مقدمه بر اشعار علیرضا بشکوه

آسیانیوز -  اشعار ناب و دلنشینی که از جهت محتوی سرشار از ایمان به حق و حقیقت، عشق به ایران و حمایت از فرهنگ و هنر این سرزمین و عواطف انسانی بی‌پیرایه است و از جهت شکل در هر قالبی به‌ویژه غزل در اوج و از جهت لفظ و زبان و تعبیر، متین و متقن و وفادار به زبان و دستور زبان پارسی، بدون تعقید و پیچیدگی و ضعف تألیف است.

مهمترین اثر مکتوب استاد بشکوه، دیوان اشعار اوست که اکنون با مقدمه و تقریظی به قلم این بنده منتشر می‌شود، و البته می‌بایست خیلی زودتر منتشر می‌شد. اما حقیقت آن است که این شاعر استاد با متانت و وقار، در دام شهرت‌طلبی و خودنمایی‌های مرسوم بعضی نوآمدگان گرفتار نشده است و آهسته و پیوسته آثار ارزشمند خود را ساخته و پرداخته و اکنون با نشر این مجموعه وزین، برگی زرین بر گنجینه ادبیات فارسی افزوده است. چنین کنند بزرگان، چو کرد باید کار. حافظ شیرازی هم که حافظه تاریخی ما و محبوب‌ترین شاعر فارسی‌زبانان جهان است، در مقام نشر اشعارش برنیامد و تنها پس از فوتش دوستش محمد گلندام در مقام گردآوری و تدوین و تنظیم دیوان حافظ برآمد.

استاد باشکوه غزل، بشکوه غزلسرای ما بی‌تردید یکی از نام‌های درخشان در شعر معاصر ایران ست. من بر اثبات این حقیقت، حجت بسیار و دلایل استوار دارم، اما در اینجا به این حجت قاطع و برهان لامع اکتفا می‌کنم که مشک آن است که ببوید، نه که عطار بگوید. شما کافی است که خود یکی از غزلیات این شاعر استاد در همین مجموعه اشعار را از آغاز تا انجام بخوانید تا به استادی او در غزل اذعان کنید و مرا در معرفی این استاد به‌عنوان یک شاعر فحل و غزلسرای قدر اول تأیید کنید، به‌ویژه که من از نزدیک اجرای فاخر این سروده‌ها را از زبان رسای این شاعر قادر، شاهد بوده‌ام و او را درخور آفرین و ستایش می‌شناسم، هرچند حرمت قلم و شأن مقدمه‌نویس مقتضی است که در این مقدمه نه از دیدگاه علاقه شخصی و ارادت خصوصی و انفسی، بلکه به گونه‌ای ابژکتیو و آفاقی با موضوع سخن برخورد کند تا به قول بیهقی در داستان حسنک، آیندگان مرا به گزافه‌گویی یا سوگیری متهم نکنند. لذا من بی‌طرفانه در محکمه تاریخ این شاعر را چنین معرفی می‌کنم:

الف) استاد بشکوه یکی از بهترین غزل‌سرایان معاصر است. خواستم مطلع بعضی از غزلیات فاخر او را در اینجا نقل کنم تا بر صدق سخنم گواهی دهند، دیدم این کار، تحصیل حاصل است چون تمام غزل در همین مجموعه در دسترس است.

ب) این شاعر غزل‌سرا در قالب‌های دیگر شعری نیز استادی خود را نشان داده است، از جمله در مثنوی که برای نمونه طی اخوانیه‌ای «شاهنامه امین» مرا که نظیره و تکمله شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی است، استادانه سروده و من شعر او را با افتخار در کنار اخوانیات بزرگانی همچون مشفق کاشانی، حمید سبزواری، حسین آهی، محمد قهرمان، ادیب برومند، دکتر قدم‌علی سرامی، دکتر عباس کی‌منش و دیگران در تعلیقات دیوان امین و بعد شاهنامه امین آورده‌ام.

ج) استاد بشکوه نه تنها سال‌های مدید است که بشکوه، و نستوه در مجامع و انجمن‌های ادبی حضوری پررنگ و مشارکتی مؤثر دارد، بلکه خود در سال‌های اخیر مدیریت انجمن ادبی آبرومندی را به عهده داشته و دارد و این خدمت را که بی مزد و منت متعهّد شده، نیک از عهده برمی‌آید.

د) شرح حال و نمونه اشعار استاد بشکوه در تعدادی از تذکره‌های شعر معاصران و مجموعه‌های شعر این دوره خوش می‌درخشد.

هـ) داد و ستد‌ها و بده و بستان‌های فرهنگی استاد بشکوه با شاعران، ادیبان و فرهیختگان معاصر، بهترین شاهد منزلت ایشان است و من نیز مشمول این لطف بوده‌ام که آخرین شعر او مثنوی بلند دوستانه‌ای بود که در توصیف «شاهنامه امین: دانشنامه منظوم ایران» سرود و در آن کتاب چاپ شده است.

ز) اکنون باید گفت که شعر استاد بشکوه دنباله نوگرایی و نواندیشی در سنن کهن شعر کلاسیک فارسی است و مخصوصا غزلیات او را می‌توان در زمره شعر نئوکلاسیک (نوقدّمایی) و در ردیف غزلیات سیمین بهبهانی، حسین منزوی، مشفق کاشانی، محمدعلی بهمنی، محمد سلمانی و فاضل نظری شناسایی کرد.

سخن پایانی آن‌که ادبیات به‌طور عام و شعر که هنر ملی ماست، به طور خاص، آیینه تمام‌نمای فرهنگ و تمدن ما ایرانیان است، زیرا همه وجوه و جوانب مدنیت و فرهنگ ایرانی را بازتاب می‌دهد. بر این اساس، جای سپاس است که استاد بشکوه با نشر اشعارش خدمتی دیگر به فرهنگ ایرانی و ادب فارسی را بر عهده گرفته است. مطالعه و استفاده از این اثر ارزشمند را به همه علاقه‌مندان به شعر و ادب توصیه می‌کنم و دوام توفیق دوست دیرین نازنین، شاعر قادر نغزگوی استاد بشکوه را از درگاه حضرت حق مسألت دارم.