیک کند.»
مک کلینتون بر این باور است که موتورهای مافوق صوت تنها می توانند در سرعت های بالاتر از ۳۵۰۰ کیلومتر کار کنند. در ادامه خاطرنشان می سازد: «در چنین سرعت هایی باید با ارتفاع بیشتری در جو پرواز کرد. در سرعت هفت هزار کیلومتر، ارتفاع پرواز حدوداً ۳۰ کیلومتر خواهد بود و پرواز از نیویورک به توکیو در کمتر از دو ساعت انجام خواهد شد. سرعت های بیشتر با خروج از اتمسفر و ورود مجدد در نزدیکی مقصد انجام خواهند شد.»
باید توجه داشت یکی از مزیت های مسافرت سریع تر در آسمان ایجاد دالان های پروازی بزرگ تر برای پروازهای بیشتر است. مزیت دیگر این هواپیماهای مافوق صوت کاهش صدای شکستن دیوار صوتی است که پرواز بر فراز زمین را ممکن می سازد.
فناوری های مافوق صوت استانداردهای بعدی مسافرت هوایی خواهند بود. مک کلینتون معتقد است، پیش از اینکه این فناوری اولین هواپیماهای قابل استفاده کاملی مانند هواپیماهای فضایی را به دست دهد، کاربردهای اولیه نظامی خواهد داشت.
به عقیده مک کلینتون، این فناوری می تواند بین سال های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ به خدمت گرفته شود.
به هر حال نباید فراموش کرد که رشد سریع فناوری تاثیر عمیقی بر سمت و سوی هدایت شده تجارت و مسیر تکامل ساختارهای صنعتی گذاشته است. امروزه صنعت هواپیمایی در مسیر تکامل خود تحت تاثیر شدید دو سیستم عمده که از زیرشاخه های مهم فناوری اطلاعات محسوب می شوند قرار دارد که شامل سیستم خودکار رزرو بلیت(CRS) و سیستم تجارت الکترونیکی می شود.
انجمن سیستم های اطلاعاتی دنیا به تازگی بیانیه ای را درباره صنعت سفرهای هوایی منتشر کرده است که برای تشریح ترکیب ساختارهای صنعت هواپیمایی آمریکا و نیروهای رقابتی آن مورد استفاده قرار می گیرد.
این انجمن ضمن تشریح فضای حاکم بر این صنعت معتقد است تغییرات ساختاری که روز به روز در زمینه هواپیماسازی و خدمات وابسته اتفاق می افتد محصول و نتیجه نوآوری ها در فناوری اطلاعات است. نگاهی به استحکام نسبی که صنعت فناوری اطلاعات هم اکنون از آن بهره می برد می تواند دلیل خوبی برای گرایش قوا به سمت IT در صنعت هوانوردی باشد.
این انجمن همچنین اثر فناوری اطلاعات را در صنعت هواپیمایی در منطقه آسیا و اقیانوسیه مورد بررسی قرار داده است و آن را بسیار عمیق می داند و از آن به عنوان انقلابی در صنعت هواپیمایی یاد می کند.
بر پایه مقایسه تجربه ای که آمریکا به تازگی داشته است، این انجمن پیش بینی می کند که در کوتاه مدت یا میان مدت، عوامل گوناگون جغرافیایی، فرهنگی و روانشناختی بر حوزه فناوری اطلاعات برای تاثیرگذاری و برهم زدن تعادل قوا در این صنعت تاثیر خواهد گذاشت. این انجمن پیش بینی می کند که در درازمدت به کارگیری فناوری اطلاعات در امور این صنعت ساختاری یکپارچه و جهانی را برای هواپیماسازی جهانی به ارمغان خواهد آورد.
از مهم ترین تحولاتی که طی چند سال اخیر در صنعت هوانوردی رخ داده می توان به اقدام شرکت اینتل اشاره کرد. اینتل برای ارتقای سرویس های اینترنتی بیسیم پرسرعت حین پرواز با شرکت بوئینگ قراردادی را به امضا رسانده است تا کاربران بتوانند در سفرهای هوایی با لپ تاپ های خود به اینترنت متصل شوند. آزمایش سازگاری با این سرویس به وسیله لپ تاپ های مجهز به فناوری Centrino اینتل موفقیت آمیز بوده است.
در حال حاضر سرویس Wi-Fi شرکت بوئینگ تقریباً در ۷۰ هواپیما و ۱۰۰ مسیر روزانه در سراسر دنیا و در خطوط هوایی لوفتانزا، اسکاندیناوی، ژاپن، ANA، سنگاپور و چین در دسترس است. خطوط هواپیمایی استرالیا، کره،EIAI ، Asiana و Etihad نیز به زودی این سرویس را در هواپیماهای خود ارائه می دهند. این اولین باری است که دو شرکت اینتل و بوئینگ در زمینه سرویس بیسیم حین پرواز با یکدیگر همکاری می کنند. بوئینگ تقریباً با ۶۰۰ شرکت و ۱۷ فراهم کننده سرویس بیسیم توافقنامه رومینگ امضا کرده است. مسافران می توانند با استفاده از یک حساب ثابت به سرویس بوئینگ متصل شوند یا از ایستگاه های رومینگ موجود استفاده کنند. آنها همچنین خواهند توانست در پروازهای بین المللی با پرداخت ۹۵/۲۹ دلار برای دسترسی نامحدود یا ۹۵/۱۹ دلار برای دسترسی محدود شش ساعته این سرویس متصل شوند.
در کنار این اقدام، دو شرکت هواپیمایی اروپایی نیز به تازگی اعلام کرده اند که از اواخر سال آتی میلادی اجازه استفاده از تلفن همراه را در پروازهای داخلی اروپای غربی صادر خواهند کرد. این شرکت های پرتغالی و انگلیسی در اواخر سال ۲۰۰۸ به صورت آزمایشی اجازه استفاده از تلفن همراه را به مسافران خود می دهند و از سال آینده این طرح را به صورت رسمی اجرا می کنند. شرکت پرتغالی TAP و شرکت هواپیمایی انگلیسی BMI اولین شرکت های هواپیمایی هستند که اجازه استفاده از تلفن همراه را به مسافران خود خواهند داد.
طبق آمارهای موجود شرکت های مذکور با استفاده از یک سیستم جدید مخابراتی به نام ONAIR این امکان را فراهم می کنند. TAP این سیستم را در مورد هواپیمای ایرباس ۳۲۱ و شرکت هواپیمایی BMI در مورد ایرباس ۳۲۰ استفاده خواهند کرد.

میثم لطفی

منبع : روزنامه سرمایه