طلای سرخ

زعفران با نام علمی crodcus stativus گیاهی است چندساله كه دارای پیاز كروی و پوشیده از یك غشای قهوه ای رنگ است. این گیاه در نواحی جنوب غربی آسیا، جنوب اسپانیا و جنوب اروپا برداشت می شود.دارای ساقه و شش گلبرگ با رنگ بنفش و سه رشته كلاله با رنگ قرمز كه همان زعفران تجارتی را تشكیل می دهند، است. كلاله حاوی مواد چربی، املاح معدنی و موسیلاژ است. عطر و بوی زعفران به علت وجود اسانس بی رنگ تروپن دار و یك تركیب اكسیژن دار و همراه با سینئول به نام سافرانال است. طعم زعفران مربوط به هیتروزید تلخ پیكر و كروسین است. ماده رنگین زعفران مربوط به وجود ماده ای به نام كروسین است.
• برداشت
از هر ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار گل زعفران حدود ۵ كیلوگرم گل زعفران به دست می آید كه این مقدار هنگام خشك شدن به یك كیلوگرم می رسد.
• خواص درمانی
از زعفران برای كاهش چربی و كلسترول خون، آرام بخش، اشتهاآور، ضداسپاسم، پیشگیری كننده از بیماری های قلبی و سرطان، تقویت حافظه و یادگیری، كاهش فشار خون، درمان آسم، درمان بیماری های پوستی، عفونت اداری، یرقان، پیش انداختن قاعدگی، رفع نفخ شكم، درمان درد معده و شكم استفاده می شود.
• مضرات مصرف بی رویه زعفران
مصرف بی رویه زعفران سمی بوده و باعث استفراغ، كاهش تعداد ضربان قلب، خونریزی از بینی، پلك ها و لب ها شده و موجبات سرگیجه، بی حالی، زردی پوست و عوارض خطرناك دیگر و نهایتاً مرگ را فراهم می آورد.
مصرف سه گرم زعفران برای هر فرد در ماه مناسب بوده و استفاده بیش از ۵ گرم زعفران در یك وعده غذایی می تواند موجب مرگ انسان شود.
• نگهداری
زعفران باید دور از نور و رطوبت بوده و بهتر است كه در ظروف شیشه ای یا فلزی در بسته نگهداری شود. با توجه به اینكه اسانس زعفران قابل تبخیر شدن است، در صورت نگهداری در محیط باز، از اثرات دارویی و مرغوبیت آن كاسته می شود.
• مصارف
از زعفران در صنایع غذایی، شیرینی سازی، داروسازی، نساجی، نوشابه های غیرالكلی و صنایع لبنی استفاده می شود.

حسین قهارزاده

منبع : روزنامه شرق