دو یار زمستانی

۱) شلغم
شلغم دارای قند طبیعی، منیزیم،‌ فسفر، روبیدیم، آهن، کلسیم، پروتئین، ید و گوگرد است. شلغم دارای ویتامین‌‌های A، B، C می‌باشد.
▪ خواص درمانی:
از دانه آن معادل ۳۰ تا ۴۰ درصد روغن، شبیه روغن کلم به دست می‌آید که اثر نرم‌کننده و ملین را داراست و مصرف آن باعث پیشگیری قولنج‌های کبدی و کلیوی می‌گردد، ریشه متورم شلغم اثر مدر و حل کننده املاح می‌باشد. ضد اسکوربوت و نرم‌کننده و رفع سنگ کلیه،‌ نقرس و التهاب مثانه نیز می‌باشد. برای تهیه این شربت ابتدا شلغم ضخیم و بزرگی را انتخاب کنید و حفره بزرگی به حجم یک فنجان در داخل آن به وجود آورید، سپس سوراخی در قاعده حفره ایجاد کنید که آب در حفره ریخته شود. پس از انجام این کار مقداری قند کوبیده را داخل حفره مذکور ریخته و آن را در دهانه ظرفی جای دهید. ظرف چند ساعت، محتوای مواد موثر شلغم به داخل ظرف می‌چکد که از این شربت به عنوان خلط‌آور به مقدار یک قاشق چند دفعه در روز به اطفال داده شود. مقدار کمی از شلغم خام در رفع اگزما موثر است به صورت جوشانده شده، مصرف این ریشه‌ غده‌ای برای تسکین دردهای مفصلی،‌ نقرس، سرماخوردگی و ورم طحال،‌ بسیار موثر است. شلغم بهترین داروی ضدعفونی کننده برای معده است، کسانی که به بیماری مرض قند مبتلا هستند بهتر است از شلغم استفاده کنند.
آب شلغم مخلوط با مایعات دیگر باعث نرم شدن سینه می‌شود.
و مصرفش باعث تقویت نیروی جنسی می‌شود . شلغم دارای یک ماده ضد میکروب قوی است و روی این اصل با اینکه دارای نشاسته و موادقندی است تحت تاثیر میکروب‌های هوا فاسد نمی‌شود، مصرف شلغم نور چشم را تقویت کرده و در درمان شب کوری موثر است. این ریشه غده‌ای دارای ویتامین A، B می‌باشد که به کمک ویتامین A از پیدایش سنگ مثانه جلوگیری می‌کند، مصرف شلغم در پایین آوردن فشار خون بسیار موثر و مفید است. شلغم یکی از بهترین غذاها برای زنان شیرده و حامله است. نوزادی که مادرش به هنگام بارداری شربت شلغم خورده باشد، زود حرف می‌زند، به آسانی دندان در می‌آورد و زود به راه می‌افتد و در مقابل بیماری‌ها مقاومت بیشتری دارد، ‌نوشیدن شربت شلغم در درمان سیاه‌سرفه موثر است. از امام صادق(ع) نقل است که فرمود: برای پیشگیری از جذام، شلغم سودمندترین داروهاست و می‌‌فرماید شلغم بخورید که ریشه جذام را زایل می‌کند.
در استعمال خارجی، جوشانده‌های غلیظ آن به صورت ضماد برای تسکین دردهای مفصلی آبسه‌ها و غیره ... به کار می‌رود. قطعات آن یا شیره‌اش اگر بر روی بدن مالیده شود در رفع سرمازدگی موثر می‌گردد.
در قدیم‌الایام در استعمال خارجی به عنوان التیام زخم‌ها به کار می‌رفته است.
۲) پرتقال
پرتقال دارای املاح معدنی، آب، آهک، سدیم، مس و ۴۵ درصد کلسیم می‌باشد. یک عدد پرتقال خوب به تنهایی دارای ۶۰ میلی‌گرم کلسیم است.
ویتامین‌های موجود در یک پرتقال عبارتند از: A، ۱B، ۲B، ۴B، ۶B، C، D، PP می‌باشد. در پوست این میوه نوعی ویتامین وجود دارد به نام هسپریدین. پرتقال دارای اسیدمالیک و اسید تارتریک و اسید سیتریک می‌‌‌باشد.
▪ خواص درمانی:
پرتقال میوه‌ای است لذیذ که با خوردن آن کمبود عناصر فلزی بدن تامین می‌شود. در ضمن این میوه مقاومت طبیعی بدن را زیاد می‌کند و اثر مدر، ملین و رقیق کننده خون دارد و در کم خونی و درمان سوء هضم موثر واقع می‌شود و در رفع التهاب مخاط لثه دندان و دهان تاثیر بسیار زیادی دارد. در استعمال خارجی دارای اثر مفید در تامین شادابی پوست صورت است.
پرتقال دارای ترشی‌های آلی مخصوصا جوهر لیمو است. این ترشی‌ها دارای دو عمل غذایی هستند، اول اینکه وظیفه شیمیایی خود را انجام می‌دهند و دوم مانند قندها و مواد چربی و سفید‌ه‌ای که بنزین ماشین زندگانی هستند می‌سوزند و حرارت بدن انسان‌ را تامین می‌کنند. پرتقال مقوی اعصاب، مخصوصا مغز است. این میوه یک غذای کامل برای همه بیماران، پیران، جوانان و کودکان است، پرتقال دفع کننده تشنج و برای بیماران خصوصا کسانی که ناراحتی اعصاب دارند تجویز می‌شود و همچنین برای تب‌داران و کسانی که دوره نقاهت را می‌گذرانند و تمام امراض معدی و خون و سوءهاضمه بسیار مفید می‌باشد. این میوه مقدار زیادی ویتامین (د) دارد که برای جذب کلسیم نهایت لزوم را دارد و مصرفش باعث استحکام استخوان‌ها می‌شود. قند این میوه مانند قند شیر عامل دیگری برای جذب کلسیم است. پرتقال را با صبحانه و غذای ظهر بخورید. خوردن آن قبل از غذا باعث تحریک اشتها می‌شود و برای کسانی که از بیماری زکام و سرماخوردگی در رنجند خوردن آب این میوه با کمی قند یا ترجیحا عسل تجویز می‌شود. این میوه ملین و خنک کننده است و مصرفش باعث باز شدن چهره می‌شود و در ضمن معده را سبک می‌کند. مصرف این میوه برای نرم کردن پوست دست و صورت بسیار مفید است. در ضمن فعالیت سلول‌ها را زیاد می‌کند و بر قدرت اعصاب می‌افزاید و ضد یبوست است و برای کسانی که مبتلا به مرض قند هستند مفید می‌باشد. کسانی که از بی‌خوابی رنج می‌‌برند بهتر است از جوشانده برگ پرتقال استفاده کنند زیرا خواب‌آور خوبی است. در بین مرکبات پرتقال از همه مفیدتر است زیرا نیروی الکتریکی بدن را زیاد و مانع رسوب خون در جدار رگ‌ها می‌گردد و تصلب شرایین را برطرف و از ابتلا به این بیماری‌ جلوگیری می‌کند.
پرتقال بزرگترین عامل تصفیه خون است. میزان ترشی خون را متعادل می‌سازد در نتیجه از پیری زودرس جلوگیری می‌کند. این میوه اسید خون را با خاصیت قلیائی خود خنثی می‌سازد، مصرف مداوم پرتقال انسان‌ را از ابتلا به بیماری سرماخوردگی، بیماری‌های اسکوربوت و راشیتیسم محفوظ می‌دارد. مصرف آب پرتقال ضدعفونی کننده است و سبب دفع سموم بدن می‌شود که در سلامتی بدن نقش موثری دارد و مجاری ادرار،‌ کلیه،‌ مثانه و پروستات را شستشو داده و پاک می‌کند. کسانی که دارای ناراحتی معده و روده هستند، آب پرتقال را با آب و مخصوصا با عسل بنوشند که بسیار مفید خواهد بود. برای رفع زکام، آب پرتقال را در یک فنجان آب جوش ریخته و با دو حبه قند آن را شیرین کنید و گرما گرم در موقع رفتن به رختخواب سر بکشید.
از گل پرتقال در صنعت عطرسازی نوعی عطر تولید می‌کنند که در لوازم آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف پرتقال به عنوان دسر، معده را تقویت و کرم معده را از بین می‌برد. برای انتخاب یک پرتقال خوب باید نکاتی را مورد توجه قرار داد اول آنکه سنگین باشد نه پوک و نه کم آب و دوم پرتقال‌های سنگین گوشت زیادی دارند و شیرین هستند.
با خوردن هرچه بیشتر میوه و سبزی‌ها سلامتی را در بدن خود ذخیره کنیم.

فرزانه محمد حسینی

منبع : روزنامه رسالت