دوشنبه, ۲۱ آبان, ۱۴۰۳ / 11 November, 2024
مجله ویستا


جامعه سالم در گرو خانواده سالم


جامعه سالم در گرو خانواده سالم
در زندگی مدرن امروزی ارزش‌های بسیاری تغییر كرده‌اند. زندگی خانوادگی كه اساس جامعه را تشكیل می‌‌داد مانند دیگر سنت‌ها مورد هجوم واقع شده اما در جهان اسلام خانواده با همه مظاهرش آنچنان استوار و پا برجا بنا نهاده شده كه هیچ عاملی نمی‌تواند اساس آن را زیر سوال ببرد.
در واقع خانواده بهترین ابزار برای شناساندن اسلام به جهان غرب است.
● سلسله مراتب خانواده
اول از همه آنكه خانواده در اسلام یك سیستم سلسله مراتبی است به‌گونه‌ای كه مدیر خانواده بار عظیم مسوولیت‌ها را به دوش دارد و علاوه بر آن وظیفه رهبری نیز برعهده اوست. مرد تكیه‌گاه خانواده است و همه آنچه درباره برتری مرد بر زن گفته می‌شود بی‌معنی و مهمل است مگر آنكه اشاره‌ای باشد به این نقش رهبری و مسوولیت‌پذیری كه آن هم امری ضروری است. یك نهاد و نظام پویا مانند خانواده بدون در نظر گرفتن نقش رهبری امری است محال، همانطور كه یك كشتی بدون كاپیتان و سكان مدت زیادی نخواهد توانست به ‌راهش ادامه دهد.
● جنبه‌های اجتماعی
دومین برتری خانواده اسلامی آن است كه خانواده حاصل یك پیوند اجتماعی است. مدتی پیش از ازدواج دو نفر، یك پیوستگی اجتماعی بین خانواده‌های آنها ایجاد می‌شود. اما رابطه مخصوصی كه ما آن را رابطه عاشقانه می‌شناسیم تنها پس از ازدواج آغاز شده و رشد می‌كند نه پیش از آن. پس از ازدواج فرد با نیت پرورش‌دادن این رابطه وارد زندگی می‌شود. بنابراین بر مبنای اصول اسلامی شانس بیشتری برای ایجاد رابطه‌ای صحیح میان زن و مرد وجود خواهد داشت. هنگامی كه زن و مرد مسلمان با این هدف وارد رابطه می‌شوند فرصت بیشتری برای تطبیق دادن خود با امور زندگی دارند. آنها پیش از آن به یكدیگر تعهد داده‌‌اند و اكنون قصدی ندارند جز بهبود زندگی و برقراری رابطه عاشقانه با همسر. به این ترتیب می‌توانند خود را با شرایطی كه لازمه زندگی خانوادگی است تطبیق دهند.
● ازدواج، پیوندی قانونمند
سومین برتری، قانونمند بودن امر ازدواج در خانواده اسلامی است. ازدواج در اسلام تنها پیوند دو انسان نیست بلكه پیوندی است بین دو خانواده و هر دو خانواده منابع انسانی، اقتصادی و عقلانی خود را در خدمت زوج جوان قرار خواهند داد و به این صورت از آنها پشتیبانی می‌كنند.
خانواده نیز مانند یك حكومت است. حكومتی كه با مسائل داخلی و خارجی، امنیتی و اجتماعی، حفاظتی، آموزشی و تبلیغاتی روبه‌روست و احتیاج به یك قانون اساسی دارد.
● شخصیت زنان و حقوق آنها در خانواده
چهارمین نكته شخصیت زنان است. اسلام زن را موجودی كامل می‌داند، انسانی برابر با مرد. طبق قوانین اسلام زنان نسبت به اموال خود حق مالكیت كامل دارند و هرگاه بخواهند می‌توانند اموالشان را به دیگری بفروشند بدون آنكه همسرشان بتواند دخالتی در آن داشته باشد. درحالی كه زنان مسلمان از ۱۴۰۰ سال پیش تاكنون صاحب این حقوق هستند.۵۰ سال پیش زنان غربی بدون امضای پدر یا همسرشان حق خرید و فروش هیچ‌چیز را نداشتند.
▪ خانواده گسترده
پنجمین نكته آنست كه خانواده اسلامی خانواده‌ای است گسترده نه آنگونه كه امروزه رایج است. خانواده هسته‌ای كه فقط شامل شوهر، زن و بچه‌هاست فاقد سرمایه‌های انسانی، اجتماعی، تجربی و دوستی است.نخست آنكه در خانواده‌های اسلامی انسان از كودكی تا بزرگسالی در كنار پدر و مادر زندگی می‌كند. والدین از زمان خردسالی كه با كودك بازی می‌كنند، با صبر و حوصله او را آموزش می‌دهند و نوازش می‌كنند تا بزرگسالی كه به هدایت و نصیحت او می‌پردازند همواره در تماس نزدیك با فرزندشان هستند بنابراین فرزندشان نیز به آنها عشق می‌ورزد. اما در زندگی غربی از آنجا كه بچه‌ها به محض گذراندن دوران نوجوانی راه خود را در پیش می‌گیرند و از محیط خانواده دور می‌شوند همواره با سایر افراد خانه احساس بیگانگی می‌كنند.دوم آنكه در خانواده بزرگ فاصله چندانی بین نسل‌ها وجود ندارد. چون در یك خانه كودك، نوجوان، بزرگسال و پیرترها و حتی گاهی بزرگ‌تر‌هایی از دو نسل در كنار هم زندگی می‌كنند.در خانواده بزرگ كودكان پایبندی به گروه، نوع‌دوستی، ابراز احساسات، ابراز عشق، وفاداری و وظیفه‌شناسی نسبت به جمع را می‌آموزند.خانواده نهادی الهی است كه با آفرینش انسان پدید آمده و نسل بشر نیز حاصل این نهاد است. بنابراین خانواده جایگاه والایی در دین اسلام دارد و هسته یك جامعه را تشكیل می‌دهد، زیرا خانواده سالم یعنی جامعه سالم.
منبع : روزنامه تهران امروز