جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


پیاده ها گمشده در هیاهوی شهر


پیاده ها گمشده در هیاهوی شهر
آفتاب داغ مثل تیغه های تیز , هر روز تن فرسوده اش را زخم می زند . باد می آید و باران می شود و پیاده رو , چسبیده به خاک , رو به آسمان خاکستری ناله می کند . تاریکی که سایه می کند روی سر شهر , لمیده در آغوش سیمان و سنگ , بی صدا به خواب می رود ...فردا دوباره آفتاب می شود , باد می آید و باران تن تفدیده اش را آب می زند و او پیر و پریشان , در هیاهوی سرب و دود نفس تنگ می کند.
وضعیت پیاده رو ها در سطح شهر , داستان تکراری رعایت نکردن حقوق شهروندی است . داستان ناتمام از مشکلاتی که گریبان مردم کوچه و خیابان را می گیرد . وقتی که سالها می گذرند و پیاده رو هر روز پیرتر می شود , عابران پیاده می مانند و آرزوی دیدن مکانی که از قدم زدن در آن لذت ببرند . چرا که پیاده رو در اصطلاح شهرسازی محلی است برای راه رفتن و قدم زدن . مکانی که در ابتدا با هدف آسایش و راحتی رفت و آمد جماعت شهر نشین ساخته شده است اما مدتهاست که در میان انبوه مشکلات شهری از یاد رفته است .
سطوح ناصاف , عرض کم , سد شدن معابر توسط مصالح ساختمانی و ... از مشکلاتی است که عابران پیاده هر روز با آن روبرو می شوند . پیاده رو ها استانداردهای لازم را ندارند و فضای پیش بینی شده برای عبور عابران با حجم تردد آنان متناسب نیست .
موانع متعددی مانند وجود صندوق های پست , سطل های زباله , خیابان و حتی دپوی مصالح ساختمانی در مسیر پیاده رو ها , رفت و آمد عابران را مختل کرده است . نور و روشنایی شبانه اکثر پیاده رو ها متعادل نیست .
از دیگر مسائل مطرح در بافت بسیاری از شهر ها , استفاده از فضای پیاده رو توسط مغازه داران و همچنین استفاده برای پارک موتورسیکلت است که به کاهش ضرفیت پیاده روها منجر شده است . به طوری که گاهی مشاهده می شود مغازه داران فضای پیاده رو و جلوی مغازه خود را مایملک خود می پندارند . در تعدادی از پیاده رو ها هم , حفاری و کندن آسفالت از مدتها قبل شروع شده و ادامه دارد و این در حالی ست که مردم همچنان منتظر مرمت این حفاری ها هستند .
در حالی که بر اساس قانون , " رفع خطر از بنا ها , دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومی و کوچه ها و اماکن و دالانهای عمومی و خصوصی , پر کردن و پوشاندن چاه و چاله در معابر و جلوگیری از گذاشتن هر نوع اشیا‌ء در بالکن و ایوانهای مشرف که باعث زحمت و خسارت ساکنان شهر باشد , از وظایف شهرداری هاست . "
طبق اصل ۹ ماده ۹۶ تبصره ۶ کتاب مجموعه قوانین و مقررات شهرداری ها نیز " اراضی کوچه ها , میدان ها , خیابانها و معابر عمومی واقع در محدوده هر شهر , ملک عمومی محسوب شده و تعرض در این معابر , تخلف تلقی می شود و می بایست شهرداری ها با متخلفان برخورد کنند . "
بر این اساس شهرداری موظف است تا تدابیر موثر و اقدامات لازم را برای حفظ شهروندان از خطرات مختلف اتخاذ کند . با وجود این مدتهاست هیاهوی مشکلاتی مانند ترافیک و عبور و مرور شهروندان سواره , مسئولان شهری را از توجه به شهروندان پیاده باز داشته است .
● استانداردهای فراموش شده
به هر حال در ساخت هر سازه شهری از مترو و ساختمانهای بلند گرفته تا میدان و پارک و بزرگراه , استانداردهای اولیه ای وجود دارد که رعایت آنها ضامن زیبایی شهر و سلامت شهروندان است . در این میان پیاده رو نیز از سازه های مهم شهری است , که کارشناسان شهرسازی استانداردهایی را برای آن ذکر می کنند :
▪ عرض مناسب که با توجه به تراکم جمعیت , نوع محور و میزان رفت و آمد هر منطقه ایجاد می شود .
▪ شیب طولی-عرضی پیاده رو , که برای جلوگیری از جمع شدن آبهای سطحی است باید مناسب باشد تا باعث هدایت آبهای سطحی به جوی های کنار شود
▪ پوشش کف باید با استفاده از مصالح درست با عمر مفید بالا ساخته شود . اگر چه استفاده از کفپوشها در معابر به نوع بهره برداری از پیاده رو ها بستگی دارد , اما در مجموع از مواد و مصالح مناسب برای کف سازی معابر به جای آجر جالیزی اشاره کرد .
چرا که بیشتر تاسیسات شهری در کف پیاده روها قرار دارند و در صورتی که نیاز به کندن معابر باشد , این نوع از مصالح به راحتی قابل برداشتن و کارگذاشتن است . در واقع نوع مصالح و کفپوش این مغابر باید به گونه ای باشد که سطح آن کاملآ صاف بوده و پستی و بلندی نداشته باشد و در فصل زمستان نیز لیز و لغزنده نباشد و در تابستان بر اثر گرمای آفتاب , داغ و سوزان نشود .
▪ وجود روشنایی مناسب در شب .
همچنین بر اساس ضوابط شهرسازی پلکان ساختمانها نباید داخل پیاده روها تجاوز کند طوری که مانع عبور عابران پیاده شود , علاوه بر این فاصله سطح پیاده روها از خیابان نیز دارای استانداردهایی است که متاسفانه در بسیاری از معابر شهری رعایت نشده است .
ضمن اینکه برای اتصال پارکینگها به خیابان ها باید سطح شیبداری تعبیه شود که حرکت خودروها در آن امکان پذیر باشد اما به علت محدودیت فضا معمولا این سطح را از وسط پیاده رو آغاز می کنند که بر اساس ضوابط شهرسازی ممنوع است . در هر حال ایمن سازی و روان سازی پیاده رو ها برای عابران پیاده مخصوصا معلولان و سالمندان , کانالیزه کردن عبور پیاده و سواره , تعریض پیاده روها و بهسازی محل تلاقی پیاده ها و سواره ها از مواردی است که بسیاری از شهروندان مسئولیت اجرای آن را جزو وظایف شهرداری می دانند .
● حق تقدم با پیاده هاست
به طور کلی رعایت نیازهای شهروندان پیاده و سواره یکی از ضرورت های شهرسازی است , اما متاسفانه در سالهای اخیر با معرفی وسایل نقلیه موتوری و دسترسی عمومی به این وسایل , حرکت افراد پیاده در شهرها و توجه به مسیر عبور آنها اهمیت گذشته را ندارد .
بر اساس اصول شهرسازی و معماری باید پیوند مناسبی بین شبکه سواره و پیاده در شهرها باشد و در این زمینه استانداردها و ضوابط مشخصی وجود دارد که متاسفانه بی توجهی و رعایت نشدن آنها عامل اصلی وضع نابسامان فعلی است .
در صورتی که قوانین مشخص و دقیقی در خصوص هماهنگی میان دستگاههای اجرایی تدوین شود و سازمانهای مختلف خدماتی نی زپیمانکاران را به رفع موانع و پر کردن اصولی حفاری ها موظف کنند , پیگیری حقوقی تخلفات و احقاق حقوق شهروندان امکان پذیر خواهد بود .
از سوی دیگر داشتن یک شهر سالم که در آن اصول شهرسازی رعایت شده باشد و شهروندان بتوانند در محیطی امن و پاکیزه زندگی کنند , به نحوه رفتار و رعایت موازین زندگی از سوی خود شهروندان نیز بستگی دارد و در صورتی که شهروندان به حقوق یکدیگر احترام نگذارند , نگهداری و ایجاد شرایط مناسب زندگی شهری بسیار پر هزینه می شود و شهرداری ها باید هزینه بیشتری متحمل شوند تا بی توجهی شهروندان را جبران کنند .
http://urbanization.blogfa.com


همچنین مشاهده کنید