داروخانه

● خربزه
یکی از میوه های خوش طعم و خوشمزه که در تابستان طرفدارانی بسیار دارد خربزه است که به گفته پیامبر (ص) میوه بهشتی است چرا که حضرت رسول (ص) می فرمایند:
با خوردن خربزه از آن لذت ببرید چرا که خربزه میوه بهشتی است و در آن هزار برکت و رحمت می باشد. میوه ای است خجسته و پربرکت. خوردن آن شفای هر دردی است بویش از عنبر آبش از کوثر گوشتش از پردیس (نوعی غذای لذیذ بهشتی است) و لذتش از بهشت بنابراین خوردنش عبادت است. چرا که خوردن آن باعث پاکی دهان و قلب و سفید کننده دندان و خشنود کننده خداست. اگر مادر بارداری از آن بخورد فرزندش خوش چهره و خوش قلب و عابد می شود. هم طعام است هم شراب. باعث ذوب شدن سنگ مثانه می شود و خوردن آن قبل از غذا معده را شستشو می دهد و درد را از ریشه برمی دارد، همچنین باعث پاکی و لطافت پوست می گردد و چهره را پاک می کند. برودت و سردی را نیز از بین می برد.
حال به خواص خربزه از زبان پزشکی جدید می پردازیم.
خربزه یا «خربوزه» میوه خوراکی لذیذی است از تیره کدو که نام علمی آن «Cucumismelo» می باشد و به لهجه عربی «بسطیخ» خوانده می شود. خربزه دارای ۹۵درصد آب است که به علت قوام بودن با مواد قندی سریعا جذب بدن می گردد و در نتیجه باعث تولید انرژی می شود. همچنین به غیر از آب و قند دارای مواد ازته، چربی، املا ح معدنی، سلولز و ویتامین های (B-C) می باشد وجود مقدار قابل ملا حظه پتاسیم در خربزه بعد از ورود به خون باعث دفع مواد زائد از خون می گردد و در نتیجه فعالیت بهتر کلیه و تشکیل ادرار بیشتر که خود سبب دفع سموم است و در واقع نقش پاک کننده خون را دارد. قند موجود در خربزه که عبارت است از گلوکز فورا جذب وبه انرژی تبدیل می گردد میزان قند موجود در خربزه بین ۴ تا ۶ درصد می باشد میزان بالا ی آب، قند و سلولز باعث لینت مزاج و رفع یبوست می گردد و چنانچه در بین دو وعده غذایی مصرف گردد به تسریع در هضم غذا کمک کرده و به جذب محتویات روده کمک کرده و عمل دفع را آسان می سازد. دم کرده پوست خربزه سبب دفع سنگ مثانه و سنگ ریزه های مجاری ادرار می گردد و همچنین اگر تخم خربزه را بعد از خشک کردن به صورت پودر درآورده و در ماست بریزید باعث از بین رفتن اختلا لا ت کلیه می گردد. برای از بین رفتن کک و مک های پوستی و لکه های رنگی پوست و شفافیت بخشیدن به رنگ چهره می توان از ضماد پوست خربزه استفاده کرد. ضماد تخم خربزه نیز همین خاصیت را دارد. این میوه بهشتی درمان کننده بیماری های مزمن چون نقرس، رماتیسم و کم کاری کبد است کسانی که از پایین آمدن قند خون رنج می برند با استفاده از خربزه می توانند نیروی از دست رفته خود را باز یابند. همچنین در دستگاه تنفسی خربزه نافع ترین میوه برای سل ریوی می باشد و به توصیه بزرگان برعکس آن چه که معمول است که از خربزه به عنوان دسر استفاده می شود بهتر آن است که خربزه قبل از غذا با فاصله نسبتا زیادی استفاده گردد.
مواد، املا ح معدنی و ویتامین های موجود در خربزه سبب می شود سموم بدن دفع و در نتیجه نیروی تازه ای در بدن به وجود آید که باعث شادابی می گردد و بدن به نوعی تر و تازه می شود. این نکته قابل ذکر است که بیماران دیابتی باید از خوردن خربزه امتناع کنند چرا که خربزه حاوی میزان زیادی قند می باشد که برای این نوع بیماران مضر است .خوردن خربزه قبل از غذا می تواند وعده غذایی کاملی را شامل شود ولی هر گاه که خربزه می خورید سعی کنید نمک و فلفل کمتر بخورید.
● هندوانه
اما میوه خوش طعم و پر خاصیت هندوانه یکی از میوه های تابستان است که این روزها هم به صورت گلخانه ای و هم در هوای آزاد کشت می شود هندوانه یا «WaTemeLan» که میوه خوراکی گیاهی و از تیره کدو است. «dcucurdiTaceae» که نام علمی آن «Valgaris CiTrullus» است. هندوانه حاوی مقدار زیادی آب، ویتامین، پروتئین، چربی، قند، کلسیم، آهن، فسفر، منیزیم، گوگرد، سدیم، پتاسیم و ویتامین های (PP -C -B۲ - B۱ -A) است البته هندوانه از طبیعت سرد برخوردار است که می توان با مصرف به جا همراه با خوراکی هایی با طبیعت گرم از بروز سستی و بی حالتی ناشی از سردی هندوانه جلوگیری کرد. اگر که از یبوست رنج می برید می توانید از هندوانه به عنوان پاک کننده دستگاه گوارش استفاده کنید.
با وجود آب فراوان در هندوانه می توان از این نعمت الهی به عنوان فعال کننده دستگاه کلیوی و برطرف کننده اختلا لا ت در کلیه و مثانه استفاده کرد. چرا که با فعال شدن کلیه حجم ادرار زیاد شده و از طریق دفع ادرار به میزان زیاد سموم خون و مواد زائد دفع می شود و اگر از عطش زیاد در تابستان رنج می برید آب هندوانه به همراه کمی شکر و یخ می تواند شما را سیراب کرده و احساس تشنگی را در شما کم کند.
هم چنین هندوانه به عنوان دافع صفرا و مقوی کننده کبد می تواند کمک بسزایی به بیماران کبدی نماید همچنین در درمان زردی آب هندوانه توام با تمر هندی معتدل کننده صفرا و جوشانده آن با سرکه و شکر به عنوان دارو استفاده می شود.
اگر از خارش های جلدی و آلرژی و اگزما خسته شده اید کافی است آب هندوانه را مخلوط با عسل و زنجفیل بنوشید ]بنازم خداوندا حکمتت را که در آفرینش برای مخلوق خود حتی در مغز تخمه هندوانه هم خاصیت دارویی را هدیه نموده ای[ چرا که مغز تخمه هندوانه می تواند در تقویت معده و روده و درمان سوزش مجاری ادراری و اختلا لا ت مثانه و همچنین در نرم کردن سینه مسکن سرفه و از بین بردن عفونت ریه ها استفاده کرد و مربای پوست هندوانه می تواند هم به عنوان دارو برای از بین بردن اختلا لا ت دستگاه گوارش استفاده کرد و هم در سفره صبحانه رنگ و جلا ی خاصی به سفره شما ببخشد و در نهایت آب هندوانه برای تخفیف تب در بیماران عفونی و عطش و التهاب ناشی از بیماری و همچنین افزونی بخش به شیر مادران می باشد.
درست استفاده کردن و به اندازه مصرف کردن نعمت های الهی نه تنها ضرری ایجاد نمی کند بلکه باعث تخفیف بیماری ها و خواص درمانی می باشد و در مورد هندوانه نیز این مورد صدق می کند چرا که خوردن هندوانه سرد و کهنه باعث تورم معده و اختلا لا ت گوارشی و دل درد می شود و به مانند خربزه باید بین دو غذا و حتما پیش از غذا مصرف گردد البته هندوانه در نوع ابوجهل نیز موجود باشد «Coloymthis Citruiius» یا حنظل است که در طب سنتی به خیار تلخ و سیب تلخ نیز معروف است.
از این هندوانه، روغنی به نام روغن حنظل گرفته می شود که در درمان بیماری های پوستی و گوارش و گوش درد مورد مصرف است و از خود هندوانه ابوجهل در ضعف دستگاه گوارش و دردهای مفصلی و عضلا نی و اختلا لا ت کبد و کلیه و رحمی، پوستی و مغزی مورد استفاده قرار می گیرد; با استفاده از این میوه که با طبیعت خنک مخصوص فصل تابستان است می توانیم با گرما بهتر مبارزه کنیم.

نویسنده : زهرا غفاری
منابع:
بحارالانوار (جلد ۵۹) - پزشک خانواده
دائره المعارف پزشک در خانواده

منبع : روزنامه مردم سالاری