فشار گفتار (pressured speech)

موتیسم (mutism)

فقدان کارکردی یا عضوی توانائی تکلم

منفی‌کاری (negativism)

مخالفت یا مقاومت لفظی یا غیرلفظی نسبت به توصیه یا تلقین خارجی، به‌طور شایعی در اسکیزوفرنی کاتاتونیک دیده می‌شود که در آن بیمار با هرگونه کوششی که بخواهد او را حرکت دهد مقاومت می‌کند یا برعکس آن چیزی را که از او خواسته شده انجام می‌دهد.

واژه‌سازی (neologism)

لغات یا عبارات جدیدی که ریشه و اشتقاق آنها قابل فهم نیست؛ اغلب در اسکیزوفرنی مشاهده می‌شود این اصطلاح همچنین در مورد لغتی که به‌صورت غلطی ساخته شده اما به هر حال منشاء آن قابل فهم می‌باشند به‌کار برده می‌شود (مثلاً کفش سر که منظور کلاه می‌باشد)، اما چنین ساختارهائی را بهتر است به شکل صحیح‌تری به‌عنوان تقریب واژگانی (word approximations)، دانست.

هذیان نیست‌انگاری (nihilistic delusion)

هذیان افسرده‌گونه‌ای که در آن دنیا و هر چیز مرتبط با آن فنا شده‌اند.

وسواس فکری (obsession)

عقیده فکر یا تکانه پایدار و راجعه‌ای که با استدلال یا منطق قابل رفع از هشیاری نیست افکار وسواسی غیرارادی و ناهمنوا با ایگو می‌باشند.

توهم بویائی (otfactory hallucination)

توهمی که بوها را دربرمی‌گیرد. در اختلالات طبی؛ به‌خصوص آنهائی‌که بر لوب گیجگاهی تأثیر می‌گذارند شایع‌تر است.

موقعیت‌یابی (orientation)

آگاهی از خود و پیرامون خود در ارتباط با زمان، مکان و شخص

عقیده پیش‌بهاء داده شده (overvalued idea)

باور یا عقیده غلط و غیرمنطقی که بی‌دلیل حفظ می‌شود. از هذیان شدت کمتر یا دوره کوتاه‌تری دارد. اما معمولاً با بیماری روانی مرتبط می‌باشد.

پانیک (panic)

حمله حاد و شدید اضطراب که مرتبط با درهم‌ریختگی شخصیت می‌باشد، اضطراب شدید است و همراه با احساس هلاکت و نابودی قریب‌الوقوع می‌باشد.

هذیان‌های پاراتوئید (paranoid delusions)

مشتمل است بر هذیان‌های گزند و آسیب انتساب، کنترل و بزرگ‌منشی

پاراپراکسیس (parapraxis)

عمل ناقص، مثل لغزش زبان یا بد قرار دادن چیزی. فروید آن را به انگیزه‌های ناخودآگاه نسبت داد.

در جا زنی (perseveration)

۱. تکرار بیمارگونه یک پاسخ به محرک‌های مختلف، مانند تکرار یک پاسخ شفاهی به سؤالات گوناگون ^(۱).

۲. تکرار مستمر کلمات یا مفاهیم معین در فرآیند گفتار. در اختلالات شناختی، اسکیزوفرنی و سایر بیماری‌های روانی مشاهده می‌شود.

(۱) . پزشک از بیمار می‌پرسد: امروز چه روزی از هفته است؟ بیمار می‌گوید: سه‌شنبه؛ سپس پزشک می‌پرسد: اینجا کجاست؟ بیمار می‌گوید: سه‌شنبه؛ سپس پزشک سؤال می‌کند: فرد همراه شما کیست؟ بیمار پاسخ می‌دهد: سه‌شنبه، احتمال کدام نشانه زیر بیشتر است؟

الف ـ vebigeration

ب ـ Stereotypy

ج ـ perseveration

د ـ automatism

پاسخ: گزینه ج

فوبی (phobia)

ترس بیمارگونه مقاوم، غیرمنطقی و شدید از یک محرک یا شیء؛ شخص فوبیک ممکن است این تشخیص را بدهد که ترس او غیرمنطقی است، اما با وجود این نمی‌تواند آن را از خود دور کند.

فشار گفتار (pressured speech)

افزایش میزان تکلم خودانگیخته، گفتار سریع، با صدای بلند، و شتاب‌یافته که در مانیا، اسکیزوفرنی و اختلالات شناختی رخ می‌دهند.

آژیتتاسیون روانی - حرکتی (psychomotor agitation)

بیش‌فعالی روانی که معمولاً غیرسازنده و مرتبط با تنش روانی است، چنانکه در افسردگی تهییجی رخ می‌دهد.

عاطفه محدود (restricted affect)

کاهش شدت احساس به درجاتی کمتر از عاطفه کند، اما به وضوح وجود دارد.

فراموشی پس‌گستر (retrograde amnesia)

از دست دادن خاطره رویدادها پس از شروع فراموشی

توهم جسمی (somatic delusion)

توهمی که شامل ادراک تجربه جسمی می‌باشد.

هذیان جسمی (somatic hallucination)

هذیانی که با کارکرد بدن فرد ارتباط دارد.

استریوتایپی (stereotypy)

تکرار ثابت و مکانیکی اعمال جسمی یا کلامی؛ در اسکیزوفرنی کاتاتونیک مشاهده می‌شود ^(۱).

(۱) . بیماری مرتب به‌صورت مکانیکی حرکاتی را تکرار می‌کند. این علامت در کدام بیماری زیر شایع‌تر می‌باشد؟ (پرانترنی اسفند ۸۰)

الف ـ اختلال خلقی دوقطبی		ب ـ اسکیزوفرنی
ج ـ اختلال استرس پس از سانحه		د ـ اختلال سوماتیزاسیون

پاسخ: گزینه ب

استوپور (stupor)

۱. حالت واکنش کاهش‌یافته به محرک و کاهش آگاهی شخص از محیط خود مانند اختلال در هوشیاری؛ این حالت وضعیت اغمای نسبی یا نیمه‌اغماء را نشان می‌دهد.

۲. در روانپزشکی، مترادف با موتیسم به‌کار می‌رود و لزوماً اشاره به اختلال در هشیاری نمی‌کند؛ در استوپور کاتاتونیک، معمولاً بیماران از پیرامون خود، آگاه می‌باشند.

اندیشه خودکشی (Suicidal ideation)

افکاری در مورد کشتن خود

تفکر مماسی (tangentiality)

گفتار نادرست، انحراف‌یابنده یا حتی بدون ربط به‌صورتی که عقیده اصلی ابراز نمی‌شود.

پخش فکر (thought broadcasting)

احساس اینکه افکار شخص در محیط پخش می‌شوند.

اختلال تفکر (thought disorder)

هرگونه اختلال در فکر که بر زبان، ارتباط، یا محتوای تفکر تأثیر می‌گذارد؛ کیفیت مشخص اسکیزوفرنی است. دامنه تظاهرات از انسداد ساده و حاشیه‌برداری خفیف تا شل شدن عمیق تداعی‌ها؛ بی‌ربطی، و هذیان‌ها را دربرمی‌گیرد. مشخصه آن ناکافی در پیروی از قواعد نحوی و معنائی است که با تحصیلات، هوش یا زمینه فرهنگی شخص هماهنگ نیست.

کاشت فکر (thought insertion)

هذیان کاشتن افکار در ذهن شخص توسط اشخاص یا نیروهای دیگر

برداشت فکر (thought disorder)

هذیان بیرون کشیده شدن افکار از ذهن شخص توسط اشخاص یا نیروهای دیگر

تیک (tic)

حرکت استریوتایپی اسپاسمودیک غیرارادی دسته‌ای از عضلات کوچک؛ به‌صورت عمده در لحظات استرس یا اضطراب مشاهده می‌شود، و به‌ندرت در نتیجه اختلال عضوی به‌وجود می‌آید.

خلسه (trance)

حالت شبیه خواب هوشیاری و فعالیت کاهش‌یافته.

نشانه‌های نباتی (vegetative signs)

در افسردگی و به‌صورت نشانه‌های مشخصی مثل اختلال خواب (به‌خصوص بیدار شدن در صبح زود)، کاهش اشتها، یبوست؛ از دست دادن وزن، و فقدان پاسخ جنسی.

مکررگوئی مرضی (verbigeration)

تکرار بی‌معنی و استریوتایپی کلمات یا عبارات. در اسکیزوفرنی مشاهده می‌شود به‌عنوان کاتافازیا (cataphasia) نیز معروف است.

توهم‌ بینائی (visual hallucination)

توهمی که اساساً دربرگیرنده حس دیدن می‌باشد.

انعطاف‌پذیری مومی‌شکل (way flexibility)

اختلالی که در آن بیماران به همان شکل که قرار گرفته‌اند باقی می‌مانند. به‌نام کاتالپسی نیز معروف است.

سالاد کلمه (word salad)

ترکیبی از کلمات و عبارات که نامنسجم، بی‌ربط و اساساً غیرقابل فهم است. معمولاً در موارد پیشرفته اسکیزوفرنی دیده می‌شود.