گروهی جوان، با قابلیت های حرفه ای

همزمان با اجرای گروه موسیقی دستان كه از شهرت و اعتبار بالایی نزد اهل موسیقی برخوردار است، گروهی جوان و كمتر شناخته شده در فرهنگسرای نیاوران به اجرای قطعاتی از موسیقی ایرانی پرداخت. این گروه كه میانگین سنی اعضای آن زیر ۲۵ سال است، به رغم جوانی و قلت سن، توانستند اجرایی حرفه ای، قابل قبول و مبتكرانه از خود بروز دهند، اجرایی كه در آن ظرفیت های تازه موسیقی ایرانی و تعامل آن با سازهای دیگر ملل هم در بطن و متن آن نهفته بود.
گروه سرمد را علی قمصری هدایت می كرد كه علاقه مندان به موسیقی از وی آلبوم مشتركش با همایون شجریان (نقش خیال) را در خاطر دارند، اما آنهایی كه تحولات موسیقی را دقیق تر تعقیب می كنند، اجرای منسجم و حرفه ای این گروه از قطعه چكاد استاد پرویز مشكاتیان (كه در پیشانی آلبوم دستان آمده است) در جشنواره موسیقی جوان سال۸۲ به یاد دارند كه جایزه بهترین گروه موسیقی جوان را از آن این گروه كرد.
این گروه در مدت زمانی بیش از یك ساعت قطعات و تصانیفی را در نغمه دشتی، دستگاه راست پنجگاه و نیز دستگاه نوا اجرا كرد.
مهم ترین ویژگی گروه سرمد و صحنه گردان اصلی آن (علی قمصری) را باید در جسارتشان برای دستیابی به رنگ و طعم تازه در موسیقی ایرانی جست و جو كرد. راهی كه پیش از این هم چهره هایی چون حسین علیزاده در آلبوم راز نو و پرویز مشكاتیان در اكثر آثارش و گروه دستان در عمده اجراهایشان تعقیب كرده اند. این رنگ بندی تازه را حتی در كارهای تازه هوشنگ كامكار به خصوص قطعه وراد خوانی (اورادخوانی) می توان مشاهده كرد كه سعی كرده است، ظرفیت های چند صدایی را وارد موسیقی ایرانی كند.
در این زمینه البته برخی دیگر از جوانان اهل موسیقی نیز تلاش هایی را صورت بندی كرده اند كه نمونه اخیر آن احسان ذبیحی فر است كه با آلبوم سال گذشته خود توانست نگاه های فراوانی را به سمت خود بكشاند.
علی قمصری برای چنین كاری به سراغ برخی از سازهای هم خانواده با سازهای بادی و كوبه ای رفته است و ضمن ابداع و ساخت سازی چون چنگ نوبان (توسط مصباح قمصری) از ساز دیجریدو هم استفاده كرده است. سازی كه صدایی شبیه صدای كرناهای بلند منطقه گیلان را دارد. در كنار آن وی از گروه همخوانان نیز برای تنوع بخشیدن به این رنگ بندی استفاده كرده است، اما به نظر می رسد كه در استفاده از همخوانان به دلیل افراط در فرم گرایی، مفاهیم كلامی قربانی شده است. در واقع استفاده نكردن از خواننده ای حرفه ای و شكستن شعرها و تقطیع آنها برای اینكه به فرمی مطلوب در آهنگسازی دست یابیم تجربه ای چندان موفق در پیشینه این گونه كارها نیست، یا حداقل می توانیم بگوییم كه در حد كاری خاص باقی مانده است و نتوانسته به جریانی در موسیقی ایران و آهنگسازی تبدیل شود كه بتوان با استفاده از آن مخاطبان گسترده تری را جلب و جذب نمود و بازار اقتصادی هم برای آن دست و پا كرد. نمونه آن كارهای آقای علیزاده است كه هم اینك چند سالی است دعوی هایی چون خواننده همانند یك ساز است را به كناری نهاده و به همراهی در كنسرت های خود با آقای شجریان با شدت و حدتی هر چه تمام تر ادامه می دهد.
این درك البته در جناب مشكاتیان هم گاه كامل تر از دیگر هنرمندان و نوجویان این عرصه است و ما كمتر كاری از این هنرمند نامی را شاهدیم كه نقش خواننده و شعر در آن فروكاسته شده باشد. همچنانكه گروه دستان هم پس از چند اجرای بی خواننده در نهایت به این جمع بندی رسیدند كه از خواننده ای حرفه ای در كار بهره بگیرند. این نكته را از این بابت می گوییم كه آهنگسازان ما، به خصوص آنهایی كه كار روی موسیقی سنتی را سرلوحه كار خویش قرار داده اند، باید پیش از هر چیز تكلیف خود را با شعر روشن كنند و مراد كنند كه اگر از شعر استفاده می كنند باید حق آن شعر را نیز ادا كنند و در غیر این صورت شیری بی یال و دم و اشكمی نیافرینند كه شناخت و فهم آن جز برای خود و گروهی اندك، برای بسیاری دشوار است.
در هر حال گروه سرمد گروهی جوان و خوش آتیه است و اجرای گروه، به جز ضعف در صدابرداری كه تفكیك صداها را برای شنونده عادی هم دشوار می ساخت، نشان داده است كه آنها می توانند گام های بلند تری بردارند و از تجربه هم نهراسند، اما پای در واد یی نهند كه تجربه های دیگران شكست آن وادی ها را عیان ساخته است.
در گروه سرمد، این نوازندگان حضور داشتند: مصباح قمصری: كلارینت- دیجریدو- دودوك- تمبیزه- كوزه/ نگار خاركن: كمانچه/ هاله سیفی زاده: كوزه- هم خوان/ اشكان رهبر: تار/ مجید خیاطی: بم تار/ عرفان شهرآبادی: نی- هم خوان/ وحید صابری: سنتور/ حامد زند كریمخانی: تمبك- هم خوان/ گلناز خاضعی: دف- هم خوان/ علی قمصری: تار- هم خوان.

منبع : روزنامه همشهری