قلب دنیای مجازی

دیتاسنتر اینترنتی یا IDC به مجموعه ای از سرویس دهنده ها، زیرساختارهای ارتباطی و تجهیزات دسترسی گفته می شود كه برای ارائه، نگهداری و پشتیبانی از میزبانی سرویس های اینترنتی به كار گرفته شده اند. سازمان ها، شركت ها و اشخاص عادی می توانند با اجاره كردن فضا و تجهیزات در این مراكز صفحات وب، اطلاعات و سرویس های مبتنی بر وب خود را بر روی بستر اینترنت (یا اینترانت) راه اندازی كنند. البته به طور كل مركز داده یا دیتاسنتر، محلی ویژه برای استقرار تعداد زیادی دستگاه های الكترونیكی (اغلب رایانه ها و دستگاه های ارتباطی) است.
مركز داده (دیتاسنتر) همان طور كه از نامش مشخص است، معمولاً توسط سازمانی خاص برای اداره كردن داده های مورد نیاز آن سازمان، ساخته و نگهداری می شود. مركز داده مكانی با امنیت فیزیكی و الكترونیكی بالا، برخوردار از پهنای شبكه ارتباطی وسیع، متصل به شبكه های رایانه ای ملی یا جهانی، با خدمات تمام وقت و در دسترس است. این مراكز انواع تجهیزات سخت افزاری، مانند رایانه، سوئیچ ، مودم و ... نرم افزاری شامل پایگاه های داده، سرورها، سیستم عامل پیشرفته را دارند و از پشتیبانی و نگهداری حرفه ای و تمام وقت برخوردارند.
مركز داده اینترنتی به پشتیبانی و ارائه خدمات مرتبط با اطلاعات و داده از قبیل خدمات ذخیره، نگهداری و بازیابی داده، خدمات ERP، میزبانی خدمات اینترنتی، میزبانی ارائه خدمات كاربردی، میزبانی برون سپاری خدمات، خدمات شبكه اختصاصی مجازی و غیره برای شركت های خصوصی یا دولتی می پردازند.
● لزوم وجود دیتاسنترهای داخلی
میزبانی و هاستینگ یكی از اهرم هایی است كه آمریكایی ها گهگاه از آن برای وارد آوردن فشارهای سیاسی استفاده می كنند. اهمیت هاستینگ و مراكز داده های اینترنتی IDC به قدری است كه توجه نكردن به آن می تواند در آینده صدمات جبران ناپذیری بر ما وارد كند و این درحالی است كه قریب به اتفاق سایت های ایرانی در خارج از كشور میزبانی می شوند، بنابراین همه اطلاعات از سایتی در داخل كشور، باید از طریق یكی از ISP یا ICP دارای مجوز داخلی، از یك مسیر به شبكه جهانی اینترنت وصل شوند و از مسیر دیگر اطلاعات بگیرند، كشور باید دوبار هزینه سیر اطلاعات را بپردازد. با راه اندازی IDC ایرانی می توان در مصرف پهنای باند كشور تا حد زیادی صرفه جویی كرد، چرا كه می توان ترافیك مربوط به سایت های ایرانی را به داخل كشور منتقل كرد و بدین ترتیب ترافیك gateway های اصلی به میزان گسترده ای كاهش پیدا خواهد كرد. از طرف دیگر با توجه به غیرقابل اطمینان بودن لینك های ارتباطی ایران به اینترنت می توان مطمئن شد كه حداقل در زمان قطعی گسترده این لینك های ارتباطی، برخی سایت های ایرانی برای كاربران قابل دسترس خواهد بود.
امنیت سرورهای ایرانی نكته قابل توجه بعدی است كه با توجه به تحریم ایران و مشكلاتی كه به تبع آن پیش آمده است، ضرورت وجود IDC ایرانی را بیش از پیش مشخص می سازد.
راه اندازی سرویس های آنلاین منطبق با طرح دولت الكترونیك، مخصوصاً برخی سازمان ها مانند بانك ها و سازمان هایی كه به نوعی اطلاعات شخصی افراد در آنها قراردارد، ضرورت راه اندازی این IDC را كاملاً مشخص می سازد. از نظر اقتصادی نیز با توجه به استفاده بیش از ۹۰ درصد شركت های هاستینگ از خدمات خارجی كه باعث خروج ارز از كشور می شود، استفاده از IDC های داخلی به نفع اقتصاد كشور است.
● مشخصات مراكز داده
هم اكنون مراكز داده متفاوتی در نقاط دنیا وجود دارد كه با توجه به نیاز و همچنین شرایط منطقه ای طراحی و ساخته شده اند. به طور كلی استاندارد خاصی برای یك مركز داده وجود ندارد، اما مهمترین مشخصات عمومی یك دیتاسنتر به قرار زیر است:
در اختیار داشتن اتصالات مختلف به اینترنت از طریق ISP و ICPهای مختلف به طور معمول یك دیتاسنتر برای اتصال به اینترنت از چندین اتصال مختلف استفاده می كند تا در صورتی كه هر یك از اتصال ها به دلیلی از كار افتادند، در سرویس دهی مركز وقفه ای پیش نیاید.
● وجود سیستم قدرت پشتیبان
یكی از مهمترین مسائل در مركز داده سرویس دهی بدون وقفه به مشتریان است. با توجه به امكان قطع برق به دلایل مختلف مثل حوادث غیرمترقبه یا جنگ، نیاز به سیستم برق پشتیبان ضروری است. معمولاً مركز داده های بزرگ از UPSهای مخصوصی استفاده می كنند كه امكان سرویس دهی به بیش از ۱۰۰ كامپیوتر را دارند. علاوه بر سیستم UPS ژنراتورهای قوی نیز در مركز داده ای وجود دارد تا در صورت قطع بلندمدت برق، سرویس دهی بدون وقفه انجام شود.
● وجود سرورهای متعدد
هدف اصلی یك مركز داده در اختیار گذاشتن سرورهای وب برای مشتریان است. سرورهای مورد استفاده با توجه به نیاز و امكانات دیتاسنتر تعیین می شود. تنها تفاوت مهم، نوع سرورهای مورد استفاده توسط مركز داده است. در این مراكز داده ای از دو نوع سرور استفاده می شود: سرورهای Rack mount یا سرورهای Desktop.
● مشخصات فیزیكی
ساختمان های مراكز داده ای اكثراً با سقف های بلند ساخته می شوند كه علاوه بر تهویه هوا، امكان قراردادن سرورهای بیشتر را فراهم می كنند. همچنین در تمامی دیتاسنترها، مسیرهایی برای گذراندن كابل های شبكه و همچنین كابل های برق وجود دارد. علاوه بر اینها، وجود سیستم تهویه قوی برای پایین نگاه داشتن دمای سرورها ضروری است. البته مشخصاتی چون وجود سقف كاذب، كف كاذب و همچنین سیستم اطفای حریق در برخی موارد توصیه شده است.

وحید نقشینه

منبع : روزنامه جوان