پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

سریع‌ ترین‌ تصاعد کرده‌ زمین‌ در قطب‌ جنوب‌


سریع‌ ترین‌ تصاعد کرده‌ زمین‌ در قطب‌ جنوب‌
طی‌ دو دهه‌ گذشته‌ ما شاهد گرم‌ شدن‌ تدریجی‌ زمین‌ بوده‌ ایم‌. این‌ گرم‌ شدن‌ بر لایه‌ اوزون‌ تاثیر گذاشته‌ و باعث‌ شده‌ كه‌ این‌ لایه‌ نازك‌ شود. یكی‌ دیگر از تاثیرات‌ گرم‌ شدن‌ زمین‌ بر قطبین‌ است‌. این‌ گرم‌ شدن‌ باعث‌ آب‌ شدن‌ یخچال‌ های‌ چندصدساله‌ قطب‌ ها می‌ شود.
از سوی‌ دیگر افزایش‌ آب‌ های‌ دریاها و اقیانوس‌ ها را باعث‌ می‌ شود كه‌ تاثیر مستقیم‌ آن‌ بر روی‌ محیط‌ زیست‌ و زندگی‌ انسان‌ ها است‌. دانشمندان‌ عوامل‌ زیادی‌ را برای‌ گرم‌ شدن‌ زمین‌ بیان‌ كردند كه‌ همگی‌ مربوط‌ به‌ فعالیت‌ های‌ انسانی‌ است‌.
یخچال‌های‌ طبیعی‌ شبه‌ جزیره‌ قطب‌ جنوب‌ بسرعت‌ در حال‌ كوچك‌ شدن‌ هستند. این‌ شبه‌ جزیره‌ ناحیه‌ كوچكی‌ در قاره‌ قطب‌ جنوب‌ به‌ طول‌ ۱۹۳۱ كیلومتر است‌ كه‌ در جهت‌ شمال‌، به‌ سوی‌ امریكای‌ جنوبی‌ كشیده‌ شده‌ است‌.
مطالعه‌ دقیقی‌ كه‌ جزییات‌ آن‌ در شماره‌ جاری‌ مجله‌ «ساینس‌» چاپ‌ شده‌ است‌ نشان‌ می‌ دهد كه‌ تقریبا ۹۰ درصد این‌ توده‌ های‌ یخی‌، كه‌ از كوه‌ ها تا لبه‌ اقیانوس‌ كشیده‌ شده‌ اند، در حال‌ آب‌ رفتن‌ هستند. این‌ مطالعه‌ توسط‌ موسسه‌ بریتانیایی‌ «مطالعات‌ قطب‌ جنوب‌» و سازمان‌ مطالعات‌ زمین‌ شناسی‌ امریكا انجام‌ شده‌ است‌. اما نویسندگان‌ این‌ مقاله‌ تاكید می‌كنند كه‌ ذوب‌ گسترده‌ یخ‌ها می‌تواند ناشی‌ از عوامل‌ پیچیده‌ مختلفی‌ باشد.
آنها می‌گویند بالا رفتن‌ دمای‌ هوا یك‌ عامل‌ مهم‌ به‌ نظر می‌ رسد، با این‌ حال‌ تصویری‌ جامع‌ از رویدادها احتمالا تنها به‌ پدیده‌ گرمتر شدن‌ زمین‌ محدود نیست‌ و از آن‌ فراتر خواهد رفت‌.
دكتر دیوید وان‌ از موسسه‌ بریتانیایی‌ «مطالعات‌ قطب‌ جنوب‌» (Bas) گفت‌: «تصویر كلی‌ حاكی‌ از عقب‌ نشینی‌ یخچال‌ها به‌ نوعی‌ است‌ كه‌ به‌ افزایش‌ دمای‌ هوا به‌ عنوان‌ مهمترین‌ عامل‌ اشاره‌ دارد؛ ما می‌توانیم‌ این‌ عقب‌ نشینی‌ را به‌ افزایش‌ دمای‌ مشاهده‌ شده‌ در ایستگاه‌های‌ هواشناسی‌ در طول‌ شبه‌ جزیره‌ قطب‌ جنوب‌ پیوند دهیم‌.»
وی‌ افزود: «اما آنها (كوچك‌ شدن‌ یخ‌ ها و افزایش‌ دما) كاملا با هم‌ جفت‌ و جور نمی‌شوند؛ به‌ نظر می‌رسد عوامل‌ دیگری‌ هم‌ وجود داشته‌ باشد كه‌ احتمالا با تغییر جریانات‌ و درجه‌ حرارت‌ اقیانوسی‌ مربوط‌ است‌.»
این‌ مطالعه‌ به‌ روی‌ ۲۴۴ یخچال‌ آبی‌ (دریایی) كه‌ عمدتا در كرانه‌ غربی‌ شبه‌ جزیره‌ قرار دارند انجام‌ شد. اینها جریان‌های‌ مستقل‌ یخی‌ نسبتا كوچكی‌ هستند كه‌ از ارتفاع‌ تقریبا دو هزار متری‌ به‌ دریا سرازیر می‌ شوند.
دماغه‌ آنها یا خرد می‌شود و به‌ دریا می‌ریزد یا می‌شكند و به‌ صورت‌ یك‌ قطعه‌ یخ‌ در اقیانوس‌ شناور می‌شود. این‌ دو تیم‌ از بیش‌ از دو هزار عكس‌ هوایی‌ كه‌ قدمت‌ آنها گاه‌ به‌ سال‌ ۱۹۴۰ برمی‌گردد و همچنین‌ عكس‌ هایی‌ از بیش‌ از ۱۰۰ ماهواره‌ كه‌ در چهار دهه‌ اخیر تهیه‌ شده‌، برای‌ ارزیابی‌ تغییر موقعیت‌ دماغه‌ یخچال‌ها در طول‌ زمان‌ استفاده‌ كرده‌ اند.
الیسون‌ كوك‌ از موسسه‌ مطالعات‌ قطب‌ جنوب‌، كه‌ این‌ تحقیقات‌ را هدایت‌ كرده‌ است‌، گفت‌: «این‌ نخستین‌ مطالعه‌ جامع‌ درباره‌ یخچال‌های‌ آبی‌ در شبه‌ جزیره‌ قطب‌ جنوب‌ است‌.»
● كاهش‌ سریع‌ حجم‌
وی‌ افزود: ما دریافتیم‌ كه‌ از زمان‌ ثبت‌ نخستین‌ ركوردها كه‌ به‌ طور متوسط‌ به‌ سال‌ ۱۹۵۳ باز می‌گردد، ۸۷ درصد از ۲۴۴ یخچال‌ مورد مطالعه‌ علایم‌ عقب‌ نشینی‌ نشان‌ می‌دهند. ۵۰ سال‌ قبل‌ اكثر یخچال‌ها عملا درحال‌ بزرگتر شدن‌ بودند.
حالا اكثریت‌ آنها بسرعت‌ درحال‌ آب‌ شدن‌ هستند. دانشمندان‌ طی‌ پنج‌ سال‌ اخیر شاهد بیشترین‌ میزان‌ ذوب‌ یخ‌ها بوده‌اند، بطوری‌ كه‌ متوسط‌ كاهش‌ طول‌ آنها ۵۰ متر در سال‌ بوده‌ است‌. برخی‌ یخچال‌ها تغییرات‌ چشمگیری‌ را تجربه‌ كرده‌ اند و برای‌ مثال‌ یخچال‌ موسوم‌ به‌ شوگرین‌ در انتهای‌ شمالی‌ شبه‌ جزیره‌ از سال‌ ۱۹۹۳ تاكنون‌ ۱۳ كیلومتر پس‌ رفته‌ است‌. این‌ میزان‌ عقب‌نشینی‌ از هر یخچال‌ دیگری‌ در مطالعه‌ بیشتر است‌.
۳۲ یخچال‌ از این‌ روند سرپیچی‌ كرده‌ و در عمل‌ رشد كرده‌ اند، اما پیشرفت‌ آنها كه‌ بطور متوسط‌ ۳۰۰ متر برای‌ هر یخچال‌ در طول‌ دوره‌ مطالعه‌ است‌، كمتر از میزان‌ كاهش‌ گروه‌ اصلی‌ است‌ و توزیع‌ آنها از الگوی‌ خاصی‌ پیروی‌ نمی‌كند.
تیم‌ محققان‌ معتقد است‌ كه‌ رشد این‌ دسته‌ از یخچال‌ها نشان‌ دهنده‌ این‌ نكته‌ است‌ كه‌ طول‌ یخچال‌ تحت‌ تاثیر تركیب‌ پیچیده‌یی‌ از نیروها قرار دارد. پژوهشگران‌ می‌ گویند توپوگرافی‌، زمین‌ شناسی‌، باد، الگوی‌ های‌ بارندگی‌ و همچنین‌ میزان‌ یخ‌ موجود در آب‌ كه‌ در برابر دماغه‌ یخچال‌ها شناور هستند، جملگی‌ می‌تواند بر میزان‌ طول‌ یخچال‌ تاثیر داشته‌ باشد و در حال‌ حاضر داده‌های‌ كمی‌ در مورد هر یك‌ از این‌ عوامل‌ وجود دارد.
دمای‌ شبه‌ جزیره‌ قطب‌ جنوب‌ ظرف‌ تنها ۵۰ سال‌ دو درجه‌ سانتیگراد افزایش‌ یافته‌ است‌ كه‌ یكی‌ از سریعترین‌ تصاعدها در كره‌ زمین‌ است‌. دكتر وان‌ می‌گوید: اینكه‌ آیا باید انتظار داشته‌ باشیم‌ كه‌ این‌ روند گرمایش‌ به‌ بقیه‌ قاره‌ قطب‌ جنوب‌ هم‌ گسترش‌ پیدا كند، چیزی‌ است‌ كه‌ اصلا نمی‌توان‌ درباره‌ آن‌ با اطمینان‌ حرف‌ زد.
دكتر اندرو ساگدن‌، سردبیر بین‌المللی‌ مجله‌ ساینس‌ اظهار نظر كرد: این‌ مطالعه‌ موید اهمیت‌ فوق‌العاده‌ جمع‌ آوری‌ اطلاعات‌ در دراز مدت‌ است‌. تنها گردآوری‌ این‌ نوع‌ داده‌هاست‌ كه‌ می‌تواند به‌ ما امكان‌ دهد آنچه‌ را ممكن‌ است‌ در آینده‌ برای‌ كره‌زمین‌ روی‌ دهد درك‌ و پیش‌ بینی‌ كنیم‌.


همچنین مشاهده کنید