دیابت را جدی بگیرید!

● آیا می دانید که؟
▪ بیش از نیمی از مبتلایان به دیابت از وجود بیمای خود بی اطلاعند!
● آیا می دانید که؟
▪ عوامل زیر در پیدایش دیابت موثر هستند:
ـ چاقی
ـ سابقه خانوادگی دیابت
ـ کم تحرکی
ـ ترک سیگار در پیشگیری از عوارض دیابت موثر است.
● چگونه می توان دیابت خود را کنترل کرد؟
شما می توانید با برنامه غذایی درست، فعالیت بدنی منظم و نگهداری وزن در حد ایده آل، به کنترل مطلوب قند خون است یابند. نگهداری وزن در میزان طبیعی به کنترل چربی های خون و کاهش فشار خون نیز کمک می کند. تعدادی از مبتلایان به دیابت برای کنترل قندخون طبق نظر پزشک به مصرف قرص های خوراکی پایین آورند. قند خون یا انسولین نیاز دارند.
کنترل قند خون = فعالیت بدنی منظم + برنامه غذایی درست
● توصیه های تغذیه ای به بیماران دیابتی
رژیم غذایی به عنوان آسانترین، بی خطرترین و ارزان ترین راه کمترل بیماری دیابت شناخته شده است.
۱) اگر دارای اضافه وزن یا چاقی می باشید، بهترین راه کنترل قند کاهش وزن به وسیله رژیم غذایی و ورزش می باشد.
۲) سر وقت و منظم غذا بخورید و سعی کنید که مقدار مواد نشاسته ای مانند ماکارونی، سیب زمینی، برنج، نان مصرفی را در روزهای مختلف ثابت نگه دارید و در مصرف آنها زیاده روی نشود به صورتی که در بین یک وعده غذایی از دو ماده نشاسته ای استفاده نشود (مثلاً نان با برنج مصرف نشود).
۳) به جای سرخ کردن، مواد غذایی به صورت کباب پز یا داخل فر یا آب پز مصرف شود.
۴) برای تفت دادن از ظروف نچسب (تفلون) استفاده شود.
۵) چربی اطراف گوشت و مرغ را قبل از پخت کاملاً جدا کنید.
۶) بهتر است سیب زمینی را پوست نگیرید و آن را آب پز، کبابی و یا تنوری نمایید و به هیچ وجه سیب زمینی را سرخ نکنید.
۷) بهتر است نان های مصرفی ازنوع نان های محلی و تنوری مثل سنگک، تافتون، بربری و نان جو باشد و سعی شود در تهیه آنها نمک و جوش شیرین کمتری استفاده شود.
۸) سعی کنید برنامه غذایی خود را به جای ۳ وعده در ۶-۵ وعده تقسیم نمائید. بدین ترتیب از نوسانات شدید قند خون در طول روز جلوگیری می شود و مصرف هر یک از وعده های غذایی در هر روز باید در ساعت ثابتی باشد.
۹) از مصرف مواد قندی (قند – شکر – پولکی – کیک شیرینی – شکلات – عسل – مربا – نبات – خرما بستنی – نوشابه) پرهیز نمائید به دلیل اینکه قند خون را بلافاصله به مقدار زیاد بالا می برند.
۱۰) در برنامه غذایی خود مصرف سبزیجات را به میزان زیاد بگنجانید (سبزی خوردن، سالاد، خیار، کدو، لوبیا سبز) مصرف فیبرهای غذایی که معمولاً در سبزیجات و حبوبات به میزان زیادی وجود دارد علاوه بر جلوگیری از یبوست باعث جذب آهسته مواد قندی حاصل از هضم مواد غذایی در خون می شود و به کنترل میزان قند کمک می کند. همچنین فیبر محلول در آب به کاهش مقدار کلسترول خون کمک می کند. فیبر محلول، در میوه ها و سبزیجات وجوددارد و خصوصاً در پوست میوه هایی چون سیب، گلابی، هلو و خیار وجود دارد.
۱۱) در روز حتماً ۸ تا ۱۲ لیوان آب بنوشید. برای جلوگیری از ناراحتی کلیه باید به ازا هر ساعت ۱۲۰ سی سی (نصف لیوان) آب نوشیده شود.
۱۲) برای خوش طعم شدن غذاهای آب پز و بخارپز می توان از انواع چاشنی و ادویه جات استفاده کرد (فلفل، سیر، کاری، ریحان، نعناع، دارچین، آبلیمو و انواع خوش طعم کننده ها. بدین ترتی افراد را از سرخ کردن غذا بی نیاز می سازد و باعث استفاده کمتر از نمک می شود.
۱۳) در هفته بیش از ۲ تا ۳ عدد تخم مرغ مصرف نشود.
۱۴) کله پاچه، جگر، سس، کره، خامه حاوی کلسترول زیادی هستند سعی کنید مصرف آن بسیار محدود گردد.
۱۵) مقدار نمک مجاز در رژیم افراد دیابتی روزانه ۵-۳ گرم (یک قاشق چایخوری) می باشد و مصرف نمک اضافی در بالا رفتن قند خون موثر می باشد.
۱۶) سعی کنید در کنار رعایت رژیم غذایی حداقل به مدت ۲۰ دقیقه ۳ تا ۴ روز در هفته پیاده روی نمایید.
۱۷) در صورت امکان از روش طبخی استفاده نمایید که نیاز به افزودن چربی به غذا نباشد و در صورت نیاز از روغن زیتون، آفتابگردان، ذرت و سویا استفاده شود. مصرف روغن های جامد و حیوانی به هیچ وچه مجاز نمی باشد.
۱۸) فرآورده های گوشتی نظیر سوسیس ها و برگرها دارای چربی و نمک زیادی هستند بنابراین مصرف آنرا به حداقل برسانید.
۱۹) سعی کنید غذا را به خوبی و به مدت زیاد بجوید.
۲۰) از شیر - ماست و پنیر کم چربی استفاده کنید. از شیر پاستوریزه چربی گرفته شده جهت تهیه ماست استفاده شود در صورت مصرف شیر محلی قبلاً ۴ الی ۵ مرتبه آنرا جوشانده، سرشیر آنرا گرفته و دور بریزید. از این شیر می توان جهت تصفیه ماست استفاده کرد.
۲۱) سعی کنید مصرف برنج به شکل مخلوط با سبزی های خشک مثل شوید باشد.
۲۲) همیشه از قسمت بالائی برنج که به شکل کته نیز تهیه شده استفاده کنید.
۲۳) اغلب ما به اندازه کافی میوه و سبزی نمی خوریم. اما توصیه شده است که بایستی روزانه حداقل ۴۰۰ گرم و میوه و سبزی مصرف گردد. این مقدار را با خوردن انواع خورشت های سبزی (لوبیا سبز، کدو سبز، کرفس، کلم، کنگر و ...) و انواع پلو سبزی ها (شوید پلو، لوبیا پلو، کلم پلو، باقالاپلو و...) و گنجاندن سالاد و سبزی خوردن در رژیم غذایی روزانه تامین کنید.
۲۴) نوشیدن آب میوه به مقدار زیاد حتی اگر آن را شیرین نکرده باشید موجب افزایش قند خون می شود. سیب، گریپ فروت، لیمو، گلابی، هلو دارای قند گلوکز کم و فیبر نسبتاً مناسبی هستند بنابراین مصرف آنها را در اولویت قرار دهید و میوه هایی چون انجیر، انگور، خرما، کشمش دارای قند بالا و فیبر کم هستند پس سعی کنید آنها را کم استفاده کنید. مصرف میوه جات بهتر است به شکل تازه باشد تا به صورت آب میوه یا خشکبار.
۲۵) سعی کنید اگر از هویج خام استفاده می کنید (به صورت آب هویج یا هویج خام) همراه آن خیار بخورید تا سریعاً قند شما بالا نرود. مصرف هویج خام به تنهایی قند خون را بالا می برد.
۲۶) سعی کنید در غذاهایی همانند دم پخت گوجه، ماش،عدس و .... به جای استفاده از روغن از یک قاشق کنجد بوداده آسیاب شده استفاده کنید (کنجد چربی خون را پایین می آورد)
۲۷) به علت ارزش غذایی سویا از نظر اینکه چربی خون را پایین می آورد، تاکید بر توصیه مصرف این نوع ماده غذایی می باشد.
۲۸) غذا در اندازه های توصیه شده مصرف شود (نه کمتر، نه بیشتر) به خصوص برای افرادی که انسولین دریافت می کنند.
۲۹) ماهی به ویژه انواع روغنی آن نظیر سالمون و شاه ماهی دارای نوع خاصی روغن می باشد که قلب را در برابر بیماری محافظت می کنند. بنابراین بیشتر ماهی مصرف کنید و به جای سرخ کردن ماهی آن را بخارپز و کباب یا در فر طبخ نمایید.
۳۰) بهترین زمان انجام ورزش، برای بیماران دیابتی نوع اول (استفاده از انسولین) زمان بین میان وعده عصرانه و شام است.
۳۱) تعداد و زمان مصرف قرص ها باید در زمان تعیین شده انجام شود و تزریق انسولین باید نیم ساعت تا یک ساعت قبل از صرف وعده غذایی باشد.
▪ تنها راه پیشگیری از به وجود آمدن عوارض بیماری دیابت و کنترل آن، رعایت صحیح برنامه غذایی است.
▪ اولین اقدام اساسی در کنترل بیماری های دیابت، کنترل وزن است که با رعایت رژیم غذایی و فعالیت بدنی امکان پذیر است.
● مواد غذایی مجاز
شامل موادی هستند که در مصرف آنها ممنوعیتی وجود ندارد مثل سبزیجات و یا موادی مثل آبلیمو، آبغوره، سرکه، ادویه جات و طعم دهنده های غذایی.
● مواد غذایی غیر مجاز
شامل موادی هستند که باید از مصرف آنها خودداری کرد مانند قند وشکر، شکلات، شیرینی جات، آب نبات، بستنی، خرما، حلوا، شله زرد، زولبیا بامیه، آب میوه های صنعتی، آب کمپوت، بیسکویت های شیرین، کیک ها و غذاهایی با چربی های حیوانی مثل روغن، کره حیوانی، روغن جامد، خامه، سرشیر، سس مایونز، کله پاچه، دل، جگر، قلوه، مغز و گوشت گوسفند.
● مواد غذایی محدود شده
شامل موادی هستند که باید در مصرف آنها دقت نمود. مانند برنج، انواع نانها، رشته، ماکارونی، ورمیشل، بلغور، ذرت، جو و انواع مواد غذایی که از آرد تهیه می شوند.

منبع : پزشک آن لاین