یکشنبه, ۱۵ مهر, ۱۴۰۳ / 6 October, 2024
مجله ویستا


موقعیت های پایدار سرمایه گذاری


در این میان تغییر نگرش به جریان سرمایه و سرمایه گذاری در اقتصاد ایران می تواند زمینه سرمایه گذاری داخلی و خارجی را در اقتصاد ایران فراهم آورد.سیاست های متناقض و ناهماهنگ اقتصادی و محدودیت های ساختاری کشور از یک طرف سبب تضعیف ظرفیت ها و نیروهای مولد جامعه می شود و از سوی دیگر به موقعیت و وزن اقتصادی کشور به عنوان یکی از مولفه های مهم اقتدار ملی در مقایسه با دیگر کشورهای مشابه و همتراز با ایران در منطقه و قاره آسیا آسیب رسانده است.بدون شک ادامه روندهای گذشته نمی تواند به ضرورت ها و اولویت های اقتصادی اجتماعی کشور از دیدگاه سرمایه گذاری ، ایجاد اشتغال و درآمد، رشد تولید و دستیابی به صادرات انبوه کالاهای غیرنفتی و ارتقای سطح زندگی و رفاه عمومی پاسخ مناسب بدهد. بیش از نیمی از کل جمعیت ایران هم اکنون کمتر از ۳۰سال دارند.اقتصاد کشور نتوانسته است برای افراد جویای کار به تعداد کافی مشاغل مولد فراهم کند و از همین روی بخش کثیری از نیروی کار به بخشهایی از اقتصاد روی آورده اند که از دیدگاه ایجاد ارزش افزوده ، نقشی کارساز و مثبت ایفا نمی کند.استفاده نکردن از نیروی کار در منصب های مربوط به خود، عملا به پدیده ای مشکل زا در جامعه تبدیل شده است.در اصلاحات اقتصادی آینده کشور و اتخاذ سیاست ها و فرآیندسازی های لازم برای رفع موانع سرمایه گذاری و توسعه بخش خصوصی ، ۲ روند عمده تاثیرگذار است.نخست ، جوانی جمعیت کشور و الزامات ایجاد شغل و کار مولد برای آنها و دوم جهانی شدن ، گسترش بازار و رقابت در سطح بین المللی است که در صورت اتخاذ نشدن سیاست های مناسب سبب حاشیه ای شدن کشور و لطمه خوردن موقعیت و اقتدار ملی در عرصه های منطقه ای و جهانی می شود و پیگیری برنامه های معطوف به استقرار رشد پایدار و با ثبات را که شرط اصلی پیشگیری از بحران های آینده است با دشواری های جدی مواجه خواهد کرد.در گذشته اقتصاد ایران قادر نبوده است همپای افزایش جویندگان کار فرصتهای شغلی ایجاد کند؛ بنابراین به شمار افراد فعال که از نظر اقتصادی شغلی ندارند، افزوده شده است.در همین شرایط، دستمزد واقعی بسیاری از افراد شاغل (در بخشهای عمومی و خصوصی) برای اداره زندگی با استانداردهای قابل قبول کفایت نمی کند. علت آن است که بازدهی نیروی کار در اقتصاد ایران پایین و به تبع آن تولید سرانه و متوسط درآمد سرانه نیز پایین است.آموزش بهتر نیروی کار، کسب و به کارگیری مهارت های تازه ، سازماندهی بهتر و سرانجام نوآوری و ابداع در افزایش بازدهی نیروی کار، نقشی عمده به عهده دارند.کاهش متوسط بازدهی نیروی کار در اقتصاد ایران از جمله واقعیت های ناخوشایندی است که اصلاحات ساختاری نمی تواند نسبت به آن بی اعتنا باشد.انعطاف ناپذیری بازار کار و اعوجاج و اختلال در ساز و کار قیمتها در بازارهای کالا و سرمایه و حمایت های بیجا و انحصاری کردن فعالیت های بخش دولتی از جمله عوامل تاثیرگذار در شکل گیری این روند بوده است.از عوامل موثر دیگر بر انعطاف ناپذیری بازارکار، وجود قوانین و مقررات ناظر بر این بازار است و بدون اصلاح یا ارائه تفسیر مجددی از این قوانین و مقررات ، رسیدن به کارایی در این بازار مقدور نخواهد بود.در همین حال ، مساله دیگری که به عدم تعادل در بازار کار کشور کمک کرده است ، تغییر در نسبت قیمت عوامل تولید به زیان عامل کار بوده است.همراه با کاهش مستمر بازدهی نیروی کار، اختلال در بازار دیگر نهاده های تولید باعث شده است تولیدکنندگان در بخشهای عمومی و خصوصی در پی جایگزینی نسبی سرمایه و استفاده بیشتر از سرمایه و ماشین آلات به جای نیروی انسانی باشند.
سرمایه گذاری در ایران از مهمترین موضوعاتی است که نه تنها ایرانیان ، بلکه خارجیان نیز به آن توجه دارند. حساس بودن این موضوع از آن روست که ایران هنوز از مزیت نسبی برای سرمایه گذاری برخوردار است.وجود منابع غنی ، موقعیت جغرافیایی ایران ، دارا بودن نیروهای تحصیلکرده و جوان و پایین بودن ارزش ریال ایران نسبت به دلار برخی از مزیتهای نسبی است که باعث شده ایران از موقعیت برتری برای سرمایه گذاری برخوردار باشد. در فرآیند رشد اقتصادی ، سرمایه گذاری نقش اساسی و اصلی دارد، چرا که در جوامع به دنبال افزایش جمعیت جامعه و نیروی کار و از طرفی ثابت بودن دیگر عوامل تولید، سرمایه گذاری می تواند خلائ موجود را برطرف کند، بنابراین سرمایه گذاری به عنوان عنصری جدایی ناپذیر از فعالیت های اقتصادی در هر کشوری مطرح است و منابع لازم برای سرمایه گذاری یا از داخل تامین می شود یا از خارج.منابع داخلی سرمایه گذاری می تواند از پس اندازهای شخصی یا گسترش صنعت بیمه صورت گیرد و منابع خارجی معمولا از طریق دریافت اعتبارات از موسسات مالی و اعتباری بین المللی نظیر صندوق بین المللی و بانک جهانی یا از طریق سرمایه گذاری مستقیم به وسیله خارجیان تامین می شود.با اصلاح ساختار و قوانین موجود درباره سرمایه گذاری و اصلاح سیاست های پولی ، سیاست های تجاری ، تغییر در نگرش به جریان سرمایه و سرمایه گذاری در اقتصاد ایران ، می توان زمینه سرمایه گذاری داخلی و خارجی را در اقتصاد ایران بیشتر فراهم کرد و بالطبع اثرات مثبت آن در آینده نزدیک متصور است.
منبع : روزنامه جمهوری اسلامی