در جستجوی دندان از دست رفته

حتما شما هم می‌دانید کشیدن یک دندان و از دست دادن آن تا چه اندازه می‌تواند ناراحت کننده باشد ولی با روش‌هایی که امروزه در دنیای دندانپزشکی وجود دارد شما می‌توانید برای سومین بار داشتن یک دندان را پس از دندان‌های شیری و دایمی‌تجربه کنید...
پیش از این فقط دست دندان و دست دندان تکه‌ای و روکش و پل جایگزین دندان‌های از دست رفته بود ولی این روزها شما با کاشتن یک ایمپلنت احساس داشتن یک دندان طبیعی را تجربه خواهید کرد. اگر به تازگی یکی و یا تعداد بیشتری از دندان‌هایتان را به هر دلیل از دست داده‌اید در این مطلب به شما خواهیم گفت که بهترین روش برای جایگزینی دندان‌هایتان چیست.
● یک دندان، چند انتخاب
به‌طور معمول روش‌های مختلفی برای جایگزینی دندان یا دندان‌ها بسته به تعداد و موقعیت آنها وجود دارد که به طور ساده به این شرح است:
▪ بریج‌های دندانی: در این درمان دندان‌های دو طرف ناحیه بی‌دندان تراشیده و آماده می‌شوند تا بعد از طی مراحل قالب‌گیری و ساخت پروتز همانند پایه‌های پلی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته عمل نمایند. این نوع درمان جزو درمان‌های ثابت و دایمی ‌با طول عمر مشخص محسوب می‌گردد.
▪ پلاک‌های پارسیل: در این نوع درمان دندان‌های موجود از نظر تعداد و یا کیفیت و بالاخره از نظر موقعیت جوابگوی درمان پروتز ثابت توسط بریج نیستند. به طور مثال بیماری که تمامی‌دندان‌های خلفی خود را در یک فک از دست داده نمی‌تواند توسط پروتز ثابت یا بریج آنها را جایگزین نماید. به این ترتیب پروتز متحرکی ساخته می‌شود که توسط گیره‌ها یا قلاب‌های مخصوص از دندان‌های موجود گیر خود را تامین می‌کند.
▪ دست دندان کامل: در این حالت بیمار کلیه دندان‌های یک فک یا هر دو را از دست داده است که تنها توسط دست دندان کامل متحرک جایگزین خواهند شد.
● ایمپلنت‌های دندانی
ایمپلنت‌های دندانی نوعی از درمان‌های دندانپزشکی محسوب می‌شوند که طی آن دندان یا دندان‌های از دست رفته بیمار به گونه‌ای جایگزین می‌گردند که از نظر ظاهری و کارایی همانند دندان‌های طبیعی خواهند بود. در حقیقت ایمپلنت دندانی مانند یک ریشه مصنوعی طی مراحل خاص و دقیقی در داخل استخوان قرار داده شده و سپس روی آن دندان از دست رفته جایگزین می‌گردد. ایمپلنت‌های دندانی نوین بشکل یک پیچ توپر تیتانیومی‌ساخته می‌شوند که روی بدنه آنها پوشش‌ها و آماده سازی‌های مختلفی جهت تسریع عمل استخوان سازی و پیوند خوردن استخوان به بدنه ایمپلنت طراحی گردیده است. کلیه قطعات مورد نیاز توسط پیچ به هم متصل می‌گردند. درمان ایمپلنت‌های دندانی از دو بخش مجزا تشکیل می‌شود. در مرحله اول توسط یک عمل جراحی محدود ایمپلنت داخل استخوان فک کار گذاشته می‌شود و در مرحله دوم پروتز مورد نظر جهت جایگزینی دندان یا دندان‌های از دست رفته ساخته می‌شود.
● کدام روش بهتر است؟
هر یک از درمان‌های فوق دارای مشکلات و معایب مربوط به خود است که وقتی به مطب دندانپزشکی می‌روید می‌توانید آنها را از دندانپزشکتان سوال کنید و بر اساس اینکه محاسن کدام روش بر معایبش می‌چربد، یکی از این روش‌ها را برای جایگزینی دندان‌هایتان انتخاب کنید. ما در اینجا برخی از این تفاوت‌ها را آورده‌ایم:
▪ تراش دندان باعث تخریب بخش عمده‌ای از نسج سالم آن می‌شود. ضمن آنکه ممکن است به دلیل عمق تراش عصب دندان نیز درگیر این درمان شود و نیاز به درمان ریشه را اجتناب ناپذیر نماید.
• خطراتی نظیر پیدایش پوسیدگی در لبه‌های روکش‌ها و یا بیماری‌های لثه همواره سلامت دندان‌های پایه بریج را تهدید می‌نماید.
▪ بار دندان یا دندان‌های از دست رفته روی دندان‌های پایه منتقل خواهد شد که همین افزایش نیرو موجب به خطر افتادن سلامت آنها در دراز مدت خواهد شد.
▪ استخوان ناحیه بی‌دندانی در زیر بریج به دلیل بلا استفاده ماندن دچار تحلیل دایمی خود به خودی خواهد شد.
▪ عمر بریج‌ها در بهترین شرایط بین ۷ تا ۱۰ سال برآورد می‌گردد و تعویض آنها همیشه با تخریب بیشتر دندان‌های پایه همراه خواهد بود.
▪ پلاک‌های متحرک به دلیل حرکت زیاد حین جویدن غذا و تکلم همواره فشار زیادی به دندان‌های پایه و استخوان زیرین وارد می‌نمایند. همین مساله سبب می‌شود که اغلب با تحلیل‌های غیر قابل جبران استخوان و یا آزردگی‌های مخاطی روبه‌رو‌ باشیم.
▪ وجود گیره‌ها یا قلا‌ب‌ها علاوه بر به خطر انداختن زیبایی کار همواره امکان گسترش پوسیدگی‌های وسیع را به دلیل تجمع پلاک میکروبی و مواد غذایی در اطراف خود و دندان‌های پایه را افزایش می‌دهند.
▪ دست دندان کامل به ویژه در فک پایین به دلیل حرکات غیر قابل کنترل و عدم ثبات حین جویدن غذا، بلع و تکلم همواره سبب آزار و اذیت بیماران می‌گردد.
▪ هزینه درمان‌های پروتز ثابت – بریج – معمولا بسیار بالا است و با توجه به تعویض‌های مکرر و درمان‌های تکمیلی در قالب موارد از هزینه ایمپلنت‌های دندانی نیز بیشتر خواهد شد.
▪ دست دندان کامل علی رغم هزینه پایین تر هیچ‌گاه انتظارات بیمار و دندانپزشک را تامین نخواهد کرد.

دکتر گلرخ ثریا

منبع : روزنامه سلامت