پنجشنبه, ۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 25 April, 2024
مجله ویستا

دهه چهارم ؛ الگوی ایرانی- اسلامی


دهه چهارم ؛ الگوی ایرانی- اسلامی
دیروز ملت شهید پرور ایران اسلامی در صفوف به هم فشرده، حماسه ای دیگر آفریدند و دشمنان با ناامیدی، صحنه های فراموش نشدنی همایش ملی و تصویر زیبای بیعت با آرمانهای انقلاب را در طلیعه دهه چهارم انقلاب اسلامی نظاره گر بودند.
دیروز شعارهای «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» به عنوان دو محور دشمنی کانونی با انقلاب اسلامی همچون سالهای گذشته در فضای ایران طنین انداز بود، اما توجه به این شعار و صدای یکپارچه مردم که مرگ و نیستی را برای زورگویان عالم و جهانخواران آرزو می کنند، بیانگر شکست دشمنان در ایجاد مانع برای رسیدن ایران به قله های پیشرفت است.
دستاوردهای انقلاب اسلامی گویای این واقعیت است که پیشرفت در سایه تحریمها و تنگناهای اقتصادی و سیاسی و امنیتی از سوی آمریکا و همپیمانان و مهره های منطقه ای اش نتوانسته است ایران اسلامی را در دستیابی به آرمانهایش متوقف کند، بلکه به تعبیر مقام معظم رهبری، از دل تحریمها پیشرفتهای علوم هسته ای و ماهواره «امید» به دست آمد که توانست در میان بهت و حیرت کشورهای غربی امید آنها را برای توقف ایران ناامید نماید.
تردیدی نیست که در آستانه مناسبتهای گوناگون در ایران بویژه بزرگداشت پیروزی انقلاب اسلامی، رسانه ها و بنگاه های خبری بیگانه در فرافکنی تکراری تلاش می کنند مردم را در حمایت از دستاوردهای نظام اسلامی مأیوس نمایند تا بتوانند ادعاهای بی منطق خویش را موجه جلوه دهند، اما تاکنون انسجام ملی در گستره ایران اسلامی سرمایه گذاری آنها را بی نتیجه گذاشته است.
اینک انقلاب اسلامی پس از سه دهه افتخار و سربلندی دهه چهارم را شروع می کند تا نوید دهنده پیشرفت و عدالت باشد. از آنجا که دو مقوله یاد شده دارای تعدد معانی و استنباط های متنوع است و به منظور پرهیز از برداشتهای متفاوت، مقام معظم رهبری در اظهاراتی با تبیین عبارتهای یاد شده، قطب نمای مسیر را در اختیار متولیان و متصدیان امور قرار دادند.
اگر موضوع پیشرفت تک بعدی مورد کنکاش قرار گیرد و به عنوان یکی از ابعاد توسعه به آن نگریسته شود، بی گمان نمی تواند نتیجه مطلوب را تأمین نماید. پر واضح است، نگرش تک بعدی، به معنای غفلت از دیگر جنبه های پیشرفت می باشد که اهتمام به آنها نیز از ضروریاتی است که نیازمندیهای جامعه، نخبگان را درگیر مباحث تئوریک و عملی آن خواهد نمود.
ناتوانی الگوهای بشری در فضای فکری و دو قطبی مارکسیستی و لیبرالیستی که هر دو در ذیل ادبیات ماتریالیستی تعبیر می گردد، از جمله ناکامیهای مدلهای موجود است که هر کدام از آنها با گذشت زمان به تعدیل و اصلاح خویش پرداختند. همان گونه که مقام معظم رهبری در اظهاراتی ناکارآمدی برخی الگوهای موجود را مطرح و فرمودند: «نباید خیال کنیم که نسخه های اقتصادی غرب، آخرین حد دستاورد بشری است؛ نه، این هم یک نسخه ای است، دوره ای دارد؛ آن دوره طی می شود و فکر تازه و فکر نویی به میدان وارد می شود؛ بگردید آن فکر نو را پیدا کنید؛ شاخص باید این باشد. این را پیدا کنید.»
البته، طی سالهای اخیر با غلبه جریان فکری اصولگرایی در جامعه و بازخوانی ادبیات انقلابی، اندیشه های غیربومی و وارداتی مبتنی بر الگوهای توسعه اقتصادی و سیاسی غربی با ادبار عمومی مواجه گردیده و اکنون بیش از پیش افکار عمومی با مفاهیمی از قبیل عدالت، مبارزه با فقر و فساد، اهتمام به مناطق محروم و... جایگزین واژه های توسعه سیاسی و جامعه مدنی گردیده است.
اکنون که افکار عمومی در سطوح گوناگون جامعه قبل از توجه به اندیشه های انتزاعی و روشنفکرانه، خروجی ملموس و محسوس متولیان حکومت را مورد واکاوی قرار می دهند، به نظر می رسد بستر برای پذیرش و حرکت در مسیر یاد شده فراهم می باشد.
بحران اقتصادی غرب و ناکارآمدی تئوریهای اقتصادی که برخی از استراتژیستهای آمریکا را به عقب نشینی از دیدگاه های خویش وادار نمودند، بیانگر بن بست و نسخه های غرب محور می باشد که جامعه غرب را از پذیرفتن الگوهای مغایر با اقتصاد کلاسیک ناگزیر نموده است.
ورود ایران به باشگاه هسته ای، شناسایی ایران به عنوان یک قدرت موشکی در جهان، پیوستن به باشگاه کشورهای فضایی دنیا و پرتاب ماهواره «امید» به مدار کره زمین و... از جنس جهشهایی است که مدل بومی را در شتاب بخشیدن به پیشرفت کشور، موفق معرفی می نماید.
پیشرفت با تدوین الگوی مناسبی که توسعه همه جانبه را با رویکرد ملی در برداشته باشد، بدون توجه به مقوله عدالت امکان ناپذیر است. به دیگر سخن، پیشرفت با عدالت ایجاد برابری در فرصتها و کاستن از فاصله طبقاتی، از آرمانهای اصلی انقلاب اسلامی است که بی توجهی به آنها مطالبات انقلاب را ناکام خواهد گذاشت.
بدین ترتیب، جمهوری اسلامی با توسعه در عرصه های گوناگون می تواند الگوی جهان اسلام و گستره جغرافیایی مستضعفان قرار گیرد. اکنون ملتهای جهان با پیروی از مردم سربلند ایران مسیری متفاوت از نمونه های تحمیلی استعمارگران را برگزیده اند و طبیعی است که ضریب موفقیت تلاشهای جمهوری اسلامی در امید بخشیدن به دیگر کشورها، ضمن نجات آنها از گرفتار شدن در دام نسخه های تجویزی استعماری، نقش بازیگری خویش را نیز ارتقا می بخشد که بازتابهای جهانی به دستاوردهای علمی ایران در سالهای اخیر، مؤید آن است.
غلامرضا قلندریان
منبع : روزنامه قدس


همچنین مشاهده کنید