سلولهای زنده شیر مادر سربازان قدرتمند حفاظت از کودکان

شیر خشك از پروتئین و چربی شیر گاو كه به صورت خشك شده با تعدادی مواد مغذی دیگر از قبیل ویتامین ها و مواد معدنی تركیب می شود، تشكیل شده است، اما این ماده با تركیب شیر مادر كه ماده ای زنده و تولید كننده انواع آنزیم ها، آنتی بادی ها، هورمون ها و بسیاری از مواد دیگر است تفاوت قابل توجهی دارد و به همین خاطر در تامین سلامت جسمی و روانی كودكان شیرخشك خوار چندان مؤثر نیست.
● آنتی بادیهای موجود در شیر مادر چگونه سیستم ایمنی نوزاد را تقویت می كنند؟
▪ محمود راوری عضو كمیته كشوری ترویج تغذیه با شیر مادر و هیات مدیره انجمن علمی تغذیه با شیر مادر می‌گوید: مواد ایمنی بخش موجود در شیر مادر با هم تركیب شده و نقش سیستم دفاعی را در حفاظت از كودك در مقابل بیماری ها ایفا می كنند: سلول های زنده شیر مادر، سربازان قدرتمند حفاظت از شیرخوار محسوب می شوند، به این ترتیب كه لوكوسیت ها و باكروپاژهای موجود در شیر مادر نه تنها در داخل معده شیرخوار میكروبهای بیماریزا را از بین می برد، بلكه این مواد خود آنتی بادیهایی از قبیل اینترفرون ترشح می كنند كه نقش حفاظت شیرخوار را با جلوگیری از ورود میكروب های گوناگون به دستگاه گوارشی او ایفاء می كنند.
این متخصص كودكان گفت: شیر مادر آنتی بادی های مختلف دارد، به این صورت كه اگر مادر بر اثر عوامل بیماریزا بیمار شد، در اثر تغذیه نوزاد با شیر خود، آنتی بادی آن میكروب در شیر مادر تولید شده و به نوزاد یا شیرخوار رسیده و او را در مقابل عوامل بیماریزا حفاظت می كند. لگوبولین ترشحی به نام سكرتری ICUA در شیر مادر وجود دارد كه نقش اساسی در حفاظت شیرخوار بر عهده دارد.
وی افزود: علاوه بر این ماده صدها و هزاران ماده حیاتی دیگر از قبیل آنزیم ها و هورمون های گوناگون مانند اینتلوكین و پروستگلاندین در شیر مادر موجود است كه هرگز در شیر مصنوعی یافت نمی شوند و عهده دار سیستم ایمنی بخشی بدن هستند.
● چرا كودكانی كه شیر خشك مصرف می كنند بیشتر بیمار می شوند؟
▪ وی همچنین در مورد چگونگی هضم و جذب بالای شیر مادر اظهاركرد: آنزیم های موجود در شیر مادر نقش مهمی در هضم و جذب چربی و پروتئین های آن دارد در حالی كه در شیر خشك این سلول های زنده و حیاتی وجود ندارد. به همین خاطر این مواد در معده شیرخوارانی كه شیر خشك مصرف می كنند خوب هضم نمی شوند و آنها خیلی زود بیمار می شوند.
در این زمینه در سالهای اخیر آماری از هزار كودك كه به طور انحصاری با شیر خشك و كودكانی كه فقط با شیر مادر تا یك سالگی تغذیه می شدند جمع آوری و مشخص شد كه گروه اول بیش از دو هزار بار بیشتر به مطب مراجعه كردند، بیشتر از ۶۰۰ بار نسخه دریافت كرده اند و بیش از ۲۰۰ بار در بیمارستان بستری شده بودند . این آمار نشان می دهد كودكانی كه شیر خشك مصرف می كنند بیشتر بیمار می شوند زیرا هیچ گونه آنتی بادی در شیر وجود ندارد كه آنها را حفاظت كند.
وی با اشاره به این كه شیرخوارانی كه شیر مادر می خورند سیستم ایمنی قوی دارند كه تا پایان عمر آنها را همراهی می كند، افزود: مادران این كودكان اضطراب كمتری دارند زیرا اطمینان دارند كه فرزند آنها در صورت مبتلا شدن به یك بیماری سریع خوب می شود اما این امر در مورد مادران كودكانی كه شیرخشك مصرف می كنند صادق نیست، زیرا امراض آنها معمولا سخت تر است، به طور مكرر دچار عفونت های مختلف می شوند كه در نتیجه به طور مداوم نیز نیاز مصرف دارو پیدا می كنند.
● پروتئین و چربی شیر مادر از بهترین پروتئین هاست
عضو هیات مدیره NGO تغذیه با شیر مادر همچنین در مورد سایر تركیبات شیر مادر از جمله پروتئین و چربی آن گفت: پروتئین شیر مادر با پروتئین شیر مصنوعی یا شیر گاو بسیار متفاوت است زیرا این پروتئین هم از نظر كیفیت و هم از نظر مقدار از بهترین نوع پروتئین هاست.
در حقیقت نوزادانی كه شیر مادر مصرف می كنند دارای V پروتئین بسیار خوبی هستند كه در معده آنها دلمه بهتری می بندد در حالی كه شیر مصنوعی یا شیر خشك شده گاو كازئین بالا دارد كه در شكم یا معده شیرخوار دلمه های درشت و سفت می بندد به همین دلیل در كودكان شیر مصنوعی خوار استفراغ و دل درد زیاد بروز می كند.
راوری در مورد چربی شیر مادر بیان كرد: چربی شیر مادر از مرغوب ترین چربی هاست، زیرا در سال های اخیر بررسی شده است كه چربی های موجود در شیر مادر از جمله اسیدهای چرب غیر اشباع با زنجیره بلند اعم از امگا سه و DHA از میزان بالایی در شیر مادر برخوردار است. این اسیدهای چرب در رشد مغز و شبكیه بسیار مؤثرند، از این جهت كودكان شیر مادرخوار دید چشمی خوب، شعور و ادراك بالا و ضریب هوشی بهتر برخوردار هستند.
وی افزود: در سال های اخیر شركت های تولید كننده شیر مصنوعی ادعا كردند كه DHA شیر مادر را به طور مصنوعی ساخته و در تركیب شیر خشك وارد كرده اند اما قابل ذكر است كه این تركیب توسط FDA و سازمان جهانی بهداشت تایید نشده است زیرا از منبع انسانی گرفته نشده بلكه از جلبك و قارچ تهیه شده است، شیرهای مصنوعی محتوی این تركیب اثرات سویی بر سلامت شیرخوار بر جای می گذارند با این وجود برخی افراد آنها را با هزینه های بالا تهیه و مصرف می كنند.
این عضو كمیته كشوری ترویج تغذیه با شیر مادر در ادامه گفت: چربی شیر مادر دارای فسفولیپید و كلسترول خیلی بالاست و این امر موجب می شود كه سیستم متابولیسم شیرخوار به آن عادت كند و در بزرگی دچار هایپركلسترولینا نشوند.
بدین معنی كه كلسترول خون آنها از نوع HDL و كلسترول خوب خواهد بود كه از بروز امراض قلبی از جمله سكته قلبی و فشار خون در آنها جلوگیری می كند.
تامین كامل انرژی مغز با شیر مادراین متخصص كودكان در ادامه با اشاره به این كه شیر مادر غنی از لاكتوز است، اظهار كرد: شیر مادر ۷۰ گرم در لیتر لاكتوز دارد كه سوخت اصلی مغز محسوب می شود. قند شیر مادر بهترین قند است كه انرژی مغز كودكان را به طور كامل تامین می كند، علاوه بر قند همچنین در شیر مادراسید آمینه های ضروری از قبیل تورین به میزان بالا موجود است كه هیچ كدام از این دو تركیب به میزان كافی و با كیفیت بالا در شیر مادر وجود ندارند.
عضو هیات مدیره ترویج تغذیه با شیر مادر در خاتمه، تصریح كرد: در حال حاضر از سوی WHO و UNISET تاكید شده است كه شیر مادر تا شش ماه نخست عمر كاملترین غذا برای شیرخوار است به طوری كه كودك حتی نیازی به آب و آب قند نیاز ندارد. بنابراین شیرخواران باید ۱۸۰ روز كامل با شیر مادر تغذیه شوند و بعد از شش ماه دادن غذای كمكی آغاز شود یعنی به طور معمول در سال اول غذای اصلی شیرخواران شیر مادر است و در سال دوم نیز شیر مادر را در كنار غذای كمكی ادامه می دهیم.

منبع : روزنامه ابرار