شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

سرطان بیضه


در مقایسه با دیگر سرطان‌های مختص مردان مانند سرطان پروستات، سرطان بیضه نادر است. به هر حال، این نوع سرطان شایع‌ترین نوع سرطان در مردان ۲۹ تا ۳۵ ساله می‌باشد.
از آنجائی که سرطان بیضه در یک عضو خارجی اتفاق می‌افتد، می‌توان آن را با کشف بزرگ‌شدن بیضه طی بررسی معمول بیضه‌ها تشخیص داد. با تشخیص بموقع و درمان سریع، می‌توان به بهبود آن امیدوار بود.

- سرطان بیضه
این سرطان به دو دسته سمینوم و غیر سمینوم تقسیم می‌شود.
سمینوم شایع‌ترین و درمان‌پذیرترین نوع تومور بیضه است و بیش از ۵۰ درصد سرطان‌های بیضه را به‌خود اختصاص می‌دهد. ازآنجائی که این تومور به‌کندی انتشار می‌یابد، در صورتی‌که به‌موقع از پیشرفت آن جلوگری شود، به‌راحتی قابل درمان خواهد بود.
سرطان غیر سمینومی بیضه به چند نوع تقسیم می‌شود که در بعضی از آنها درمان با انواع دیگر متفاوت می‌باشد. از آنجائی که مداوای صحیح‌تر تشخیص صحیح استوار است، شناسائی سریع و دقیق نوع تومور اهمیت دارد. تومور اولیه معمولاً به یک بیضه محدود است اگر چه احتمال ناچیزی (۵ درصد یا کمتر) وجود دارد که تومور در بیضه دیگر نیز ایجاد گردد.
- علل سرطان بیضه
سرطان بیضه در ۱۱ تا ۱۵ درصد از مردانی که بیضه‌شان پائین نیامده است، دیده می‌گردد. اگرچه دلیل اصلی این ارتباط نامشخص است، پائین نیامدن بیضه به‌عنوان عامل خطرساز در سرطان بیضه به‌شمار می‌آید. در نوزادان باید این مشکل با عمل جراحی رفع گردد تا در آینده از ایجاد سرطان بیضه جلوگری شود. مردانی که اکنون یا در گذشته دچار بیضه‌های پائین نیامده‌ بودە‌‌اند، باید به محض کشف هر توده یا احساس سفتی در بیضه‌های خود جهت بررسی به پزشک مراجعه نمایند.
در بسیاری از موارد سرطان بیضه پس از وارد آمدن ضربه به بیضه کشف می‌گردد. صدمه به بیضه‌ها عامل ایجاد سرطان بیضه نیست بلکه باعث ایجاد توجه به بیضه و کشف توده‌هائی که از قبل در آن بوده‌اند می‌گردد. عامل دیگری که می‌تواند زمینه‌ساز سرطان بیضه باشد، مصرف داروهای حاوی استروژن در زمان بارداری توسط مادر و اثر آنها روی جنین مذکر است.
سرطان‌های بیضه در بین افراد دوقلو یا برادران و اعضاء خانواده فرد مبتلا بیشتر از سایر افراد طبیعی جامعه دیده می‌شود. این مشاهده مطرح کننده دخالت عوامل ژنتیکی در ایجاد سرطان بیضه می‌باشد. البته این نظریه مورد قبول همه متخصصان نیست.

- شناسائی و تشخیص
تقریباً تمام سرطان‌های بیضه در ابتدا به عنوان توده‌ای بدن درد در بیضه کشف می‌شوند. برای کشف زودرس سرطان‌های بیضه پیشنهاد می‌گردد که مردان هر ماه بیضه‌های خود را معاینه کنند. این کار بعد از یک حمام یا دوش گرم در زمانی که کیسه بیضه شل است، به بهترین شکل قابل انجام است. هر بیضه باید به‌آرامی بین شست و انگشتان هر دو دست غتانده شود. هر توده یا تورم کشف شده ممکن است سرطان نباشد اما به هر حال باید توسط پزشک بررسی گردد.
علائم دیگر سرطان بیضه عبارتند از:
- درد خفیف در کشاله ران، شکم یا پهلو
- بزرگی یا حساسیت پستان در مردان
- ایجاد توده در ناحیه گردن
اگر این علائم ظاهر شود، برای بررسی دقیق آنها باید سریع به پزشک مراجعه نمود. پزشک بعد از گرفتن شرح حال و معاینه بیمار ممکن است یک یا تعدادی از آزمایش‌های تشخیص زیر را درخواست نماید:
- پرتونگاری قفسه سینه
- سی‌تی‌اسکن شکم
- آزمون‌های خون برای آلفا فیتوپروتئین و بتا hCG. این پروتئین‌ها به عنوان نشانگرهای سرطان بیضه می‌باشند زیرا در خون افراد مبتلا میزان آنها افزایش می‌یابد.
- پژواک‌نگاری (سونوگرافی)
- لنفانژیوگرافی: در این بررسی جهت مشخص شدن گره لنفی، به درون رگ‌های لنفاوی ماده حاجب تزریق می‌شود. هر الگوی رشد نامعمول غدد لنفاوی به‌طور واضح مشخص می‌شود و پزشک می‌تواند مشاهده کند که آیا سلول‌های سرطانی به آن سرایت کرده‌اند یا خیر.
- IVP (پیلوگرافی داخل وریدی): در این روش، ماده حاجب به داخل خون تزریق می‌گردد. ماده حاجب توسط کلیه جذب و سپس دفع می‌گردد و با انجام پرتونگاری می‌‌‌توان شکل کلیه‌ها و مجاری ادراری را مشخص نمود.
- نمونه‌برداری (بیوپسی): در این روش قسمتی از بافت مبتلا برداشته می‌شود و زیر میکروسکوپ مشاهده می‌گردد تا نوع سرطان مشخص شود.

- درمان
شیوه‌ٔ درمان بسته به نوع تومور و میزان گسترش آن تعیین می‌شود. برداشتن بیضه مبتلا از طریق جراحی، اولین مرحله درمان در سرطان بیضه است. عملکرد جنسی یا قدرت باروری با برداشتن یک بیضه، تغییر چندانی نخواهد کرد.
ممکن است جهت از بین بردن سلول‌های سرطانی در سمینوم از پرتودرمانی استفاده شود. به این صورت که اشعه گاما یا اشعه ایکس با ولتاژ بالا بر ناحیه گرفتار تابانده می‌شود. این اشعه به سلو‌ل‌های سرطانی صدمه وارد ساخته یا آنها را نابود می‌کند در حالی که بر بافت طبیعی نزدیک اثر چندانی ندارد. ممکن است پرتو درمانی آثار جانبی‌‌ای مانند واکنش‌های پوستی، حالت تهوع، استفراغ، خستگی و اسهال داشته باشد. در اکثر موارد استراحت و تغذیه مناسب و گذشت زمان این ناراحتی‌ها را برطرف می‌سازد.
شیمی درمانی و درمان با داروهای ضد سرطان که در تقسیم و رشد سلول‌های سرطانی تداخل ایجاد می‌کند در بعضی از موارد سرطان بیضه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پرتودرمانی و شیمی‌درمانی برکارکرد جنسی تأثیر ندارند اما می‌توانند بر باروری اثر داشته باشند.
جهت برداشتن غدد لنفاوی شکم در مواردی که درگیری این غدد در سرطان‌های غیر سمینومی ثابت شده باشد یا مورد شک باشد، ممکن است از عمل جراجی استفاده گردد.
در نهایت، مراقبت دقیق و مراجعه مرتب پزشکی بعد از درمان توصیه می‌شود.
تقریباً تمام موارد سرطان بیضه به‌خوبی قابل درمان‌ هستند، به‌ویژه اگر تومور به‌موقع تشخیص داده شود.


همچنین مشاهده کنید