خصوصی سازی فوتبال یا ترکاندن بمب قیمت ها!

نزدیک به هجده سال از آخرین افتخار جدی ملی ایران در سطح آسیا می گذرد، به رغم تلاش های فراوانی که برای کسب موفقیت در عرصه های آسیایی و جهانی صورت گرفته است تاکنون فوتبال ایران به موفقیت دیگری دست نیافته است.
برای نیل به موفقیت مبالغ هنگفتی به فوتبال تزریق شده است؛ در خوشبینانه ترین حالت، سالانه ۱۰۰ میلیارد تومان به صورت هزینه سربار توسط باشگاه ها صورت می گیرد. سهم باشگاه های خصوصی در این میان بسیار ناچیز است و دولتی ها نقش اول را در این ریخت و پاش عجیب و غریب به عهده دارند. به رغم اینکه هزینه هایی که برای فوتبال صرف می شود، هر ساله به شدت درحال افزایش است، اما موفقیت چندانی چه در عرصه باشگاهی و چه در عرصه ملی به دست نمی آید.
برای توجیه این ناکامی ها دلایل زیادی برشمرده شده است که مهم ترین آنها بحث مالکیت باشگاه ها است. طرفداران این نظر چنین اقامه دلیل می کنند که مالکیت دولتی باعث ناکارایی باشگاه های فوتبال شده است، به طوری که با ایجاد رابطه و غیره شایسته ها را از میدان به در کرده و باعث می شوند که فوتبال در انحصار عده خاصی درآید.
فوتبال ایران به یک رودخانه تبدیل شده است که هرچه منابع به آن وارد شود را آب با خود می برد یا به تعبیر بهتر ترازنامه همه باشگاه های ایرانی منفی است و هیچ کدام مانند یک بنگاه اقتصادی عمل نمی کنند و همه این باشگاه ها برای حفظ خود به کمک های وسیع دولتی محتاج هستند. در این میان فوتبال مدیران باشگاه ها در یک رقابت منفی گرفتار شده و هر روز بر سطح مخارج خود می افزایند. باتوجه به موارد بالا که از یک فوتبال کاملاً هزینه بر حکایت دارد، آیا می توان این باشگاه ها را به بخش خصوصی واگذار کرد؟
آیا کسی حاضر می شود که این باشگاه ها را که سرمایه ای چندین میلیاردی در اختیار دارند، خریداری کند و هر ساله دو یا سه میلیارد هم هزینه آنها کنند؟ مطمئناً کسی با این ویژگی ها در فوتبال ایران پیدا نمی شود. پس راه حل چیست؟به تازگی رئیس باشگاه استقلال از دولت خواسته است با دادن ۳۰ میلیارد تومان وام به مدیران باشگاه ها به آنها امکان دهد که باشگاه ها را خریداری کنند. ایشان معتقدند که به این ترتیب آینده درخشانی در انتظار فوتبال خواهد بود.
حال و روز اخیر فوتبال ایران به خاطر مدیران کنونی آن است. مدیری که استراتژی انفجار بمب را داشته و بمب ایشان هم در پایان باب کردن رقابت شدید قیمتی بود، به طوری که دستمزد بازیکنان بسیار معمولی ایران یک شبه چندین برابر شد. این بازیکنان تازه به دوران رسیده نه تنها در سطح ورزشی دستاوردی نداشته اند، بلکه هر روز باعث یک مشکل فرهنگی برای جامعه نیز می شوند.
با این موجی که مدیر فوق الذکر و سایرین راه انداختند فوتبال ایران در یک دام خطرناک افتاد که هرگز نتوانست از آن خارج شود. این مدیر با مدیریت خاص خود باعث شد که باشگاه های دولتی دیگر نیز به اقدامات مشابهی دست بزنند و قیمت بازیکنان هر روز افزایش یابد. به این مجموعه باید حضور جدی دلالان، عده ای از مربیان باشگاه ها و برخی از روزنامه نگاران را نیز افزود که هرکدام به نوعی سعی دارند از این خوان یغما نصیبی ببرند.
در سال گذشته که ایشان از مدیریت این باشگاه دور بود و باشگاه بدون مدیر اداره می شد، تیم نتیجه بهتری می گرفت. ایشان که مدیرانی مانند غریب و نجف نژاد را ناکارآمد می دانست به عرصه بازگشت و همان سیاست قدیمی خریدهای لوکس و اسمی را در پیش گرفت.
این مدیر نزدیک به یک میلیارد تومان را خرج چند بازیکن به اصطلاح صاحب نام کرد که عملکردشان در نیم فصل خود گویای همه چیز است، البته به اینها قناعت نکرد و خراب کردن ایشان به عرصه مربیان هم کشیده شد.
با کارنامه ای که ایشان و مدیران دیگری که بدون هیاهو چنین رویه ای را در پیش گرفته اند، واگذاری باشگاه ها در کنار پرداخت ۳۰ میلیارد تومان وام جز زدن چوب حراج بر بیت المال چیز دیگری نیست. همان فسادی که در قالب واگذاری بنگاه های دولتی به مدیران در دوران اول خصوصی سازی اتفاق افتاد باز هم تکرار خواهد شد. چرا باید باشگاه ها با پول بیت المال به مدیرانی واگذار شود که باعث تحمیل این ناکارآمدی به فوتبال شده اند.
به نظر می رسد که این مدیران هر روز برای فوتبال ایران یک خواب می بینند.
فوتبالی که با ندانم کاری هر روز با یک مشکل مواجه می شود، به محملی برای مانورهای شخصی عده ای تبدیل شده است. مدیرانی که هزینه را به جای اینکه به سمت ورزش عمومی هدایت کنند صرف جولان دادن های شخصی خود کردند.چنانچه باشگاه ها با روش فوق الذکر که مدیر سرشناس پیشنهاد داده درقبال وام واگذار شود، فساد عظیمی اتفاق خواهد افتاد. یک اصل اساسی در هرگونه واگذاری عدالت است؛ با این طرح که رانتی بودن آن به خوبی بر همگان آشکار است یک مشکل دیگر بر مشکلات فوتبال ایران اضافه می شود و بیش از پیش در دام فساد غرق خواهد شد.

منبع : هفته نامه آتیه