گوگل بد نیست

دنیای كامپیوتر و ارتباطات(ویژه‌نامه گوگل)
شما صفحه‌ای را در وب دیده‌اید، ولی نشانی‌اش را به خاطر ندارید، الآن مجدداً می‌خواهید به سراغش بروید؛ چه باید بكنید؟
این سؤالی بود كه در روزهای نخست پیدایش وب، به تدریج به ذهن كاربران می‌رسید. به آرامی سایت‌هایی پیدا شدند كه قصدشان پاسخ به این سؤال بود. شاید برای خیلی‌ها –مثل من- سایت آلتاویستا نخستین تجربه بود.
ولی همانند نمونه‌های تاریخی زیادی كه یك نیاز، گاه فقط به یك راه‌حل و جواب ختم نمی‌شود، بلكه موجب پایه‌گذاری یك صنعت می‌گردد و فناوری جدیدی را معرفی می‌كند، نیاز به جست‌وجو نیز فقط سربرآوردن چند سایت را به دنبال نداشت، بلكه یك صنعت تازه را ساخت. حالا دیگر این تكنولوژی، جای مهمی را در دنیای فناوری به خود اختصاص داده است، و صحبت از «اقتصاد صنعت جست‌وجو» گزافه نیست.
«گوگل» بی‌تردید مصداق تام و تمام این تجارت است؛ و شاید مهم‌ترین ویژگی‌اش این است كه «فرق دارد!» با همه! و در همه چیز! از جوانان متفاوتی كه نه اتوكشیده و متین، كه در نهایت راحتی و سرخوشی به راهبری آن مشغولند، تا محیط كارشان و تا ابزارها و روش‌هاشان. ولی با این حال مدعی‌اند كه ما دنیا را بهتر می‌فهمیم. آنچه هم كه در این عمر كوتاه كرده‌اند، نشان می‌دهد كه بیراه نمی‌گویند و نمی‌روند. اگر پیدایش گوگل را در همان فرمول كذایی بدانیم كه ابتدا فقط دستاورد یك كار تحقیقی آكادمیك بود، و بعد نطفه موتور جست‌وجوی شركت را در دل خود پرورد، می‌بینیم كه هنوز هم همان فرمول است كه حكومت می‌كند؛ مگر نه این كه اساس جست‌وجوی گوگل بر این مبتنی بود كه «مردم بیشتر چه را می‌پسندند؟» حالا دیگر همه می‌دانند كه غالب كارها و حركات گوگل، هوشیارانه و فرصت‌طلبانه در واقع ادامه همین فلسفه است؛ از نفوذ به دنیای وبلاگ‌ها و یافتن نبض خیل كاربران خرده‌پا، تا به راه‌انداختن جی‌میل و سرك كشیدن به مگویه‌های همیشگی كاربران، تا تاسیس اوركات و راه‌یافتن به متن شبكه‌های متنوع كاربران، و تا... همه و همه برای سردرآوردن از اطلاعات پنهان وب است، كه در حالت عادی، جست‌وجوگرها راهی به آن ندارند. آن وقت است كه این ماشین عظیم، خواهد توانست هر چیزی را برای شما بیابد و تقدیمتان نماید.
زمانی بیل گیتس به فراست دریافت كه دنیای آینده، دنیای كامپیوترهای شخصی است، و دیر نیست كه این دستگاه، روی میز كار و منزل همه جاخوش كند؛ البته گیتس در این میان، فقط ناظر نبود، شاید منصفانه‌تر این است كه بگوییم خود مصمم در تحقق این ایده كوشید، رؤیایی كه البته به سرعت عملی شد، و كسب و كار عظیمی را برای صاحبش به ارمغان آورد، كه مجموعه محصولات و خدمات، و بلكه حكومت مایكروسافت است.
حالا دیگر گروهی متخصص خیرخواه در مایكروسافت نشسته، و مترصدند كه احساس كنند بازار، محصولی را طلب می‌كند، یا این كه شما ممكن است به زودی به چیزی نیاز داشته باشید، تا به طرفه‌العینی برایتان بسازند و خودشان برایتان بفرستند؛ از ویرایشگر و برنامه حساب و كتاب و گرافیك و بانك اطلاعاتی و سرگرمی و پخش موزیك و ویدئو و طراحی سایت و... و مرورگر وب؛ نگران نباشید و جای دیگری نروید.
به لطف همین تسلط درازمدت تجارت گیتس است كه حالا كامپیوتر روی میز همه‌مان، همه چیز دارد، و ملالی نیست.
شاید همین نبوغ در یافتن مسیر آینده بود كه همواره او را با فاصله‌ای قابل توجه از دیگران -و به ویژه رقبا- نگاه می‌داشت. چه بسیار تجارت‌ها، شركت‌ها و محصولات ریز و درشتی كه در برابر امپراتوری گیتس دوام نیاوردند، و بنا به قانون صنعت و سرمایه، الآن حتا نامی از آنها باقی نمانده است.
ولی خیلی عجیب است، مایكروسافت با آن شامه افسانه‌ای، و با آن تیزبینی مثال زدنی‌اش، چطور این حوزه را ندید؟ این خطای تاریخی را باید به حساب چه گذاشت؟ غرور اقتصادی یا فنی؟ دست‌كم گرفتن دنیای شبكه و اینترنت، و تمركز بیش از حد بر كامپیوترهای شخصی و ملزومات آن؟ افول خلاقیت؟ یا این كه باید آن را به پای سن و سال او نوشت!؟
حالا غول ردموند، هرچند با تاخیر، ولی می‌خواهد وارد این عرصه نیز شود، و هر از چند گاهی نشانه‌های شتاب گرفتنش را در این زمینه بروز می‌دهد. طبعاً تحلیلگرانی هم كه معمولاً در این مواقع، تكلیفشان لحظه‌شماری برای فرارسیدن زمان جنگ رقیبان است فعال شده‌اند، و پیشاپیش به گمانه‌زنی برای نتیجه سرگرمند. ولی هر چه هست، نمی‌توان از این موضوع گذشت كه گسترش كاربرد اینترنت در زندگی مردم جهان، هر چه بیشتر بر اهمیت نقش موتورها و استانداردهای جست‌وجو، و نیز شركت‌های مهم این عرصه به عنوان سكانداران آینده نه چندان دور شبكه، می‌افزاید، پس نمی‌توان نسبت به اخبار این رقابت و خط و نشان كشیدن ها، و شاید هم جنگ، بی‌اعتنا بود.
اما پیش از آكه شاهد یك جنگ تاریخی و استیلای یكی بر دیگری باشیم، اصل مهم دیگری در دنیای دانش و صنعت و سرمایه، به ما یادآور می‌شود كه بهتر است چنین تصویری را از ذهن بزداییم، و امیدوار باشیم كه این رقابت ادامه یابد، و حتا دیگرانی هم وارد میدان شوند.

*اشاره به شعار شركت گوگل: (سعی كن بد نباشی)
محمود اروج‌زاده

منبع : اخبار فن‌آوری اطلاعات ایتنا