مه - THE FOG

سال تولید : ۲۰۰۵
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : جان کارپنتر، دبرا هیل و دیوید فاستر
کارگردان : روپرت وینرایت
فیلمنامه‌نویس : کوپر لین
فیلمبردار : نیتان هوپ
آهنگساز(موسیقی متن) : گریم رول
هنرپیشگان : تام ولینگ، کنت ولش، سارا باتسفرد، سلما بلر، مگی گریس، راده سردزیا، کول هپل و دری دیویس
نوع فیلم : رنگی، ۱۰۰ دقیقه


جزیرهٔ آنتونیو، آریگن، زمان حال. صدمین سالگرد بنیان‌گذاری شهر را جشن گرفته‌اند. ̎نیکِ̎ ماهی‌گیر (ولینگ) از دیدن محبوبهٔ سابقش، ̎الیزابت̎ (گریس) تعجب کرده است. ̎الیزابت̎ به خاطر خواب‌های پریشان و ناجوری که می‌دیده دوباره به زادگاهش برگشته است. آن دو رابطه‌شان را از سر می‌گیرند ولی ̎الیزابت̎ در باب وقایع پیش‌بینی نشده، دل‌شوره دارد. شب که فرا می‌رسد، مه منطقه را می‌پوشاند. مه قایقی ماهی‌گیری را نیز که عده‌ای از جوانان، از جمله دوستِ ̎نیک̎، ̎اسپونر̎ (دیویس) در آن هستند، در برمی‌گیرد. روز بعد، ̎نیک̎ و ̎الیزابت̎ همهٔ آنان را ـ به‌جز ̎اسپونر̎ که در یخچالی پنهان شده ـ مرده می‌یابند. در یکی از کابین‌ها پای ̎الیزابت̎ به یکی از تخته‌های شکستهٔ کف قایق می‌گیرد و سقوط می‌کند و در آب غوطه‌ور می‌شود. ̎الیزابت̎ دفتر خاطراتی را که در جداره‌ای پنهان کرده‌اند، پیدا می‌کند. در سردخانه، یکی از قربانیان مه زنده می‌شود و به ̎الیزابت̎ می‌گوید: ̎خون در برابر خون.̎ دفتر خاطرات فاش می‌کند که بنیان‌گذاران جزیره، چه‌طور آن شهر بندری را ساخته‌اند: آنان به یک کشتی حامل جذامیان خیانت می‌کنند و غنایم رهبرشان، ̎ناخدا بلیک̎ (سربدزیا) را می‌ربایند و سپس همه را در آتش می‌سوزانند. مه هم‌راه با اشباح جذامیان به شهر هجوم می‌آورد. اشباح جذامی هرکه را سر راه خود می‌بینند، می‌کشند. ̎نیک̎ و ̎الیزابت̎، ̎اندی̎ (هپل)، پسر یکی از متصدیان باشگاه شبانهٔ شهر را نجات می‌دهند. بازمانده‌ها در سالن شهرداری گرد می‌آیند. اشباح، شهردار (ولش) را به‌سوی گورستان می‌رانند و در همان‌جا به آتش می‌کشند. شبح ̎ناخدا بلیک̎، ̎الیزابت̎ را ـ که صورت تجسم‌یافتهٔ همسر خودش است ـ در برمی‌گیرد و الیزابت نیز هم‌راه با باقی مردگان، از نظر ناپدید می‌شود.
● بازسازی مه (جان کارپنتر، ۱۹۸۰). مه از عناصر آشنای فیلم‌های ترسناک است. تصویر ̎شرلوک هولمز̎ در حالی‌که برای به دام انداختن قاتلی روان‌پریش در مه کمین کرده، مرد گرگ‌نما که ناگهان از فضائی مه‌آلود بیرون می‌آید یا ̎جک قصاب̎ که می‌کوشد اجساد قربانیان نگون‌بختش را در خیابان‌های مه گرفتهٔ لندن عصر ویکتوریا پنهان کند، تصاویر آشنائی برای علاقه‌مندان ژانر به شمار می‌آیند. اما استاد به کارگیری مه در ژانر را باید ماریو باوا، فیلم‌ساز صاحب سبک استرالیائی دانست که در آثارش (اعم از سیاه و سفید یا رنگی) از تودهٔ مه مواج به‌عنوان عاملی کم‌هزینه و مؤثر برای فضاسازی و در ضمن پوشاندن دکورهای محقر استفاده می‌کرد. به گفتهٔ خود کارپنتر منبع اصلی الهام او در ساخت این فیلم، تصاویری از داستان‌های مصور ترسناک دههٔ ۱۹۵۰ بود که در آنها ارواح سرگردان از مه خارج می‌شدند و سر در پی شخصیت‌های هراسان این داستان‌ها می‌گذاشتند. در صحنه‌هائی از فیلم مثل صحنه‌ای که هیولا از طریق شکستن تدریجی در با آلات قتاله قصد ورود به اتاق را دارد، نیز می‌توان شاهد تأثیرپذیری کارپنتر از آثار اولیهٔ دیگر استاد ایتالیائی ژانر وحشت، داریو آرجنتو، مثل پرنده‌ای با بال‌های بلورین (۱۹۷۰) بود. نسخهٔ فعلی، بی‌بهره از چنین منابع اصیلی، دور از حال و هوای فیلم اصلی، و برای نسل جدیدی از مخاطبان، تقلید صرفِ کار کارپنتر و برداشتی مکانیکی و خالی از ذوق و تخیل از آن را هدف قرار داده است. سازندگان فیلم در بعضی صحنه‌ها مثل برخاستن ناگهانی مرده‌ای از تخت، تا حد کپی کردن نما به نمای فیلم اصلی پیش می‌روند. استفادهٔ سازندگان فیلم از جلوه‌های ویژهٔ کامپیوتری برای ایجاد تأثیرات ترسناک مثل تصویر وهم‌انگیز تودهٔ مه مواجی که آرام آرام تمامی شهر را دربرمی‌گیرد، در قیاس با تصویر مشابه در فیلم کارپنتر که با بهره‌ از امکانات تکنیکی سادهٔ آن دوران ولی در مقابل با تکیه بر خلاقیت کارگردان و توانائی او در فضاسازی (که در بسیاری موارد برگ برندهٔ او به شمار می‌آید) ایجاد شده بود، حاصلی سرد و بی‌روح داشته و در نهایت فاقد تأثیر لازم جلوه می‌کند. تنها امتیاز فیلم در قیاس با نسخهٔ اصلی زن و روح زن مورد علاقهٔ سرکردهٔ ارواح شریر، تمهیدی پذیرفتنی‌تر از آن فیلم برای خروج ارواح از شهر و پایان کار ارائه می‌دهد (هر چند به نظر می‌رسد خود این ایده برگرفته از دراکولای برام استوکرِ فرانسیس فورد کوپولا، ۱۹۹۲، باشد). تهیه‌کنندگان فیلم، کارپنتر و دوست و تهیه‌کنندهٔ قدیمی‌ آثارش (از جمله نسخهٔ اصلی مه) دبرا هیل هستند. هیل در جریان تهیهٔ این فیلم درگذشت و از این‌رو فیلم به او تقدیم شده است.