آدامس بجویم یا نه؟

خوب به نظر رسیدن و احساس مطلوب داشتن خواستهٔ ذهنی تمام افراد است. حال اگر، برای برآوردن این نیاز، مدل موی جدیدی انتخاب کنید یا به کلاس بدنسازی بروید، نتیجه یکسان است. گاه حتی پوشیدن لباس نو خودباوری فرد را تقویت می‌کند. در این میان، یک لبخند زیبا با دندان‌های سالم و پاکیزه و دهانی خوش‌بو، بی‌شک، تأثیر مثبتی در زندگی اجتماعی هر فرد خواهد داشت.
همهٔ افراد گاه برای خوش‌بویی دهان و سفیدی دندان‌های خود از مواد معطر و آدامس‌های مختلف طعم‌دار استفاده می‌کنند. اما می‌دانید که سقز ـ مادهٔ اصلی تشکیل‌دهندهٔ آدامس ـ چه اثری بر سلامت دندان‌ها دارد؟
● تأثیر آدامس در حفظ سلامت دهان و دندان
آدامس بدون قند تأثیرات مثبت فراوانی در حفظ سلامت دندان‌ها دارد، بدین معنی که میزان ترشحات بزاقی را در طی عمل جویدن بالا می‌برد و از خاصیت اسیدی پلاک‌های مخرب دندان‌ها می‌کاهد. بر طبق یک نتیجه‌گیری علمی، آدامس می‌تواند در کنار مواد دیگر محافظ دندان‌ها، از پوسیدگی آنها جلوگیری کند.
بیش از بیست سال است که در مؤسسات تحقیقاتی و پژوهشی سراسر دنیا، در مورد نقش افزایش ترشحات بزاقی در حفظ سلامت دهان و دندان، مطالعات گسترده‌ای صورت گرفته است. شواهد بالینی حاکی از آن است که نه‌تنها آدامس عامل پوسیدگی دندان‌ها نیست، بلکه استفاده از آن پس از هر وعده غذا یا بعد از میان‌وعده‌هایی نظیر شکلات و بیسکویت، اثر اسیدی ایجاد شده را کاهش می‌دهد.
امروزه محققان معتقدند که در کنار مسواک زدن مرتب دندان‌ها با خمیر دندان حاوی فلوراید، آدامس نیز می‌تواند نقش مفیدی در حفظ سلامت دهان و دندان ایفا کند.
آب دهان مهم‌ترین ابزار دفاعی طبیعی دهان به‌شمار می‌آید. این مایع پلاک‌های موجود بر سطح دندان‌ها را می‌شوید و اسیدهای ایجاد شده را خنثی می‌کند. در نتیجهٔ جویدن موادی مانند آدامس یا سبزیجات طبیعی، بزاق بر روی دندان‌ها جاری می‌شود. این خاصیت را شویندگی اسید می‌نامند. همچنین، ترشحات بزاقی مواد غذایی باقی‌مانده در لابه‌لای دندان‌ها را می‌زداید.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، عمل جویدن به همراه مزه کردن طعم آدامس میزان ترشح بزاق را افزایش می‌دهد. با جاری شدن آب دهان و افزایش مقدار آن، غلظت مادهٔ بی‌کربنات در دهان بالا می‌رود که موجب خنثی شدن مواد اسیدی موجود در پلاک‌های دندانی و دسترسی بیشتر به مواد معدنی و در نتیجه مانع پوسیدگی دندان‌ها می‌شود.
● تأثیر آدامس در جلوگیری از خشکی دهان
افرادی که دچار عارضهٔ خشکی دهان هستند، به دلیل کمبود میزان ترشحات بزاقی و اسیدی بودن دهان، به پوسیدگی دندان مبتلا خواهند شد. لذا به این گروه توصیه می‌شود که با استفاده از آدامس میزان ترشحات بزاقی خود را افزایش دهند.
● بهترین نوع آدامس
سقز ماده‌ای شیرین است. دو نوع قند سوربیتول و زیلیتول موجود در آن می‌توانند موجب بیماری‌های معده و روده شوند. اگر آدامس مصرفی شما دارای مقدار زیادی از این قندها باشد، دستگاه گوارشتان آسیب خواهد دید. امروزه، به دلیل بی‌توجهی تولیدکنندگان آدامس به درصد قند موجود در آن، چنین مشکلاتی به‌وفور ایجاد می‌شوند. لذا به توصیهٔ متخصصان، برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های معده و روده، از آدامس‌های با میزان قند کم استفاده کنید.
کودکان بالای ۵ سال می‌توانند از انواع مختلف آدامس استفاده کنند. اما بهتر است به جای توجه به اسم و قیمت آدامس، به نوع و کیفیت آن دقت کرد.
بر طبق نتایج به دست آمده از پژوهش‌های علمی، سقز بهترین نوع آدامس است. اضافه کردن درصد بالایی شکر و مواد طعم‌دهنده به آدامس باعث کاهش کیفیت و حتی زیان‌آور شدن این ماده می‌شود.
● چند توصیهٔ مفید
۱) دست‌کم دو بار در روز دندان‌ها و لثهٔ خود را با خمیر دندان‌های حاوی فلوراید بشویید.
۲) از مصرف زیاده از حد غذا و نوشیدنی‌های شیرین بپرهیزید.
۳) مراجعهٔ سالیانه به دندانپزشک را در برنامهٔ زندگی خود بگنجانید.
۴) در صورت نبودن امکان مسواک زدن، جویدن آدامس کمک‌کننده است. البته جویدن آدامس هرگز جایگزین شست‌وشوی روزانهٔ دهان و دندان نخواهد شد. حداقل زمان لازم برای بروز آثار مثبت جویدن آدامس بیست دقیقه است.

ترجمهٔ زهرا جعفری

منبع : سایت آموزش و پرورش استان اصفهان