کدام سیگاری‌ها راحت‌تر ترک می‌کنند؟

اگر از افرادی که در حال کشیدن سیگار هستند، بپرسید چرا سیگار می‌کشند، پاسخ‌های گوناگونی به شما خواهند داد. ما سیگاری‌ها را از نظر علت گرایش به سیگار به شش گروه مختلف تقسیم می‌کنیم البته پیش از هر چیز بگویم اغلب افراد ترکیبی از چند علت را دارند و تنها در یک گروه نیستند. بعضی از افراد می‌گویند به سیگار عادت کردم...
اگر بپرسی این سیگار را برای چه روشن کرده‌ای علتش را به یاد ندارد و تنها عادت به انجام این کار است که آنها را به سمت سیگار می‌کشد (گروه عادتی). بعضی دیگر از کشیدن سیگار به معنای واقعی لذت می‌برند و تنها دلیل کشیدن سیگار کسب لذت ناشی از آن است (گروه لذتی). بعضی دیگر می‌گویند به منظور کاهش استرس و مسلط شدن بر اوضاع زندگی خود یا برای کم کردن استرس در یک موقعیت خاص مجبور هستند به سیگار پناه ببرند (گروه استرسی).
برخی دیگر جزو سیگار‌ی‌های قهار هستند و به نیکوتین اعتیاد دارند. یعنی هر روز بیش از ۱۰ نخ سیگار می‌کشند. صبح‌ چشم‌هایشان را با روشن کردن سیگار بازمی‌کنند و شب‌ها که غلظت نیکوتین در خون آنها کم می‌شود حتی از خواب بیدار شده و سیگار می‌کشند (اعتیاد به نیکوتین). برخی دیگر هستند که از لمس سیگار بین انگشتان خود یا روی لب‌ها و لمس دود با حفره دهان و بینی ارضا می‌شوند (لمسی). گروه ششم کسانی هستند که عاشق سیگارند و می‌گویند بدون سیگار زندگی‌شان بی‌معناست. همان‌طور که گفتم سیگاری‌ها ترکیبی از دلایل فوق را علت سیگار کشیدن خود می‌دانند. اغلب برای هر گروه سه تا سوال مطرح می‌کنیم که پاسخ‌ها شامل هرگز، همیشه و گاهی اوقات است. اگر پاسخ فرد «همیشه» باشد او را به‌طور قطع جزو گروه مزبور تلقی می‌کنیم.
اگر پاسخ «هرگز» باشد یقین داریم جزو گروه خاص نیست و اگر «گاهی اوقات» باشد، متوجه می‌شویم بینابینی و ترکیبی از چند گروه است. این افراد،‌ یعنی آنهایی که فقط در یک گروه خاص نیستند اغلب در ترک موفق‌ترند چون همه وابستگی آنها و مکانیسم پیچیده روان‌شناختی سیگاری شدنشان معطوف به مورد خاصی نیست. برای مثال فردی را در نظر بگیرید که بینابینی در گروه لمسی و استرسی و عادتی است. می‌توانیم با آموزش شیوه‌های مقابله با استرس،‌ مقداری از وابستگی او را بکاهیم.
با توصیه‌هایی چون استفاده از تسبیح، یا وقتی در خانه است، با استفاده از یک هویج یا ساقه کرفس تمیز که در یخچال خنک شده مشکل لمس را ارضا کنید. لمس ساقه این گیاه بین انگشتان و کم‌کم جویدن آن نیاز لمسی را ارضا کرده و باعث می‌شود یک روز در خانه ماندن را بدون سیگار تجربه کنید. در مواردی که به نیکوتین عادت و یا اعتیاد وجود دارد آدامس نیکوتینی، برچسب آن یا آب‌نبات نیکوتینی می‌تواند مفید باشد و مورد تایید است. متاسفانه کسانی که فقط جزو یک گروه‌ هستند و ترکیبی نیستند به زحمت و تلاش بیشتری نیاز دارند تا ترک کنند و گروه ترکیبی موفق‌ترند.

دکتر حسن‌ آذری‌پور - عضو کمیته کشوری مبارزه با دخانیات

منبع : روزنامه سلامت