زخم معده

● ۱۵ درصد ایرانیان دچار زخم معده هستند
خوردن غذا در آخرین لحظه قبل از رفتن به رختخواب، سبب ایجاد بیماری زخم معده می‌شود.
اشخاص مبتلا به زخم معده ممکن است اسید معده بیشتری داشته باشند، این اسید لایه داخلی معده را خورده وسوراخ می‌کند.
زخم‌های معده هرگز سرطانی نمی‌شوند ولی خونریزی شدید و ناگهانی در زخم معده فوق‌العاده خطرناک است.
● عواملی که موجب تشدید زخم معده می‌شود :
▪ بی‌نظمی در خوردن غذا و غذا خوردن در آخرین لحظه‌ قبل از رفتن به رختخواب است.
▪ استرس و سیگار کشیدن عوامل ابتلا به این بیماری است.
▪ زنان زیر ۴۵ سال به ندرت دچار زخم معده می‌شوند ولی احتمال ابتلا به زخم معده برای آقایان در همه سنین یکسان است.
● شایعترین علائم این بیماری :
یکی ازشایعترین علائم این بیماری، احساس درد و گرسنگی است که ممکن است همراه بااین درد، حالت تهوع نیز در فرد ظاهر شود.
● پیشگیری :
▪ برای پیشگیری از این بیماری از نوشیدن قهوه، خوردن آسپرین، نوشیدن الکل و نوشیدنیهای گازدار خودداری کرده و معده خود را همیشه پرنگه دارید.
▪ مصرف زیاد آدامس موجب بروز زخم معده می‌شود ، افراد در هنگام غذاخوردن و آدامس جویدن هوای زیادی را می‌بلعند که این امر موجب نفخ معده، سیری زودرس و بی‌اشتهایی می‌شود.
تاکنون هیچ موضوعی مبنی بر اینکه خوردن یک غذای خاص و یا زمانی خاص از شبانه‌روز می‌تواند باعث بروز زخم معده یا اثنی‌عشر شود ثابت نشده است.
حتی در مورد کسانی که دچار زخم معده هستند هیچگاه نوع غذا باعث وسعت زخم یا گسترش بیماری در این افراد نمی‌شود اما بررسیها نشان داده است که مصرف برخی غذاهای تند می‌تواند باعث سوءهاضمه، ترش کردن و یا نفخ در افراد شود اما این عامل در بزرگی زخم معده بیمار نقشی ندارد.
برخلاف آنچه در گذشته معمول بود و افراد دچارزخم معده ناچار بودند در طول روز چند وعده غذا اما با حجم کم مصرف کنند امروزه ثابت شده است که خوردن سه وعده غذا در طول روز برای این افراد کفایت می‌کند و مصرف روزانه بیش از ۳ وعده غذا باعث آزادشدن میزان بیشتری هورمون گاسترین و افزایش اسید معده می‌شود.
● تعداد مبتلایان به زخم معده در کشور
به طور کلی در دنیا بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد در طول عمر خود دچار زخم معده می‌شوند و در حال حاضر ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد در کشور ما نیز به این نوع بیماری دچارند.
در کشورهایی که آلودگی به میکروب هلیکوباکتر پایلوری بیشتر است درصد ابتلا به زخم معده نیز افزایش بیشتری دارد.
امروزه در کشورهای غربی آمار زخم‌های گوارشی به تدریج در حال کاهش است چون عامل میکروبی این بیماری سیر نزولی پیدا کرده است.
آمار نشان می‌دهد که تنها ۳۰ تا ۴۰ درصد افراد جامعه در کشورهای غربی آلودگی به این میکروب را دارا هستند.در حالی که در کشور ما بالای ۷۰ درصد افراد بالای ۵۰ سال دچار این آلودگی هستند.این آلودگی اغلب از دوران کودکی به دلیل عدم رعایت مسائل بهداشتی ایجاد می‌‌شود.
بنابراین میزان این آلودگی در جوامع در حال توسعه در مقایسه با جوامع پیشرفته بیشتر است.
● ورم معده یا نفخ معده
ورم معده یا نفخ معده زیرمجموعه‌ای از سوءهاضمه است که با درد و احساس ناراحتی در قسمت فوقانی شکم دیده می‌شود این بیماری می‌تواند با سیری زودرس و بی‌اشتهایی همراه باشد.
این بیماری بیشتر به سبب اختلافات معده، حساسیت به غذا مصرف غذاهای چرب و چای پررنگ، بروز می‌کند.
● نقش مصرف مواد خوراکی در این بیماران :
مصرف بعضی از سبزیجات و حبوبات مانند کلم، نخود، لوبیا و عدس موجب تشدید نفخ معده می‌شود و به طور کلی افرادی که با این بیماری درگیر هستند باید غذا را به آرامی خورده و خوب بجوند، مایعات را با نی ننوشند و از مصرف مایعات به همراه غذا خودداری کرده و پس از آن پیاده‌روی کنند.
● اطلاعات بیشتر :
▪ زخم‌ پپتیك‌ (زخم‌ دوازدهه‌، زخم‌ معده‌)
▪ زخم‌ سطحی‌ معده‌
▪ ورم معده (گاستریت)

نویسنده :دکتر ابراهیمی دریانی فوق‌تخصص گوارش کبد، عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان گوارش و کبد وعضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

منبع : پایگاه اطلاع رسانی پزشکی ایران سلامت