بررسی اثرات تابش لیزر کم ‌توان هلیوم - نئون بر التیام زخمهای ناشی از جراحی‌لثه

کم‌کردن درد و کوتاه‌نمودن دوره ترمیم زخمهای ناشی از جراحیهای مختلف از جمله جراحی لثه اهمیت زیادی دارد. ترمیم زخم پدیده‌ای پیچیده و سازمان یافته است. در طی روند ترمیم، فرایندهای مشخص و هماهنگی از قبیل بازسازی، مهاجرت و تکثیر سلول‌های پارانشیمی و سلول‌های بافت همبند و ساخت مجدد بافت همبند لثه‌ای صورت می‌گیرد. با توجه به تأثیر اشعه لیزر کم‌توان هلیوم- نئون بر فرایندهای ترمیمی در زخمهای باز پوستی، در این تحقیق اثر تابش پرتوهای این لیزر بر فرایندهای متابولیک، افزایش تزایدی سلولی و رشته‌های بافت همبند و در نهایت تسریع روند ترمیم زخمهای لثه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور در این بررسی از ۵۰ راس رت نر سالم و بالغ با میانگین وزن ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم و محدوده سنی ۳ تا ۴ ماه استفاده شد.
پس از بیهوش کردن حیوانات، بر روی لثه فک بالا زخمی با اندازه یکسان در تمامی نمونه‌ها ایجاد شد. نمونه‌ها پس از جراحی، به صورت کاملاً تصادفی به دو گروه شاهد و مورد تقسیم شدند. از روز اول به طور روزانه به رت‌های گروه مورد، لیزر کم‌توان هلیوم- نئون با ارزش دانسیته ۵ mJ/cm۲ تابیده شد. تا ۵ روز رت‌های گروه مورد اشعه دریافت کردند و در انتهای روز پنجم موش‌ها به وسیله اتر کشته شدند. به طور ماکروسکوپی درصد بهبودی و قطر زخمها بررسی و اندازه‌گیری شد؛ آنگاه از محل زخم نمونه‌برداری شد و مورد مطالعه بافت‌شناسی قرار گرفت. در مطالعه میکروسکوپی سلول‌های همبندی فیبروبلاست، رشته‌های کلاژن و مقاطع عروق خونی کوچک مورد بررسی و شمارش قرار گرفتند.
یافته‌های حاصل از مطالعه پس از تحلیل آماری به روش t-test نشان داد که پرتوهای لیزر سبب افزایش معنی‌دار در تعداد فیبرهای بافت همبند، فیبروبلاست‌ها و تکثیر رگهای خونی کوچک در گروه تجربی می‌شوند؛ علاوه بر آن کاهش معنی‌داری در اندازه قطر زخم لثه‌ای در گروه مورد مشاهده گردید؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که تابش دوره‌ای پرتوهای لیزر کم‌توان هلیوم- نئون در بهبودی زخمهای ناشی از جراحی لثه مؤثر می‌باشد.

نسرین تک زارع
کامران یارمحمدی
علیرضا تک زارع
حسن سمیاری
محمد اکبری

منبع : پایگاه اطلاعات علمی