مطالعات نشان دهنده این است که احتمال افسردگی کسانی که در خانواده خود یک فرد افسرده دارند، ۵ برابر بیشتر از افراد عادی است. همین موضوع می تواند ناشی از زمینه ژنتیکی افسردگی باشد. تأثیر ژنتیک در ابتلا به افسردگی مبحث پیچیده ای است که تحقیقات زیادی روی آن صورت گرفته و هنوز نتیجه قطعی در مورد آن وجود ندارد. دانشمندان می دانند که ژنتیک نقش اساسی روی افسردگی دارد. در این مقاله به شما خواهیم گفت که آیا زمینه ژنتیکی افسردگی واقعیت دارد؟ ژنتیک چه تأثیری در بروز افسردگی دارد؟ در ادامه مطلب همراه ما باشید.

آیا ژن افسردگی وجود دارد؟

برخی از بیماری ها به دلیل وجود یک ژن معیوب ایجاد می شوند. بیماری هانتینگتون یا دیستروفی های عضلانی (بیماری تخریب سلول های عصبی مغز) دو نمونه از بیماری های مربوط به ژن معیوب هستند. به همین دلیل متخصصین در مورد اینکه آیا افسردگی هم مثل این بیماری ها به ژن معیوب مربوط است یا خیر، تحقیقاتی انجام داده اند.

محققان به این نتیجه دست پیدا کردند که ژن ها روی بیماری هایی نظیر افسردگی، فشار خون و دیابت اثر می گذراند. اما نمی توان به طور قطعی گفت که یک نوع ژن خاص موجب بروز این نوع بیماری ها می شود. محققین دانشگاه استنفورد به این نتیجه رسیده اند که ترکیب ژنتیکی افراد احتمال بروز افسردگی را افزایش می دهد و هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چند نوع ژن در ایجاد این بیماری دخالت دارند.

تحقیق در خصوص ژن افسردگی هنوز ادامه دارد. به طور مثال یک گروه تحقیقاتی بریتانیایی روی خانواده هایی که سابقه افسردگی مکرر داشته اند، تحقیق کردند و متوجه شدند ژن ۳p25-26 در ۸۰۰ خانواده مشترک است. البته نتیجه این تحقیقات قابل استناد نیست و فقط مطالعات صورت گرفته روی چند نمونه است.

نگاهی به زمینه ژنتیکی افسردگی

اگر یکی از اعضای خانواده شما به افسردگی مبتلا باشد احتمال ابتلا به این اختلال ۵ درصد افزایش پیدا می کند. بعد از مطالعات متعددی که این الگو را در خانواده ها مشاهده کردند، مشخص شد که این بیماری ممکن است ارثی باشد و یک جز ژنتیکی حیاتی دارد. پژوهشگران بر این باورند که یک مؤلفه ژنتیکی در افسردگی وجود دارد و هنوز برای ثابت کردن آن مشغول تحقیقات بیشتر هستند. اما هم اکنون هیچ نوع الگوی واضحی از وراثت پذیری برای افسردگی مشاهده نمی شود. مطالعات نشان دهنده این است که تغییرات در بیشتر ژن ها خطر ابتلا به افسردگی را تا حد قابل توجهی افزایش خواهد داد.

ژن هایی که تصور می کنید با افسردگی در ارتباط هستند در واقع عملکردهای گوناگونی روی مغز ایجاد می کنند. برخی از این ژن ها احتمال دارد تولید انتقال و فعالیت مواد شیمیایی به اسم انتقال دهنده های عصبی را کنترل کنند. این انتقال دهنده ها سیگنال های شیمیایی را می فرستند و به نورون ها یا سلول های عصبی این اجازه را می دهند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

ژن های دیگری که ممکن است بر افسردگی تأثیر بگذارند، در رشد، بلوغ و نگهداری نورون ها نقش اساسی و مهمی دارند. علاوه بر این بر توانایی اتصالات بین نورون ها به منظور تغییر و انطباق در طول زمان، تأثیر می گذارند. به عنوان مثال این فرضیه وجود دارد که ژن های مرتبط با سطوح انتقال دهنده های عصبی سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین می توانند باعث ایجاد افسردگی شوند. این انتقال دهنده های عصبی مسئول تنظیم خواب، اشتها و خلق و خو هستند. ژنتیک احتمال دارد نشان دهنده خطر ابتلا به افسردگی باشد اما همیشه تعیین نمی کند که آیا شخص با این اختلال روبرو می شود یا خیر؟

یکی از متداول ترین انواع افسردگی، افسردگی ماژور یا بالینی است. تحقیقات در دانشگاه استنفورد حاکی از این است که ۱۰ درصد از مردم آمریکا در مقطعی از زندگی خود این نوع افسردگی را تجربه می کنند. آیا افسردگی از والدین به فرزند منتقل می شود؟

ممکن است کسانی که به افسردگی مبتلا هستند نگران این موضوع باشند که این اختلال شاید به فرزندان شان منتقل شوند. اگرچه شاید یک مؤلفه ارثی برای افسردگی وجود داشته باشد، ژنتیک تنها عامل تعیین کننده نیست و ممکن است عوامل دیگر در ابتلا به این بیماری نقش مهمی داشته باشد. کودکی که پدر یا مادرش به افسردگی مبتلا هستند، ممکن است استعداد ژنتیکی داشته باشد اما لزوما افسرده نخواهد شد.

عوامل دیگری مانند محرک ها یا عوامل محیطی نیز در این موضوع دخالت دارند. از سوی دیگر کودکی که عضوی از خانواده مبتلا به افسردگی ندارد و از لحاظ ژنتیکی مستعد ابتلا به این بیماری نیست، اگر در معرض عوامل محیطی مثل تجربه یک ضربه روحی قرار بگیرد احتمال دارد دچار بیماری افسردگی شود. در هر صورت حتی اگر در خانواده شما افسردگی وجود نداشته باشد، والدین می بایست نشانه های افسردگی را در کودکان و نوجوانان خود جدی بگیرند.

ارتباط میان سروتونین و بروز افسردگی

سروتونین هورمونی است که به ما کمک می کند تا بتوانیم احساس لذت و شادی را تجربه کنیم. کمبود این هورمون به تنهایی عامل ایجاد افسردگی نیست، اما زمانی که ریسک ابتلا به افسردگی در شخص افزایش پیدا می کند. کمبود سروتونین تأثیرگذار بوده و احتمال ابتلا به این اختلال خلقی را بالا می برد. دانشمندان در حال تحقیقات هستند تا پاسخی روشن به این سؤال بیابند، آیا میزان ترشح هورمون سروتونین دلیل تأثیر ژن ها روی افسردگی است؟ این سوال در حال بررسی است و هنوز پاسخ قطعی برای آن صورت نگرفته است. علاوه بر وراثت چه عوامل دیگری در بروز افسردگی نقش دارند؟

دلایل دیگری به جز وراثت در بروز افسردگی نقش دارند. اگر کودک در خانه با یک خواهر، برادر، پدر و مادر افسرده زندگی کند، می تواند رفتارهای آن ها را یاد بگیرد و تقلید کند. به طور مثال زمانی که کودک می بیند خواهر یا برادرش صبح ها از تختخواب بیرون نمی آیند، احتمال دارد فکر کند این کار عادی است، به همین خاطر این کار را بعدا خودش نیز تکرار خواهد کرد. از عوامل مؤثر در ابتلا به افسردگی می توان به موارد زیر اشاره کرد: اضطراب شدید یائسگی، بارداری و زایمان جنسیت تروماهای روانی چالش های دوران کودکی آیا افسردگی ژنتیکی قابل درمان است؟

افسردگی یک اختلال خلقی پیچیده است که قابلیت درمان دارد. مدت زمان درمان در افراد مختلف متفاوت است. برخی از افراد همیشه افسرده هستند، فقط برخی اوقات نشانه ها تشدید می شود و گاهی کاهش می یابد. بعضی از افراد هم پس از درمان افسردگی، دوباره نشانه های این بیماری را تجربه می کنند. تمام این موارد در افسردگی طبیعی هستند و فرد به پیگیری و مشورت با روانشناس یا روان درمانگر نیاز دارد.

افسردگی ژنتیکی هم مثل هر افسردگی دیگری درمان می شود. در برخی از بیماران، این اختلال با رویکردهای روان درمانی بهبود می یابد و در برخی دیگر با داروهای ضد افسردگی درمان خواهد شد. تنها نکته مهمی که باید بدانید این است که از نشانه های بیماری خود آگاه باشید، پروسه درمان را به صورت منظم پیش ببرید و اگر حس می کنید پروسه درمان تأثیری در بهبودی حال شما نداشته باید این موضوع را با پزشک در میان بگذارید. راهکارهای درمانی برای افسردگی ژنتیکی

افسردگی ژنتیکی هم مانند دیگر انواع افسردگی قابل درمان است. شیوه های متداول برای درمان این بیماری عبارتند از: روان درمانی: نخستین قدمی که بیماران مبتلا به افسردگی باید بردارند صحبت کردن با روانشناس است. روانشناسی با متدهایی از جمله درمان های شناختی – رفتاری به درمان افسردگی کمک می کنند. دارو: روانشناسان در صورت نیاز، بیماران مبتلا به افسردگی را به روانپزشک ارجاع می دهند تا بتوانند با تجویز داروهای ضد افسردگی مناسب، نشانه های این بیماری را مدیریت کنند. نورومودولاسیون: در این شیوه، از تحریک الکتریکی مغز استفاده می شود و برای زمانی کاربرد دارد که روش های درمانی دیگر به بیمار کمک نمی کند.

سبک زندگی بیمار نیز نقش اساسی و مهمی در درمان افسردگی ژنتیکی بیمار دارد. بیمار با برقراری روابط با دیگران، تغذیه سالم، ورزش کردن، خواب کافی و دور شدن از عادت های مخرب مثل سیگار نکشیدن می تواند این بیماری را راحت تر کنار بگذارد. ترکیب روش های درمانی مختلف که پیش از این ذکر شد به افراد کمک می کند که بتوانند بر افسردگی خود غلبه کنند و شدت نشانه های این بیماری را کاهش دهند.

چگونه می توان از افسردگی ارثی جلوگیری کرد؟

روش های جلوگیری از افسردگی ارثی تفاوت زیادی با پیشگیری از سایر انواع افسردگی ندارد. اگر یک شخص افسرده در منزل شما وجود دارد یا خودتان نشانه های افسردگی نظیر ناامیدی، احساس افسردگی یا بی انگیزگی را بیشتر از دو هفته تجربه کرده اید، توصیه های زیر را جدی بگیرید: در ابتدا سعی کنید با یک روانشناس صحبت کنید. توجه داشته باشید روان درمانی تنها برای بیماران روانی نیست و می تواند برای برطرف کردن چالش های ذهنی و روحی کوچک نیز مفید باشد. برای ارتباط با دوستان و خانواده خود وقت بگذارید. روابط مثبت و مفید نقش زیادی در سلامت روان انسان ها دارند. از مصرف مواد مخدر، سیگار و الکل پرهیز کنید. مصرف به اندازه کافئین انرژی زیادی به شما می بخشد، اما مصرف بیش از حد آن نتیجه عکس دارد و حتی احتمال دارد موجب تشدید اضطراب در شما و ایجاد حملات پانیک شود. درست و اصولی بخوابید. هر شب حداقل ۷ ساعت باید بخوابید. دو ساعت پیش از خوابیدن موبایل و تلویزیون را کنار بگذارید. شب ها زودتر بخوابید تا بتوانید صبح ها زود بیدار شوید. اگر معمولا شب ها خواب تان نمی برد، سعی کنید در طول روز نخوابید و فعالیت هایی انجام دهید که باعث می شوند بدن تان خسته شود. این کار موجب می شود زودتر به خواب بروید. باید به طور منظم ورزش کنید. نظم از شدت و زمان ورزش بیشتر اهمیت دارد. حتی به صورت روزانه ۳۰ دقیقه پیاده روی یا یوگا هم به بهبود سلامت روان کمک می کنند. رژیم های غذایی حاوی انواع ویتامین ها را در برنامه خود داشته باشید و مصرف فست فود و قند مصنوعی را به حداقل برسانید. ویتامین D ، امگا۳ و ویتامین های گروهB برای پیشگیری از افسردگی مهم و ضروری هستتد. سبزیجات و میوه ها و خوراکی های دارای پروتئین را در رژیم خود بگنجانید.

امیدواریم مطالب این مقاله برای شما عزیزان مفید بوده باشد. در پایان پیشنهاد می کنیم مقالات افسردگی در میانسالی، افسردگی در کودکان، نشانه های افسردگی جوانان، درمان افسردگی خفیف و اختلال افسردگی اساسی را نیز مطالعه فرمایید.

منبع : آرگا برچسب :